Thiết bị hỗ trợ kiểm soát hành khách: Giúp kịp thời phát hiện, cảnh báo trẻ em bị bỏ quên trên xe ô tô

Theo cô Trương Thị Thảo, giáo viên môn Vật lý, Trường Phổ thông DTNT THCS và THPT huyện Văn Lãng, trưởng nhóm nghiên cứu, hiệu ứng nhà kính xảy ra khi ô tô bị đóng kín. Ngay cả khi cửa sổ bị vỡ, nhiệt độ bên trong xe vẫn có thể đạt tới 54 - 75oC chỉ trong vài phút khi xe ô tô ngừng hoạt động. Nếu ở trong không gian kín, thiếu không khí kèm theo nhiệt độ cao trong thời gian dài trẻ em rất dễ hoảng loạn về tinh thần, cơ thể mất nước dẫn đến những ảnh hưởng xấu về sức khỏe, thậm trí có thể dẫn đến tử vong. Chính vì vậy, năm học 2022 - 2023, chúng tôi đã nghiên cứu và chế tạo “Thiết bị hỗ trợ kiểm soát hành khách trên ô tô”.

Thành viên nhóm nghiên cứu hoàn thiện thiết bị

Thiết bị hỗ trợ kiểm soát hành khách trên ô tô bao gồm các bộ phận như: Cảm biến khí CO/CO2; cảm biến nhiệt độ, độ ẩm; cảm biến hồng ngoại; cảm biến thân nhiệt; cảm biến siêu âm; các module để kết nối internet và truyền dữ liệu; nguồn điện 9V; pin li-ion; mạch hạ áp; còi chíp… Các bộ phận được kết nối với nhau đảm bảo hoạt động đồng bộ, ổn định. Toàn bộ thiết bị được cung cấp năng lượng qua hệ thống pin sạc li-ion 9V vừa tích trữ điện năng vừa cung cấp điện năng cho thiết bị hoạt động. Thiết bị được gắn trong xe ô tô và kết nối với điện thoại thông minh của lái xe, trạm cứu hộ.

Hệ thống nhận diện và cảnh báo người bị bỏ quên trên xe hoạt động dựa trên 3 điều kiện gồm: Nhiệt độ, độ ẩm; nồng độ khí CO/CO2 trong xe và cảm biến siêu âm phát hiện hành khách còn ngồi lại trên ghế. Bộ phận cảm biến sẽ tiếp nhận các thông số từ môi trường xung quanh, nếu nhiệt độ, nồng độ khí CO/CO2 trong xe tăng lên và cảm biến siêu âm nhận thấy còn có người trong xe ô tô thì tín hiệu được gửi đến các module. Ngay lập tức các module sẽ phân tích và kích hoạt hệ thống định vị GPS, GPRS, tự động gửi tin nhắn vị trí và cảnh báo tới điện thoại của lái xe hoặc trung tâm cứu nạn gần nhất. Đồng thời, còi chíp cũng được kích hoạt để đánh thức hành khách trong xe và thu hút sự chú ý của những người xung quanh; vị trí người trong xe sẽ liên tục được cập nhật lên điện thoại thông minh để người liên quan có thể theo dõi liên tục. Như vậy, lái xe có thể nắm được các thông tin cơ bản như còn hành khách trên xe, các chỉ số về chất lượng không khí, nhiệt độ, độ ẩm trong xe ô tô. Từ đó lái xe, trung tâm cứu nạn có thể đưa ra được phương án xử lý phù hợp, kịp thời.

Em Lý Đức Hải, thành viên nhóm nghiên cứu cho biết: Trong quá trình nghiên cứu chúng em phải học hỏi rất nhiều về lập trình, ứng dụng ngôn ngữ lập trình để kết nối các thiết bị, kết nối với ứng dụng trên điên thoại thông minh... Những kiến thức này chúng em phải tự tìm hiểu, học tập từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau. Tuy khó khăn song chúng em đã thực hiện được mục tiêu là tạo ra thiết bị hỗ trợ kiểm soát hành khách trên ô tô và có thêm những kiến thức, kỹ năng mới rất hữu ích.

Sau khi hoàn thành sản phẩm, nhóm nghiên cứu đã tiến hành lắp đặt thử nghiệm thiết bị trên xe ô tô thường xuyên đưa đón học sinh của một số gia đình và trường học trên địa bàn tỉnh trong vòng 6 tháng. Qua quá trình sử dụng, thiết bị được lái xe đánh giá là nhỏ gọn, dễ lắp đặt, hiệu quả và có độ ổn định cao. Bên cạnh đó, thiết bị hỗ trợ kiểm soát hành khách trên ô tô còn có chức năng ghi nhớ và theo dõi thân nhiệt của hành khách, trên thiết bị có gắn búa nhằm hỗ trợ hành khách phá cửa kính để thoát ra ngoài.

Chi phí để tạo ra thiết bị hỗ trợ kiểm soát hành khách trên ô tô chỉ có giá khoảng 1 triệu đồng, nếu được sản xuất đại trà với số lượng lớn thì chi phí sẽ thấp hơn.

Tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Lạng Sơn năm 2023, Thiết bị hỗ trợ kiểm soát hành khách trên ô tô được ban giám khảo đánh giá cao về hiệu quả xã hội cũng như khả năng ứng dụng vào thực tiễn. Giải pháp đã vượt qua hơn 100 dự án, giải pháp và đạt giải khuyến khích tại hội thi. Tin rằng thời gian tới, Thiết bị hỗ trợ kiểm soát hành khách trên ô tô sẽ sớm được quan tâm đầu tư và được bán ra thị trường.

HOÀNG VƯƠNG - ĐĂNG THÙY