Thiếu hụt máy bay nghiêm trọng do các lệnh trừng phạt phương Tây, hàng không Nga bỏ lỡ cơ hội vàng
Mục tiêu 'tự lực cánh sinh' trong sản xuất máy bay của Nga sẽ đòi hỏi thời gian và nguồn lực đáng kể.
Ngành hàng không Nga không tận dụng được sự bùng nổ nhu cầu
Khi thu nhập của người dân Nga tăng lên, nhu cầu đi lại bằng máy bay cũng tăng cao. Tuy nhiên, ngành hàng không Nga không thể đáp ứng đủ nhu cầu do thiếu máy bay trầm trọng.
Nguyên nhân chính là các lệnh trừng phạt của phương Tây đã cắt đứt nguồn cung cấp máy bay và phụ tùng. Trong khi đó, năng lực sản xuất nội địa của Nga không đủ để bù đắp sự thiếu hụt này. Từ khi chiến tranh Ukraine nổ ra, Nga chỉ bổ sung được 11 chiếc máy bay mới, tất cả đều là dòng Sukhoi Superjet sản xuất trong nước.
Các tuyến bay quốc tế của Nga giờ chủ yếu tập trung vào các nước "thân thiện" như Thổ Nhĩ Kỳ, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Trung Quốc, và các quốc gia hậu Xô Viết. Trong khi đó, các chuyến bay đến châu Âu giảm mạnh, từ gần 10 triệu hành khách năm 2019 xuống chỉ còn vài trăm nghìn.
Dữ liệu từ ch-aviation cho thấy, gần 80% đội bay của Nga là máy bay nước ngoài, chủ yếu từ Airbus và Boeing. Với việc các nhà sản xuất này rút khỏi thị trường Nga, ngành hàng không nước này phải đối mặt với khủng hoảng phụ tùng và bảo dưỡng.
Một số dòng máy bay như Airbus A320 neo đang dần bị loại bỏ do không thể sửa chữa động cơ. Điều này khiến số lượng máy bay khả dụng tiếp tục giảm sút, đẩy ngành hàng không vào thế khó.
Nga đã chi hơn 13 tỷ USD để trợ cấp và vay vốn cho ngành hàng không từ khi xung đột bắt đầu, đồng thời đề ra mục tiêu sản xuất hơn 1.000 máy bay nội địa vào năm 2030. Tuy nhiên, mục tiêu này vẫn còn xa vời khi sản phẩm máy bay mới như MS-21 bị hoãn đến năm 2025-2026.
Hàng không Nga thiếu máy bay trầm trọng
Nga đã tìm cách khắc phục như thế nào?
Để duy trì hoạt động, Nga đã phải nhờ các quốc gia láng giềng ở Trung Á hỗ trợ vận hành một số tuyến nội địa. Ngoài ra, Nga cũng kêu gọi sự hỗ trợ từ Trung Quốc và Ấn Độ để đối phó với tình trạng khan hiếm máy bay.
Trung Quốc, vốn đang tăng cường ảnh hưởng tại Nga thông qua thương mại và công nghệ, cũng đang trở thành điểm đến du lịch mới cho người Nga. Điều này thể hiện mối quan hệ ngày càng chặt chẽ giữa hai cường quốc hạt nhân trong bối cảnh Nga ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc.
Các chuyên gia nhận định rằng ngành hàng không Nga khó có thể tự chủ hoàn toàn trong ngắn hạn. Dù chính phủ đã đầu tư mạnh mẽ vào ngành này, sự phụ thuộc vào công nghệ và phụ tùng nước ngoài vẫn là trở ngại lớn.
Mục tiêu "tự lực cánh sinh" trong sản xuất máy bay của Nga sẽ đòi hỏi thời gian và nguồn lực đáng kể. Trong thời gian chờ đợi, ngành hàng không sẽ tiếp tục phụ thuộc vào các biện pháp khắc phục tạm thời như sử dụng kho dự trữ cũ hoặc nhờ sự giúp đỡ từ các quốc gia thân thiện.