Thống nhất quy định cấm mua bán bào thai

Sáng 13/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi).

Báo cáo một số vấn đề lớn về việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nêu 9 vấn đề lớn cần xin ý kiến. Trong đó có khái niệm về “mua bán người”, hành vi mua bán bào thai, chính sách của Nhà nước về phòng, chống mua bán người…

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, khái niệm mua bán người trong dự thảo luật đã mở rộng hơn một số nội dung so với pháp luật hiện hành, trong đó có nội dung người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì chỉ cần yếu tố hành vi và mục đích là đã bị coi là hành vi mua bán người. Quy định này cũng phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Quyền trẻ em.

“Cùng với việc mở rộng khái niệm mua bán người thì các biện pháp xử lý khác cũng sẽ được xem xét áp dụng bên cạnh biện pháp xử lý hình sự; điều này sẽ góp phần cho việc đấu tranh phòng chống mua bán người hiệu quả hơn”, bà Nga nêu.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga. Ảnh: QH.

Dự thảo luật quy định, trường hợp mua bán người dưới 18 tuổi, kể cả có sự đồng thuận của nạn nhân thì vẫn coi là mua bán người, do người dưới 18 tuổi còn chưa phát triển đầy đủ về nhận thức nên sẽ được pháp luật bảo vệ cao hơn.

Dự thảo luật cũng quy định hỗ trợ người dưới 18 tuổi đi cùng nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân như hỗ trợ nhu cầu thiết yếu, y tế, tâm lý, chi phí đi lại, hỗ trợ pháp luật, phiên dịch.

Về hành vi mua bán bào thai, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho biết bào thai chưa được xác định là con người nên việc quy định mua bán bào thai trong khái niệm mua bán người là không phù hợp. Tuy nhiên, trên thực tế đang diễn ra tình trạng mua bán bào thai nhằm mục đích mua bán đứa trẻ sau khi được sinh ra. Việc thỏa thuận mua bán này là tiền đề của hành vi mua bán người.

Để bảo đảm phòng ngừa, ngăn chặn từ sớm, phù hợp yêu cầu thực tiễn, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo luật được bổ sung 1 khoản quy định về hành vi bị nghiêm cấm “mua bán bào thai; thỏa thuận mua bán người từ khi còn đang là bào thai...”.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng nhất trí với quy định cấm việc thỏa thuận mua bán người từ khi còn là bào thai; đồng thời, đề nghị làm rõ có trường hợp nào mua bán bào thai không, nhằm mục đích mua bán người không?

Theo Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải, bào thai từ khi hình thành đã được coi là người. “Ông bà chúng ta nói có tuổi mụ, tức là khi hình thành bào thai đã coi là con người. Vì vậy, cần tính toán quy định cụ thể về bào thai”, bà Hải nêu.

Thượng tướng Trần Quốc Tỏ - Thứ trưởng Bộ Công an. Ảnh: QH.

Cũng đồng tình với việc cần nghiêm cấm việc mua bán bào thai nhưng Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng cần phải quy định như thế nào cho cụ thể, dễ hiểu. Ông đề nghị viết quy định này thành: Cấm thỏa thuận mua bán người từ khi còn là bào thai, vì quy định này sẽ rõ hơn, dễ hiểu, áp dụng hơn.

Thay mặt Cơ quan chủ trì soạn thảo, Thượng tướng Trần Quốc Tỏ - Thứ trưởng Bộ Công an - cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công an đã phối hợp tích cực với các bộ, ngành, cơ quan chức năng xây dựng dự thảo luật để trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7 vừa qua. Tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Bộ Công an đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, đơn vị chức năng tiếp thu, giải trình, hoàn thiện văn bản với sự thống nhất cao.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, để dự thảo luật có chất lượng cao nhất, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Thường trực Ủy ban Tư pháp tiếp thu tối đa ý kiến đại biểu, tiếp tục rà soát hệ thống khái niệm, đảm bảo chặt chẽ, đảm bảo thống nhất với các luật khác như: Bộ Luật Hình sự, Bộ Luật Tố tụng hình sự và các luật chuyên ngành liên quan.

Luân Dũng