Thu phí ô tô vào nội đô Hà Nội: Không phải đơn thuần chặn đường thu phí ngay
Trao đổi bên lề kỳ họp ngày 30/10, GS. Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội đoàn Hà Nội đánh giá việc áp dụng thu phí ô tô vào nội đô theo đề xuất là phù hợp, nhưng đi kèm với đó phải phát triển hệ thống giao thông công cộng.
Quan điểm của ông thế nào về đề xuất thu phí ô tô vào nội đô Hà Nội?
Về thu phí vào nội đô Hà Nội, trước hết phải thấy rằng, các đô thị lớn mà hạ tầng không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu, gây quá tải thì đề xuất thu phí là hợp lý.
"Chúng ta phải làm đồng loạt nhiều thứ, đồng bộ nhiều thứ chứ không phải đơn thuần chặn đường thu phí ngay. Đi kèm thu phí phương tiện cá nhân chúng ta phải phát triển các hệ thống công cộng như tôi vừa đề cập", GS Hoàng Văn Cường.
Tuy nhiên điều quan trọng là triển khai nó trong bối cảnh nào? Ví dụ, khi thu phí như thế, chúng ta phải phát triển thêm hệ thống giao thông công cộng để cho người dân lựa chọn phương án tốt hơn. Hai nữa, trong bối cảnh dịch bệnh ảnh hưởng nặng nề, doanh nghiệp, người dân đang chịu chi phí rất lớn, nên phải cân nhắc trong ngắn hạn, nhưng về mặt lâu dài, chuyện chủ trương đó phải thực hiện. Nhưng xin được nhấn mạnh, song trùng với việc thu phí phương tiện cá nhân phải phát triển hệ thống phương tiện công cộng.
Ông thấy sao về đề xuất mức thu phí tối đa lên mức 60 nghìn đồng/lượt?
Mức giá cái này rất khó bình luận, bởi nếu mức giá vậy phải nghiên cứu rất kỹ, trên cơ sở đánh giá, so sánh mức chi phí, lợi ích giữa việc sử dụng phương tiện cá nhân với sử dụng phương tiện công cộng. Việc này cơ quan ban hành phải có nghiên cứu đánh giá và chỉ rõ cơ sở để xác định.
Rõ ràng khi chúng ta có hệ thống phương tiện công cộng để lựa chọn mà anh cứ dùng phương tiện cá nhân để đi, như vậy anh phải trả tiền, trả tiền lợi ích chi phí. Số tiền đó phải được dùng để đầu tư, nâng cấp hạ tầng công cộng.
Khi thu phí như vậy, liệu có xảy ra tình trạng đổ dồn vào nội đô sinh sống, lại gây ùn tắc, quá tải thêm?
Chúng ta phải làm đồng bộ nhiều thứ chứ không phải đơn thuần chặn đường thu phí ngay. Đi kèm thu phí phương tiện cá nhân chúng ta phải phát triển các hệ thống công cộng như tôi vừa đề cập.
"Tôi vẫn đặt lại vấn đề, chúng ta làm việc đó trong điều kiện có sự lựa chọn cho người dân, còn nếu bây giờ không có sự lựa chọn mà cứ đè ra để thu phí phương tiện cá nhân thì không ai đồng ý cả. Còn khi đã có lựa chọn rồi thì người ta phải tính toán chuyện đó", GS. Hoàng Văn Cường.
Nếu người lao động không có thu nhập cao, đương nhiên người ta không có phương tiện cá nhân đi ô tô. Cũng không phải vì 60 nghìn đấy mà họ dịch chuyển vào nội đô. Những người đó được đáp ứng bằng các hệ thống giao thông công cộng rồi nên không ảnh hưởng đến lựa chọn đó.
Theo ông, lộ trình đến 2025 Hà Nội thu phí vào nội đô có phù hợp không?
Tôi nghĩ, lộ trình đó phù hợp hay không phụ thuộc vào vấn đề phát triển hệ thống hạ tầng công cộng của Hà nội. Nếu Hà Nội muốn giải quyết vấn đề thu phí để hạn chế phương tiện cá nhân, mà đây là hạn chế phương tiện cá nhân cá biệt chứ không phải đại trà, thì phải đi kèm theo đó là hệ thống công cộng phải phát triển.
Nếu phát triển hệ thống công cộng đầy đủ để người ta có lựa chọn, tôi nghĩ rằng hoàn toàn chúng ta có thể xác định thời điểm đó là thời điểm để chúng ta áp dụng thu phí.
Cảm ơn ông.