Thủ tướng Israel có ít lựa chọn để đáp trả Hamas
Những lựa chọn của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhằm đáp trả cuộc tấn công bất ngờ và đẫm máu của Hamas có thể bị hạn chế vì phải bảo đảm cho số phận của hàng trăm công dân bị bắt. Đây có thể là vụ khủng hoảng con tin tồi tệ nhất mà quốc gia này phải đối mặt.
Ảnh chụp màn hình một video trên mạng xã hội ngày 7/10 cho thấy cô gái Israel Noa Argamani bị các tay súng Palestine bắt làm con tin tại địa điểm chưa xác định được. (Ảnh: Reuters)
Trong một cuộc tấn công kịch tính từ Dải Gaza ngày 7/10, các tay súng của Hamas đã xông vào những thị trấn của Israel, giết chết hơn 600 người Israel và bắt nhiều người làm con tin.
Ông Netanyahu thề sẽ "trả thù mạnh mẽ", nhưng số phận của những binh lính, người già, phụ nữ và trẻ em bị đưa đến Dải Gaza, hiện chưa biết chính xác là bao nhiêu, khiến Israel khó có thể thực hiện lời hứa đáp trả mạnh mẽ và nhanh chóng, trong khi phải bảo đảm sự an toàn của con tin.
Người dân Israel vẫn đang quay cuồng vì cuộc tấn công và hình ảnh người thân của họ bị đưa đi.
Năm 2011, Israel thả hàng trăm tù nhân Palestine để đổi lấy tự do cho binh sĩ Israel Gilad Shalit, người đã bị giam giữ 5 năm. Cuộc trao đổi đó diễn ra dù một số người Israel chỉ trích là quá thiên lệch.
Lần này, hơn 300 người Palestine đã thiệt mạng khi Israel tấn công đáp trả khắp Dải Gaza. Đó là kiểu trả đũa ngay lập tức điển hình của Israel khi phải đối mặt với tình trạng leo thang. Ngoài ra, hàng ngàn binh lính đã được triển khai ở miền nam Israel gần Dải Gaza, nơi lực lượng Israel đã rút từ năm 2005. Nhưng chưa biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.
“Thực tế khắc nghiệt là Hamas bắt con tin để ngăn Israel đáp trả, nhất là một cuộc tấn công trên bộ quy mô lớn và để đối lấy tù nhân Palestine”, Aaron David Miller, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Hòa bình quốc tế Carnegie, nhận xét.
“Điều này có hạn chế cách Israel đáp trả hay không? Nếu số lượng con tin lớn thì chắc chắn có”, ông nói.
Bộ Ngoại giao Israel cho biết nước này sẽ hành động để trả tự do cho con tin, phá hủy nghiêm trọng “hạ tầng khủng bố” của Hamas và bảo đảm không có “nhóm khủng bố” nào ở Dải Gaza có thể làm hại công dân Israel.
Nhưng không có lựa chọn dễ dàng. Cố gắng cứu tất cả những người mà Hamas nói rằng đang bị giam giữ ở những địa điểm khác nhau có thể gây nguy hiểm tính mạng của họ. Bên cạnh đó, việc đàm phán kéo dài với Hamas để trao đổi tù nhân sẽ là chiến thắng cho kẻ thù không đội trời chung của Israel.
Ông Netanyahu, người đang đứng đầu một chính phủ cực hữu nhất trong lịch sử Israel, đã mời các lãnh đạo đối lập tham gia chính phủ thống nhất, nhằm tìm kiếm sự ủng hộ rộng rãi hơn nếu triển khai bất kỳ chiến dịch đáp trả nào.
Đối với ông Netanyahu, nhiệm vụ giải cứu con tin gắn với những ký ức cá nhân đau đớn. Năm 1976, anh trai của ông mất mạng trong vụ giải cứu con tin tại sân bay Entebbe ở Uganda, sự kiện mà ông Netanyahu từng nói rằng đã định hình tương lai của ông.
Trung tá Yonatan "Yoni" Netanyahu khi đó chỉ huy nhóm 29 lính biệt kích ập vào nhà ga sân bay để giải cứu công dân Israel và những người khác từ chuyến bay của Air France bị các tay súng Đức và Palestine chuyển hướng đến Uganda.
Trong một vụ trước đó vào năm 1972, các thành viên đoàn Olympic Israel bị các tay súng Palestine bắt làm con tin tại làng vận động viên ở Munich. Trong vòng 24 giờ, 11 người Israel, 5 người Palestine và một cảnh sát Đức đều thiệt mạng sau khi nỗ lực giải cứu biến thành đấu súng.
Israel đáp trả bằng cách cử các đặc vụ ám sát những người mà họ coi là chủ mưu. Một chiến dịch âm thầm được nói là đã diễn ra trong mấy năm. Nhiều người Palestine bị ám sát ở nhiều địa điểm thuộc châu Âu và Trung Đông.
Địa hình Dải Gaza cũng là một thách thức nữa đối với ông Netanyahu. Trong sự nghiệp dài của mình, ông Netanyahu thể hiện ít hứng thú với những chiến dịch trên bộ và Dải Gaza sẽ là một nơi hỗn độn để triển khai chiến tranh, nơi có đến hơn 2 triệu người sống chen chúc trên một dải đất hẹp do Hamas quản lý. Hamas quản lý vùng đất này từ sau cuộc chiến ngắn ngủi với lực lượng an ninh trung thành Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas năm 2007.
Ariel Sharon, một cựu chiến binh từ cuộc chiến năm 1973 và là thủ tướng Israel khi nước này rút khỏi Dải Gaza năm 2005, nói rằng Israel rút quân khỏi đó là việc đau đớn, nhưng kiểm soát một dải đất quá đông dân như vậy rất khó khăn.
Ông Netanyahu có thể thực hiện chiến lược quen thuộc hơn là ám sát các lãnh đạo Hamas bằng ném bom và không kích. Một trong những chiến dịch gây chú ý nhất là vụ ám sát Sheikh Ahmed Yassin, nhà lãnh đạo tinh thần của Hamas, bằng cuộc tấn công từ trực thăng năm 2004.
Phó thủ lĩnh Hamas Saleh al-Arouri nói với hãng tin Al Jazeera rằng họ đang giữ một số lượng lớn con tin Israel, nhưng không đưa ra con số cụ thể, chỉ nói rằng con số đó đủ để bảo đảm tất cả tù nhân Palestine được thả.
Theo Hiệp hội tù nhân Palestine, hiện có khoảng 5.250 người Palestine đang bị Israel giam giữ.
Nếu Israel đồng ý thả tất cả những tù nhân đó, đây sẽ là một chiến thắng lớn cho Hamas và các nhóm vũ trang khác.
Mohanad Hage Ali, một chuyên gia làm việc tại Trung tâm Carnegie Trung Đông, cho rằng đàm phán là cách duy nhất có thể làm lúc này.
“Dù ông Netanyahu gây ra nỗi đau như thế nào với người Palestine, bằng cách ném bom các tòa nhà hay sát hại lãnh đạo ở Gaza, điều đó cũng không giảm bớt được thiệt hại mà Hamas đã gây ra cho Israel”, Ali nói.
