Thủ tướng: 'Tăng trưởng cao rất khó nhưng có dư địa để làm'
Theo Thủ tướng, tăng trưởng trên 8% là áp lực nhưng đòi hỏi cả hệ thống phải nỗ lực, bởi tăng trưởng được thì năng suất lao động tăng cao, thu nhập được cải thiện, đời sống người dân được nâng lên.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại tổ. Ảnh: Đinh Nhung/Mekong ASEAN
Tiếp tục kỳ họp thứ 10, chiều ngày 4/11, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng (Dự thảo).
Phát biểu tại tổ, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, Dự thảo được xây dựng trên cơ sở kết tinh trí tuệ của các cấp ủy Đảng, các nhà khoa học, các nhà hoạt động thực tiễn; đang được lấy ý kiến của nhân dân và đại biểu Quốc hội, trên tinh thần tập trung dân chủ và phát huy trí tuệ của toàn dân tộc.
Nói về mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm nay và tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tới, Thủ tướng nhận định “tăng trưởng cao rất khó nhưng có dư địa để làm”. Năm nay, mức tăng trưởng trung bình 3 quý đã đạt 7,85%, song Thủ tướng lo ngại mức tăng trưởng của quý cuối năm trong bối cảnh miền Bắc vừa qua ngập lụt và miền Trung cũng đang chìm trong mưa lũ.
“Rất khó khăn nhưng phải đặt ra sức ép để làm. Dân tộc ta càng áp lực càng nỗ lực, trong khó khăn lại nảy ra sáng kiến. Tăng trưởng trên 8% là áp lực nhưng đòi hỏi cả hệ thống phải nỗ lực, bởi tăng trưởng được thì năng suất lao động tăng cao, thu nhập được cải thiện, đời sống người dân được nâng lên,” Thủ tướng nhấn mạnh.
Cần tiếp tục phát huy tinh thần Trung ương và địa phương cùng làm
Nói về phát triển hạ tầng, Thủ tướng cho biết, đây là một trong ba đột phá chiến lược được xác định từ nhiệm kỳ Đại hội XI của Đảng và đến nay vẫn còn nguyên giá trị. “Vấn đề đặt ra là cần làm giàu hơn nội hàm và nâng tầm, nâng cao chất lượng, hiệu quả của đột phá chiến lược này,” ông nói.
Theo Thủ tướng, nhiệm kỳ này đã tăng chi 55% từ ngân sách Nhà nước cho đầu tư phát triển, đẩy mạnh tăng thu, tiết kiệm chi để tăng đầu tư cho con người, cho hạ tầng, cho thể chế. Tuy nhiên ông nhấn mạnh điều quan trọng là các địa phương, các Bộ, các ngành phải chủ động hơn nữa trong xây dựng thể chế, bởi thể chế là nguồn lực, là động lực, là sức cạnh tranh của nền kinh tế, của đất nước.
Thủ tướng nhận định, điểm nổi bật trong thực hiện đột phá hạ tầng nhiệm kỳ này là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương và thực tế cho thấy các địa phương được giao dự án đã tiến bộ rất nhanh, thậm chí có những dự án mà phần giao địa phương còn làm nhanh hơn phần giao cho Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) triển khai.
Thời gian tới, Thủ tướng cho rằng cần tiếp tục phát huy tinh thần Trung ương và địa phương cùng làm, đặc biệt là các địa phương phải giải phóng mặt bằng; huy động nguồn vốn Trung ương, vốn địa phương, vốn Nhà nước, vốn tư nhân, vốn hợp tác công tư. Đặc biệt, phân cấp phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực, tăng cường giám sát kiểm tra, nâng cao năng lực thực thi của cấp dưới.
Nêu một số định hướng trong phát triển hạ tầng giao thông thời gian tới, Thủ tướng khẳng định cần tiếp tục phát triển toàn diện các phương thức giao thông gồm đường bộ, đường sắt, đường không, đường biển, đường sông. Trong đó, triển khai dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam, các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc đi cùng chuyển giao công nghệ.
Trong lĩnh vực hàng không cần tạo cơ chế đẩy mạnh hợp tác công tư, huy động nguồn lực, tạo điều kiện cho tư nhân tham gia xây dựng sân bay, hình thành các hãng hàng không cạnh tranh và phát triển. Quy hoạch, xây dựng các cảng thủy nội địa để phát huy được tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh về sông nước của ĐBSCL…
Việc xây dựng pháp luật phải bám sát thực tiễn
Về vấn đề xây dựng pháp luật, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, đây vừa là động lực, vừa là nguồn lực và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Vì vậy phải chuyển đổi trạng thái trong công tác xây dựng pháp luật, tinh thần là không chỉ phục vụ quản lý mà còn kiến tạo phát triển, bỏ tư duy "không quản được thì cấm".
“Việc xây dựng pháp luật phải xuất phát từ thực tiễn, bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn và lấy thực tiễn làm thước đo; đổi mới, đột phá, cạnh tranh được với thế giới; đồng thời phải sát với tình hình, bảo đảm hiệu quả, hướng tới mục tiêu đã xác định, giải quyết được những bài toán rất cụ thể mà thực tiễn đặt ra,” Thủ tướng nói.
Thủ tướng lấy ví dụ, trong công tác tái định cư, phải bảo đảm nơi ở mới tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ, người dân phải an cư, lạc nghiệp thì người dân mới đi nhanh; nhưng xây dựng nhà cửa thì không thể "ngày một ngày hai". Như vậy phải có cơ chế tạo quỹ nhà, đồng thời bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.
Đề cập một ví dụ khác là câu chuyện chỉ định thầu hay đấu thầu cho các dự án, Thủ tướng cho rằng cần mạnh dạn áp dụng hình thức chỉ định thầu, miễn là bảo đảm vô tư, trong sáng, bảo đảm kịp thời, hiệu quả và người ra quyết định phải chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Như vậy, xây dựng pháp luật vừa phải bám sát thực tiễn, vừa phải có hiệu quả, phát huy được tính chủ động, tích cực, dám chịu trách nhiệm của người thực thi.
Liên quan việc vận hành chính quyền địa phương hai cấp, Thủ tướng ghi nhận những hiệu quả tích cực ban đầu sau vài tháng bộ máy mới đi vào hoạt động. Theo đó, cả hệ thống đã chuyển đổi trạng thái từ quản lý sang kiến tạo và phục vụ nhân dân. “Với một bộ máy và thói quen đã hình thành 80 năm nay không thể nhanh chóng thay đổi, nhưng chúng ta không cầu toàn, không nóng vội và cũng không bỏ lỡ cơ hội,” Thủ tướng phát biểu.
Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh phải xây dựng bộ máy phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn, trên cơ sở đó xây dựng vị trí việc làm và có chính sách trả lương cho cán bộ công chức theo vị trí việc làm.
