Thủ tướng: Thí điểm cho nhân tài trẻ học vượt cấp, đào tạo song bằng

Ngày 26-12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gặp mặt, biểu dương các học sinh đoạt giải tại các kỳ thi quốc tế năm 2025.

Cùng dự có Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn và 91 học sinh xuất sắc đại diện cho 25 triệu học sinh, sinh viên cả nước.

Từ truyền thống đến đột phá chiến lược

Tại buổi gặp mặt, Thủ tướng nhấn mạnh truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo, quý trọng hiền tài là những giá trị nhân văn sâu sắc, cao cả, được hun đúc qua hàng ngàn năm lịch sử và là nguồn lực nội sinh mạnh mẽ của dân tộc.

Thủ tướng dẫn lại lời khẳng định khắc trên văn bia tiến sĩ từ hơn 5 thế kỷ trước (năm 1484) của danh sĩ Thân Nhân Trung: "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia", đồng thời nhắc lại lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Vì lợi ích mười năm phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm phải trồng người".

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại buổi gặp mặt, biểu dương học sinh đoạt giải tại các kỳ thi quốc tế năm 2025. Ảnh: VGP/NHẬT BẮC

Trong giai đoạn phát triển mới, Đảng và Nhà nước xác định con người là trung tâm, chủ thể, là mục tiêu và động lực của sự phát triển. Giáo dục và đào tạo được coi là quốc sách hàng đầu. Để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước nhanh và bền vững, Bộ Chính trị đã ban hành hàng loạt Nghị quyết quan trọng (57, 59, 66, 68, 70, 71, 72), tạo đột phá trong các lĩnh vực then chốt như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, an ninh năng lượng và y tế.

Thủ tướng phân tích sâu sắc bối cảnh thời đại: "Trong sự bùng nổ của khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây và xu thế chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, công tác đào tạo, bồi dưỡng và trọng dụng nhân tài không chỉ là yêu cầu khách quan, mà là lựa chọn chiến lược ưu tiên hàng đầu. Hơn lúc nào hết, chúng ta cần tập trung mọi nguồn lực, có cơ chế, chính sách đột phá cho lĩnh vực này".

Báo cáo tại buổi gặp mặt, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đã đưa ra những con số ấn tượng, minh chứng cho sự phát triển vượt bậc của giáo dục mũi nhọn Việt Nam. 10 năm qua, các đoàn học sinh Việt Nam dự thi quốc tế, các môn văn hóa, khoa học cơ bản đã mang về 434 giải quốc tế, trong đó có 132 huy chương vàng.

Đặc biệt, năm học 2024-2025 được ghi nhận là một năm thành công rực rỡ. Việt Nam cử 7 đoàn tham dự các Olympic khu vực và quốc tế ở các môn toán, vật lí, hóa học, sinh học và tin học với tổng số 37 lượt học sinh tham gia và tất cả đều đoạt giải, gồm: 13 huy chương vàng, 16 huy chương bạc và 8 huy chương đồng.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu. Ảnh: VGP/NHẬT BẮC

Trên khắp mọi miền Tổ quốc, nhiều ngôi trường trở thành cái nôi "đào tạo nhân tài" nổi tiếng cả trong và ngoài nước, có nhiều học sinh đoạt giải Olympic quốc tế như: THPT chuyên Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, THPT chuyên Lam Sơn - Thanh Hóa, THPT chuyên Quốc học Huế, THPT năng khiếu TP.HCM, THPT chuyên Phan Bội Châu - Nghệ An.

Thủ tướng khẳng định những tấm huy chương quý giá, đầy tự hào của các em học sinh là kết tinh của trí tuệ, ý chí bền bỉ, tinh thần vượt khó, khát vọng vươn lên, cùng sự nỗ lực học tập và rèn luyện không ngừng; được vun đắp bởi sự tận tâm chăm lo của thầy cô, nhà trường, gia đình và toàn xã hội.

Khẩn trương xây dựng đề án phát hiện, bồi dưỡng nhân tài

Tại cuộc gặp, Thủ tướng đã đưa ra những chỉ đạo mang tính chiến lược và cụ thể cho giai đoạn tới. Người đứng đầu Chính phủ giao nhiệm vụ trực tiếp cho Bộ GD&ĐT phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng đề án phát hiện và bồi dưỡng nhân tài trẻ Việt Nam, trình Thủ tướng trong quý I-2026.

Trong đó, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu các giải pháp, xây dựng cơ chế, chính sách thực sự đột phá, nhất là ưu đãi, hỗ trợ học phí, cấp học bổng cho các học sinh tài năng, khuyến khích cơ chế đào tạo song bằng và thí điểm học vượt cấp, vượt lớp phù hợp thực tiễn.

Thủ tướng cũng định hướng tập trung phát triển các cơ sở giáo dục phổ thông và đại học có thế mạnh để trở thành hạt nhân của mạng lưới đào tạo xuất sắc. Trọng tâm đào tạo sẽ hướng vào các bộ môn STEM và các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn đang là xu thế toàn cầu như: AI, công nghiệp bán dẫn, vật liệu mới, công nghệ sinh học.

Cạnh đó, chính sách thu hút nhân tài cũng được mở rộng. Thủ tướng yêu cầu có chính sách đặc thù để mời gọi các nhà khoa học, chuyên gia giỏi là người Việt Nam ở nước ngoài và cả người nước ngoài về làm việc, tham gia giảng dạy và nghiên cứu tại Việt Nam. Việc kết nối giữa các nhà khoa học trẻ, sinh viên tài năng trong nước với cộng đồng khoa học quốc tế cần được thúc đẩy mạnh mẽ hơn để các em tự tin hội nhập và làm chủ tri thức.

Thủ tướng tặng quà các học sinh đoạt giải tại các kỳ thi quốc tế năm 2025. Ảnh: VGP/NHẬT BẮC

Dành nhiều tình cảm và sự quan tâm đến đội ngũ nhà giáo, Thủ tướng yêu cầu các thầy cô tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học, chuyển sang phát triển tư duy sáng tạo và kỹ năng giải quyết vấn đề.

Thủ tướng cũng lưu ý cần có tư duy, phương pháp luận và cách tiếp cận phù hợp với các học sinh, nhất là với nhân tài và học sinh cá biệt, luôn coi các em như người thân để có sự chia sẻ, cảm thông, hỗ trợ.

Đối với các nhà trường, Thủ tướng yêu cầu đầu tư mạnh mẽ hơn nữa cho cơ sở vật chất, thư viện, phòng thí nghiệm hiện đại. Các chương trình đào tạo cần được thiết kế phát triển từ nền tảng đến nâng cao, đa dạng hóa phương pháp để phát hiện sớm các tài năng trẻ. Chế độ khen thưởng cho giáo viên và học sinh đạt thành tích cao cũng cần được quan tâm xứng đáng để tạo động lực cống hiến.

Riêng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao nhiệm vụ tập trung thực hiện hiệu quả việc tuyển chọn và bồi dưỡng tài năng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, đảm bảo vị thế văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế.

Thủ tướng và các học sinh đoạt giải tại các kỳ thi quốc tế năm 2025. Ảnh: VGP/NHẬT BẮC

Thủ tướng dành những lời tâm huyết gửi tới 91 học sinh xuất sắc và thế hệ trẻ cả nước. Nhắc lại lời dặn của Bác Hồ về vai trò của việc học tập đối với tương lai non sông, Thủ tướng mong muốn các em hãy noi gương các thế hệ đi trước, không thỏa mãn với thành tích hiện tại, nỗ lực vươn tới những đỉnh cao mới.

"Các cháu hãy sống một cuộc sống tràn đầy đam mê, hoài bão, khát vọng vươn lên. Hãy vượt qua những giới hạn của chính bản thân mình để gặt hái thành công lớn hơn. Hãy học để có phẩm chất đạo đức tốt, trí tuệ sáng tạo, sức khỏe dồi dào và tâm hồn nhân ái; học để tự khẳng định mình; học để trở thành những công dân hữu ích, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân," Thủ tướng nhắn nhủ.

Người đứng đầu Chính phủ cũng gửi lời cảm ơn đến các bậc phụ huynh và toàn xã hội đã luôn đồng hành, tạo nên một hệ sinh thái giáo dục vững chắc với tinh thần: "Học sinh là trung tâm, thầy cô giáo là động lực, gia đình là điểm tựa, nhà trường là bệ đỡ, xã hội là nền tảng".

THANH TÚ