Thuận lợi cho doanh nghiệp gia nhập và rút khỏi thị trường

Đảm bảo tinh thần tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Góp ý dự thảo hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Doanh nghiệp, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, các quy định về gia nhập thị trường là một trong những điểm sáng của pháp luật về doanh nghiệp trong thời gian qua và cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao về những quy định thuận lợi, có tính cải cách của các quy định này. Vì vậy, doanh nghiệp kỳ vọng, các đề xuất sửa đổi Luật Doanh nghiệp vẫn đảm bảo tinh thần tạo thuận lợi cho doanh nghiệp gia nhập hoặc rút lui khỏi thị trường.

VCCI đề nghị, cân nhắc quy định cấm thành lập doanh nghiệp với một số đối tượng. Ảnh minh họa

Cũng theo VCCI, về cơ bản, các đề xuất liên quan đến chính sách “hoàn thiện khung khổ thể chế gia nhập thị trường và rút khỏi kinh doanh của doanh nghiệp” tại dự thảo là phù hợp, tuy vậy vẫn cần cân nhắc, xem xét thêm một số vấn đề như: Bổ sung quy định về việc người ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp.

Cụ thể, dự thảo đề xuất bổ sung quy định về việc người ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp có nghĩa vụ thực hiện xác thực điện tử với Cơ quan đăng ký kinh doanh để xác nhận việc ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo VCCI, đề xuất này có một số nội dung không rõ ràng và đề nghị cần giải trình rõ hơn về thủ tục này, đồng thời cân nhắc theo hướng bỏ đề xuất này để tạo thuận lợi cho thủ tục đăng ký doanh nghiệp.

Dự thảo cũng đề xuất bổ sung quy định “doanh nghiệp phải công khai trực tuyến thông tin tình trạng hoạt động trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp định kỳ vào ngày cuối cùng quý II, quý IV hàng năm”.

Bởi đây là quy định mới, bổ sung thêm nghĩa vụ của doanh nghiệp trong việc công khai thông tin. Tuy nhiên, quy định này đang không rõ thông tin doanh nghiệp cần công khai là gì. Do vậy, VCCI đề nghị xem xét không bổ sung quy định về công khai thông tin trên để giảm về thủ tục cũng như chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang đề nghị góp ý Dự thảo Hồ sơ Đề nghị xây dựng Luật Doanh nghiệp (sửa đổi). Ảnh minh họa

Cân nhắc quy định cấm thành lập doanh nghiệp với một số đối tượng

Liên quan đến đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định để làm rõ hơn việc kết nối, chia sẻ thông tin của cơ quan chủ quản cơ sở dữ liệu quốc gia và cơ sở dữ liệu chuyên ngành với cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp, trong đó có thông tin về giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, chứng chỉ hành nghề; thông tin về thuế, hóa đơn, báo cáo tài chính của doanh nghiệp, hải quan…

Theo VCCI, đề xuất này là hợp lý, tuy nhiên mới chỉ là một chiều từ cơ quan quản lý chuyên ngành đến cơ quan đăng ký kinh doanh mà chưa có chiều ngược lại, cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp chia sẻ cho các cơ quan quản lý chuyên ngành. Bên cạnh đó, các thủ tục cấp phép kinh doanh hiện không còn yêu cầu giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, cơ quan cấp phép sẽ tra cứu trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp để lấy thông tin. Vì vậy, việc chia sẻ, kết nối thông tin cần từ hai phía.

Trên cơ sở đó, VCCI đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định rõ hơn về việc kết nối, chia sẻ thông tin giữa các cơ quan chủ quản của cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành và cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.

Dự thảo đề nghị xây dựng Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) cũng đề xuất, bổ sung quy định về việc cấm thành lập doanh nghiệp có thời hạn với một số đối tượng vi phạm pháp luật về thuế theo hướng: Người thành lập hoặc người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp bị cơ quan thuế thông báo không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký thì phải hoàn thành nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp bị cơ quan thuế thông báo không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký trước khi tham gia thành lập hoặc làm người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp mới.

Theo quy định tại khoản 25 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020, “người thành lập doanh nghiệp là cá nhân, tổ chức thành lập hoặc góp vốn để thành lập doanh nghiệp”. Quy định này đang chưa rõ các chủ thể này có bao gồm các thành viên, cổ đông đang sở hữu phần vốn góp, cổ phần trong các doanh nghiệp hay không?

"Nếu các thành viên hoặc cổ đông sở hữu phần vốn góp, cổ phần được xem là “người thành lập doanh nghiệp” thì phạm vi áp dụng của quy định này quá rộng và bất khả thi, nhất là áp dụng cho công ty đại chúng" - VCCI nêu rõ.

Ngoài ra, nếu người thành lập doanh nghiệp là các cổ đông sáng lập, trong trường hợp, sau 3 năm đã chuyển nhượng cổ phần cho chủ thể khác, không còn là cổ đông trong công ty cổ phần, nếu chịu sự ràng buộc bởi quy định này là chưa hợp lý.

Việc cấm một số chủ thể thành lập doanh nghiệp là quy định tác động lớn đến gia nhập thị trường của các chủ thể kinh doanh. Vì vậy, VCCI đề nghị rà soát, cân nhắc kỹ càng và thận trọng, tránh đi ngược lại tinh thần khuyến khích khởi nghiệp kinh doanh thông qua việc thành lập doanh nghiệp.

Nguyễn Hòa