Thúc đẩy giải ngân đầu tư công để dẫn dắt đầu tư tư

Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng trình bày tờ trình đề án bổ sung phát triển kinh tế - xã hội 2025. Ảnh: QUANG PHÚC

Theo tờ trình, Chính phủ đề nghị điều chỉnh mục tiêu GDP năm nay từ 8% trở lên, quy mô GDP năm 2025 đạt khoảng trên 500 tỷ USD. Cùng với đó, GDP bình quân đầu người trên 5.000 USD. Tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4,5%-5%.

Mục tiêu 8% cao hơn khoảng 1% so với dự báo của một số tổ chức quốc tế

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đồng tình cần điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế năm nay để đạt mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội cả nhiệm kỳ (2021-2025). Đây là mục tiêu cao hơn khoảng 1% so với tăng trưởng 2024 và dự báo của một số tổ chức quốc tế cho năm 2025.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh báo cáo thẩm tra. Ảnh: QUANG PHÚC

Tuy nhiên, theo ông Thanh, tình hình trong nước và quốc tế còn tiềm ẩn khó khăn, thách thức. Ở bên ngoài, các yếu tố bất định có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng xuất khẩu cũng như thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài của nước ta. Trong nước, đầu tư tư nhân tuy phục hồi nhưng vẫn còn thấp so với giai đoạn trước đại dịch Covid-19. Điều này thể hiện qua sản xuất, kinh doanh đầu năm nay chưa có nhiều khởi sắc. Tháng 1-2025 ghi nhận 58.300 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) chỉ tăng nhẹ 0,6% so với cùng kỳ. Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) ở mức dưới 50 điểm trong 2 tháng liên tiếp.

“Các chỉ số này cho thấy điều kiện kinh doanh của khu vực sản xuất ở Việt Nam thu hẹp. Chính phủ cần đánh giá ảnh hưởng của tình hình thế giới đối với Việt Nam, đặc biệt là các thị trường lớn, đối tác lớn và điều kiện thực hiện để bảo đảm tính khả thi, nhất là các giải pháp bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, an toàn nợ công”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nhận định và khuyến nghị.

Đoàn ĐBQH TPHCM tham dự phiên họp. Ảnh: QUANG PHÚC

Thu nhập bình quân của người lao động tăng thấp hơn mức tăng giá mặt hàng thiết yếu

Về chỉ tiêu CPI bình quân khoảng 4,5%-5%, Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc điều chỉnh chỉ tiêu CPI là cần thiết nhằm tạo không gian trong điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ, hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, lạm phát là chỉ tiêu quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến ổn định vĩ mô cũng như đời sống người dân và chi phí của doanh nghiệp. Số liệu cho thấy, mặc dù lạm phát bình quân năm 2024 chỉ ở mức 3,63% nhưng nhiều mặt hàng thiết yếu tăng khá cao, như lương thực tăng 12,2%, dịch vụ y tế tăng 9%, dịch vụ giáo dục tăng 5,7%...

Trong khi đó, thu nhập bình quân của người lao động năm 2024 tăng 8,6%, thấp hơn mức tăng của một số mặt hàng thiết yếu. Do đó, trong công tác điều hành, Chính phủ cần có các giải pháp kiểm soát lạm phát phù hợp với mục tiêu tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô và có lộ trình thị trường hợp lý với các mặt hàng Nhà nước quản lý giá, đặc biệt là chi phí người dân chi trả cho các dịch vụ giáo dục, y tế.

Sử dụng hiệu quả nguồn lực

Về đề xuất điều chỉnh chỉ tiêu về bội chi và nợ công, trường hợp cần thiết cho phép điều chỉnh bội chi lên mức khoảng 4%-4,5%GDP để huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển. Nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài có thể đến ngưỡng hoặc vượt ngưỡng cảnh báo khoảng 5% GDP. Ủy ban Kinh tế nhìn nhận, đề xuất này là cần thiết để huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển, song đề nghị Chính phủ làm rõ kế hoạch sử dụng số bội chi, nợ công tăng thêm trong trường hợp điều chỉnh; đồng thời, sử dụng hiệu quả nguồn lực, thực hiện đúng quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: QUANG PHÚC

Để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% năm nay, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ theo dõi sát diễn biến tình hình kinh tế, chính trị thế giới để kịp thời phản ứng chính sách, đặc biệt trong điều kiện xung đột địa chính trị diễn ra nhiều nơi trên thế giới, chiến tranh thương mại, chính sách bảo hộ của các nước lớn diễn biến phức tạp.

Đầu tư công năm 2025 là một trong những trụ cột để tăng trưởng, với số vốn được phân bổ gần 890.000 tỷ đồng, nên cần có giải pháp cụ thể, gắn trách nhiệm thực hiện để đổi mới quản lý đầu tư công. Chính phủ cần bảo đảm giải ngân được số vốn đầu tư công đã giao dự toán và bổ sung thêm trong điều kiện giải ngân vốn đầu tư là khâu yếu kéo dài nhiều năm và đặc thù năm 2025 tăng cường chính sách tài khóa, vốn đầu tư công bố trí ở mức cao, nhiều dự án trọng điểm hoàn thành hoặc chuẩn bị đầu tư. Cùng với đó là giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công phải thực chất, hiệu quả để thu hút đầu tư xã hội, để “đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư”.

ANH PHƯƠNG