Thúc đẩy mạnh mẽ, tạo chuyển biến tích cực về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp lần thứ hai của Ban Chỉ đạo. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; Nguyễn Hòa Bình, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Quốc phòng; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo: Hồ Đức Phớc và Nguyễn Chí Dũng; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan là thành viên Ban Chỉ đạo. Phiên họp được truyền trực tuyến tới các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, Phiên họp nhằm mục tiêu đánh giá tình hình triển khai trong những tháng đầu năm 2025 và bàn phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Thủ tướng nêu rõ, ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - đây là một văn kiện có ý nghĩa chiến lược, quan trọng, hiện thực hóa mục tiêu đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội. Nghị quyết này là lời hiệu triệu mạnh mẽ đối với toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, nỗ lực đưa Việt Nam vươn lên trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao, có năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến chỉ đạo phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã khẩn trương chỉ đạo xây dựng, ban hành Chương trình hành động tại Nghị quyết số 03/NQ-CP ngày 9/1/2025 và Nghị quyết số 71/NQ-CP sửa đổi, bổ sung cập nhật Chương trình hành động của Chính phủ; đây là Chương trình hành động toàn diện, bao trùm được xây dựng với tầm nhìn dài hạn, mục tiêu rõ ràng, với các giải pháp mang tính khả thi cao, nhằm cụ thể hóa các định hướng, chủ trương lớn của Đảng.

Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 trên cơ sở hợp nhất Ban Chỉ đạo cải cách hành chính, Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và Tổ công tác triển khai Đề án 06 và kiện toàn Ban Chỉ đạo (bổ sung thành viên Ban Chỉ đạo) và thành lập 3 Tổ Công tác.

Các đồng chí lãnh đạo, đại biểu tham dự phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo, triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện ngày càng hiệu quả, thiết thực công tác chuyển đổi số quốc gia và cải cách hành chính; đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với chuyển đổi số đã được triển khai trên hầu hết các lĩnh vực. Đồng thời, tổ chức triển khai quyết liệt Đề án 06 từ Trung ương đến cơ sở, được người dân, doanh nghiệp đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao, đặc biệt là cơ sở dữ liệu dân cư. Tuy nhiên, để hoàn thành các mục tiêu của chuyển đổi số, cải cách hành chính và Đề án 06, phía trước chúng ta còn rất nhiều việc phải làm; nhiều nhiệm vụ đề ra nhưng còn chậm tiến độ, chưa hiệu quả.

Kinh nghiệm cho thấy, nếu Bộ trưởng, trưởng ngành, thủ trưởng cơ quan, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố mà quan tâm thì công tác này chuyển biến tích cực…

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng cơ sở dữ liệu. Chúng ta xác định phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là nền tảng để phát triển nhanh và bền vững, năm nay phải đạt mục tiêu tăng trưởng 8%, những năm tới phải đạt tăng trưởng 2 con số thì mới đạt 2 mục tiêu phát triển 100 năm. Vấn đề quan trọng là chuyển đổi trạng thái từ thụ động giải quyết thủ tục hành chính sang chủ động giải quyết thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Chúng ta cũng được thực hiện “bộ tứ chiến lược” với các Nghị quyết 57, 59, 66 và 68-NQ/TW của Bộ Chính trị. Thủ tướng nhấn mạnh lại quan điểm các bộ, ngành chỉ tập trung vào quản lý nhà nước là chiến lược, kế hoạch; tăng cường đôn đốc, thiết kế các công cụ giám sát, kiểm tra. Địa phương phải dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm"; giao thẩm quyền đi đôi với trách nhiệm. “Ai gần dân nhất, ai sát dân nhất, ai làm tốt nhất thì giao việc cho người đó”.

Phiên họp được truyền trực tuyến tới các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Thủ tướng yêu cầu đánh giá khách quan trung thực, nêu bài học kinh nghiệm, nhận diện điểm nghẽn; huy động nguồn lực cho phát triển khoa học công nghệ trên cơ sở các bộ, ngành, địa phương phải có dự án, đề án cụ thể; các doanh nghiệp phải gắn bó chặt chẽ; xác định rõ nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, trọng điểm, có lộ trình, làm việc nào dứt việc đó.

Về bố trí nguồn lực, Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính, lấy từ nguồn tăng thu năm 2024, phát hành trái phiếu; tăng cường hợp tác công tư, huy động nguồn lực từ nhân dân vì nguồn lực bắt nguồn tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp.

Thủ tướng yêu cầu, phải xác định làm như thế nào, nguồn lực lấy từ đâu, cái gì làm trước, cái gì làm sau? Tinh thần phải chuyển động từ Trung ương đến địa phương, từ Chính phủ đến các bộ, ngành, địa phương…

Đánh giá về kết quả thực hiện Nghị quyết số 03/NQ-CP ngày 9/1/2025 và Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 1/4/2025 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, về cung cấp dịch vụ công trực tuyến: tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình trên tổng số thủ tục hành chính của cả nước tháng 4 đạt 50,4% (tháng 3: 49,15%). Trong đó, các bộ, ngành đạt trung bình 43,09%; các địa phương đạt trung bình 50,6%. Tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình có phát sinh hồ sơ trực tuyến trên tổng số các thủ tục hành chính có phát sinh hồ sơ: 50,65%. Trong đó, các bộ, ngành đạt trung bình 44,72%; các địa phương đạt trung bình 50,77%; tỷ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình trên tổng hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính trung bình cả nước đạt 39,46% (tháng 3: 38,72%). Trong đó, các bộ, ngành đạt trung bình 51,82%; các địa phương đạt trung bình 14,58%.

Đến nay, Cổng Dịch vụ công quốc gia đã cung cấp 3.525 dịch vụ công trực tuyến; tháng 4 có hơn 1,6 triệu hồ sơ trực tuyến thực hiện từ Cổng dịch vụ công quốc gia.

Về kinh tế số, theo Báo cáo tổng quan thị trường sàn bán lẻ trực tuyến quý I/2025 do nền tảng phân tích dữ liệu Metric.vn công bố, tổng doanh số toàn thị trường Thương mại điện tử Việt Nam trong ba tháng đầu năm đạt 101.400 tỷ đồng, tăng 42,29% so với cùng kỳ năm 2024. Sản lượng tiêu thụ đạt 950,7 triệu sản phẩm, tăng 24% so với quý I/2024. Tuy vậy, số lượng nhà bán có phát sinh đơn hàng lại ghi nhận mức giảm đáng kể, chỉ còn 472,5 nghìn shop, giảm 7,45%, tương đương hơn 38.000 shop rời khỏi cuộc chơi so với cùng kỳ (quý I/2025, số liệu chỉ thống kê trên 4 sàn Shopee, Lazada, Tiki, Tiktok Shop). Shopee và TikTok Shop lần lượt chiếm 66,7% và 26,9% thị phần giao dịch (GMV) trong 4 sàn thương mại điện tử bán lẻ đa ngành. Trong khi, Lazada và Tiki đến cuối năm ngoái còn nắm lần lượt 5,5% và 0,9% thị phần.

Doanh thu công nghiệp công nghệ thông tin ước đạt 423.378 tỷ đồng, tăng trưởng 4% so với tháng 3/2025 và tăng trưởng 44,41% so với cùng kỳ năm 2024. Giá trị xuất khẩu sản phẩm công nghiệp công nghệ thông tin ước đạt 373.242 tỷ đồng (tương đương 14,540 tỷ USD), tăng trưởng khoảng 10% so với tháng 3/2025 và tăng trưởng 51,72% so với cùng kỳ năm 2024.

Về phát triển xã hội số: cấp chữ ký số cho người dân và tỷ lệ người lớn có chữ ký số: Tổng số Chứng thư chữ ký số đã cấp tính đến ngày 12/5/2025 là 17.175.876 chứng thư chữ ký số.

Theo Báo cáo của Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông, quý I/2025: kinh tế số lõi 8,63%, kinh tế số lan tỏa 10,09%, tỷ trọng kinh tế số trên GDP 18,72%. Ước tính, tăng trưởng kinh tế số quý I/2025 tăng trưởng khoảng 10% so với quý I/2024…

Thanh Giang