Thuốc lá tại Việt Nam vẫn rẻ và dễ tiếp cận

Tiêu dùng thuốc lá ở Việt Nam đã và đang gây ra những gánh nặng lớn về bệnh tật và tử vong, cùng với đó là những tổn thất về kinh tế ở cả cấp hộ gia đình cũng như ở cấp quốc gia. Trong khi đó, số liệu đưa ra bởi Tổng cục Thống kê gần đây cho thấy, mức tiêu thụ thuốc lá tại Việt Nam đang bắt đầu tăng trở lại. Từ năm 2022 đến năm 2023, tổng sản lượng sản xuất đã tăng hơn 10%. Ước tính có khoảng 49.000 tỷ đồng người dân bỏ ra để mua thuốc lá hút hàng năm.

Tại Hội thảo, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Lâm, chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam nhấn mạnh: "Một trong những thách thức lớn nhất mà chúng ta đang phải đối mặt là thực trạng giá thuốc lá rất rẻ ở Việt Nam. Đây là một trong những nguyên nhân khiến thuốc lá trở thành mặt hàng phổ biến, ai cũng có thể mua được dễ dàng, trong đó có cả thanh thiếu niên, người nghèo. Tăng thuế thuốc lá là cách nhanh và hiệu quả nhất để đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ người hút thuốc lá".

Hiện nay, thuế tiêu thụ đặc biệt trên giá bán lẻ sản phẩm thuốc lá của Việt Nam chỉ chiếm 38,8%, thấp hơn nhiều so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) là 70-75% giá bán lẻ. Để đạt được hiệu quả giảm tiêu dùng thuốc lá, Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo cần thay đổi chính sách thuế thuốc lá theo hướng bổ sung thuế tuyệt đối (để chuyển sang hệ thống thuế hỗn hợp) với mức đủ lớn và tăng thuế theo một lộ trình đều đặn để giá thuốc lá theo kịp mức tăng thu nhập và dần hướng tới mức thuế tối ưu là chiếm 75% giá bán lẻ, từ đó góp phần đạt mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá.

Hoa Mai