Tìm lại dáng vẻ hồ Hoàn Kiếm

Theo thông báo kết luận của Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn tại cuộc họp xem xét về phương án thiết kế, cải tạo Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục (quận Hoàn Kiếm), việc chỉnh trang cải tạo khu vực lịch sử văn hóa nổi tiếng này của Thủ đô đã được giao cho UBND quận Hoàn Kiếm phối hợp các sở, ngành liên quan lập đồ án thiết kế đô thị riêng khu vực quảng trường tuyến phố khu vực phía Bắc hồ Hoàn Kiếm, phía Nam phố cổ, trong đó nội dung chủ đạo là khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục. Cùng với đó, Hà Nội cũng dự kiến giải phóng mặt bằng, di dời công trình, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất để đầu tư Dự án không gian công cộng khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm.

Việc chỉnh trang khu vực xung quanh hồ Hoàn Kiếm chính là bước cụ thể triển khai Quy hoạch chung Thủ đô, Luật Thủ đô, phát huy giá trị không gian di tích quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm và phụ cận. Những thông tin này chắc chắn sẽ nhận được sự quan tâm của nhiều người Hà Nội, nhiều người yêu Hà Nội và có thể cả du khách. Chuyện chỉnh trang đô thị để đem lại một “gương mặt” đẹp hơn cho Hà Nội là việc rất nên làm nhất là ở trong vùng lõi, khu phố cổ - nơi mà lâu nay vốn đất chật, người đông và dù Hà Nội đã rất nỗ lực để giữ trật tự đô thị mà vẫn gặp khó khăn.

Trở lại với chuyện xưa, cách đây cũng cỡ 30 năm, khi tòa nhà “Hàm cá mập” mọc lên giữa Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, giới chuyên gia và rất nhiều người dân Hà Nội đã bày tỏ ý kiến trái chiều vì nó phá vỡ không gian cảnh quan của hồ Hoàn Kiếm - địa danh lịch sử ghi dấu ấn của kinh thành Thăng Long xưa và Hà Nội nay. Thế nhưng, tòa nhà “Hàm cá mập” vẫn sừng sững, như cái gai trong mắt những người yêu Hà Nội. Vì thế, khi Hà Nội quyết định phá dỡ tòa nhà này để trả lại cảnh quan cho khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cận, nhiều người bày tỏ đồng tình. Đồng tình là bởi, kinh tế - xã hội Thủ đô đã phát triển vượt bậc kéo theo sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế thị trường đã khiến cho những nét đẹp chốn kinh kỳ dần mai một, văn hóa Thăng Long cũng theo đó mà phai mờ.

Những dấu xưa không còn nhiều và nếu chúng ta không gìn giữ những gì còn lại của Thăng Long - Hà Nội thì rất có thể một ngày nào đó, thế hệ sau của Hà Nội sẽ chẳng còn biết đến văn hóa – cảnh quan của một vùng trầm tích ngàn năm. Và rồi, những thế hệ sau này dựa vào đâu để mà “Ngàn năm gương cũ soi kim cổ”.

Hiện tại các sở, ngành của TP Hà Nội đang nghiên cứu giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục làm cơ sở nghiên cứu dự án đầu tư cải tạo, chỉnh trang, tái thiết và đầu tư xây dựng các không gian công cộng khác xung quanh hồ Hoàn Kiếm và khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục theo chỉ đạo của Trung ương, Thành ủy, UBND TP Hà Nội. Sau khi hoàn chỉnh phương án ý tưởng, giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, UBND quận Hoàn Kiếm chủ trì, phối hợp cùng đơn vị tư vấn tổ chức tham vấn Hội đồng kiến trúc thành phố, trên cơ sở đó hoàn chỉnh, chuẩn hóa vào nội dung đồ án thiết kế đô thị riêng.

Một khối lượng công việc rất lớn, đòi hỏi rất nhiều công sức, tâm huyết và đặc biệt là đòi hỏi những người thực hiện phải có một tình yêu Hà Nội vô bờ bến để có thể trả lại cho hồ Hoàn Kiếm, cho người yêu Hà Nội và những người Hà Nội một không gian văn hóa không thể trộn lẫn. Để Hà Nội lại có những khu vực cho chúng ta hoài niệm, cho chúng ta nuôi dưỡng và vun trồng nét văn hóa của đất kinh kỳ, được ngắm nhìn hồ Hoàn Kiếm trong mỗi sớm mai trong lành.

Hoàng Mai