Tín hiệu hạ nhiệt chuỗi cung ứng toàn cầu từ chi phí hàng hải quốc tế

Động thái song phương giúp trấn an thị trường

Ngày ngày 11/11, Bộ Giao thông Trung Quốc thông báo tạm dừng trong một năm việc thu phí cảng đối với các tàu có liên quan đến Mỹ ngay sau khi Washington thông báo tạm hoãn các hành động thương mại đối với lĩnh vực vận tải và đóng tàu của Trung Quốc. Đây là động thái mang tính đối ứng, thể hiện thiện chí duy trì đối thoại trong bối cảnh quan hệ kinh tế song phương chịu nhiều sức ép.

Theo thông báo, việc tạm dừng thu phí bắt đầu có hiệu lực từ 13 giờ 01 phút cùng ngày. Hai quyết định này được thực hiện sau hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc hồi tháng trước; hai bên cùng nhất trí về việc giảm căng thẳng và khôi phục kênh tham vấn trong lĩnh vực thương mại.

Trung Quốc cũng hoan nghênh thông báo ngày 9/11 của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) về việc tạm dừng trong một năm tất cả các hành động thương mại phát sinh. Trong tuyên bố sau đó, Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định, nước này “sẵn sàng trao đổi và tham vấn với Mỹ trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và bình đẳng trong tham vấn”.

Tín hiệu lạc quan từ kinh tế quốc tế do hạ nhiệt vận tải biển. Ảnh minh họa.

Phía Mỹ cho biết, sẽ tiến hành đàm phán với Trung Quốc về các vấn đề liên quan, dù chưa công bố chi tiết cách thức và mục tiêu cụ thể. Cùng ngày, Trung Quốc cũng thông báo tạm dừng trong một năm các biện pháp áp dụng đối với năm công ty con có liên quan đến Mỹ của tập đoàn đóng tàu Hàn Quốc Hanwha Ocean Co Ltd, để giảm thiểu các tác động lan tỏa trong chuỗi vận tải hàng hải.

Theo giới phân tích, những động thái mang ý nghĩa biểu tượng còn có giá trị thực tế trong việc giảm sức ép đối với hoạt động logistics toàn cầu. Trong bối cảnh vận tải biển đóng vai trò then chốt đối với thương mại hàng hóa, việc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cùng nới lỏng các biện pháp kỹ thuật là bước đi giúp ổn định tâm lý doanh nghiệp và trấn an thị trường.

Hiệu ứng ổn định chuỗi cung ứng và tác động lan tỏa

Nhiều ý kiến cho rằng, việc Trung Quốc và Mỹ đồng thời tạm dừng một số biện pháp trong lĩnh vực hàng hải có thể được hiểu như một cơ chế “điều chỉnh tín hiệu” khi hai quốc gia còn nhiều dư địa để phát triển. Khi cả hai bên chọn cách “tạm ngừng” thay vì “áp đặt thêm”, đã phát đi tín hiệu giảm thiểu rủi ro và mở đường cho sự hợp tác mang tính chiến lược.

Hành động này cũng phản ánh tính ổn định trong thương mại quốc tế, khi một lĩnh vực trọng yếu như vận tải biển được duy trì trạng thái ổn định, toàn bộ chuỗi cung ứng toàn cầu có thể hưởng lợi thông qua giảm chi phí giao dịch, tăng tính dự đoán và cải thiện hiệu quả phân bổ nguồn lực. Khi nền kinh tế thế giới vẫn đang điều chỉnh sau giai đoạn biến động kéo dài, những bước đi như vậy góp phần củng cố tính đàn hồi (resilience) của hệ thống thương mại.

Đồng thời, việc tạm dừng thu phí cảng và các hành động liên quan có thể giúp giảm áp lực chi phí logistics giữa hai thị trường chiếm tỷ trọng lớn trong thương mại hàng hóa toàn cầu; các doanh nghiệp vận tải có thể hoạch định tuyến đường và chi phí vận hành ổn định hơn, giúp chuỗi sản xuất, phân phối xuyên biên giới sẽ vận hành hiệu, giảm nguy cơ tích tụ hàng tồn và gián đoạn nguồn cung.

Điều này có thể tác động tích cực tới giá hàng hóa và hoạt động xuất nhập khẩu của nhiều nền kinh tế phụ thuộc vào tuyến thương mại Thái Bình Dương. Tạm ngừng một năm mang ý nghĩa như một “khoảng đệm”, cho phép hai quốc gia đánh giá lại hiệu quả của các biện pháp thương mại đã triển khai, tránh việc gây ra phản ứng dây chuyền ngoài ý muốn đối với các ngành có liên kết sâu trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Ngoài ra, việc chọn lĩnh vực hàng hải làm điểm khởi đầu cho quá trình điều chỉnh quan hệ thương mại cũng mang tính biểu tượng. Hàng hải là phương thức vận tải chiếm hơn 80% khối lượng hàng hóa toàn cầu; trở thành nền tảng vật chất kết nối mọi ngành công nghiệp.

Lê An