Tổng thống Mỹ nâng thuế nhập khẩu thép và nhôm mà không có ngoại lệ

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng ngày 10/2/2025. Ảnh: Reuters

Ngày 10/2, hãng tin Reuters cho biết Tổng thống Mỹ đã ký sắc lệnh hành pháp tăng thuế nhập khẩu thép và nhôm lên 25% từ mức 10% trước đó, đồng thời loại bỏ tất cả các ngoại lệ, thỏa thuận hạn ngạch, điều khoản miễn trừ.

“Mức thuế là 25% mà không có ngoại lệ hoặc miễn trừ. Đây là mức được áp dụng với tất cả các quốc gia, bất kể sản phẩm đến từ đâu, tất cả các quốc gia,” ông Trump nói.

Các biện pháp sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 4/3 và sẽ được áp dụng đối với hàng triệu tấn thép cùng nhôm nhập khẩu từ Canada, Brazil, Mexico, Hàn Quốc và các quốc gia khác đã được miễn thuế vào Mỹ theo các điều khoản miễn trừ. Các sản phẩm hạ nguồn sử dụng thép do nước ngoài sản xuất, bao gồm thép kết cấu chế tạo, nhôm đùn và thép sợi cho bê tông ứng suất trước, cũng sẽ nằm trong phạm vi bị đánh thuế 25%.

Ngoài ra, ông Trump còn cho biết sẽ áp dụng một tiêu chuẩn mới của Bắc Mỹ, trong đó yêu cầu thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ phải được nung chảy và đúc, từ đó giúp hạn chế nhập khẩu các sản phẩm được chế biến ở mức tối thiếu của Nga và Trung Quốc nhằm tránh các loại thuế khác.

Các tuyên bố mới nhất này là phần mở rộng của chính sách thuế quan năm 2018 của ông Donald Trump. Vào thời điểm đó, ông đã cấp miễn trừ cho một số quốc gia bao gồm Canada, Mexico và Australia cũng như đạt được các thỏa thuận hạn ngạch miễn thuế cho Brazil, Hàn Quốc và Argentina dựa trên khối lượng trước thuế quan. Người kế nhiệm ông Trump, cựu tổng thống Joe Biden, sau đó tiếp tục đàm phán hạn ngạch miễn thuế cho Anh, Nhật Bản và EU.

Nhận định về chính sách thuế mới nhất, nhà lãnh đạo Mỹ ngày 10/2 cho biết động thái này sẽ đơn giản hóa thuế quan đối với các kim loại “để mọi người có thể hiểu chính xác ý nghĩa của nó". Tuy nhiên, ông cho biết sẽ "cân nhắc kỹ lưỡng" yêu cầu của Australia về việc miễn thuế thép do thâm hụt thương mại của quốc gia này với Mỹ.

Cố vấn thương mại của ông Trump là ông Peter Navarro cho biết các biện pháp mới nhất sẽ củng cố an ninh quốc gia bằng cách tăng cường các nhà sản xuất thép và nhôm trong nước. "Thuế thép và nhôm 2.0 sẽ chấm dứt tình trạng bán phá giá của nước ngoài, thúc đẩy sản xuất trong nước và bảo vệ ngành công nghiệp thép và nhôm của chúng ta như là các ngành xương sống và trụ cột của nền kinh tế và an ninh quốc gia Mỹ,” ông nói.

Dữ liệu chính thức của chính phủ Mỹ cho thấy các nhà máy luyện nhôm của nước này chỉ sản xuất được 670.000 tấn vào năm 2024, giảm so với mức 3,7 triệu tấn vào năm 2000. Việc đóng cửa các nhà máy trong những năm gần đã khiến quốc gia này phần lớn phụ thuộc vào hàng nhập khẩu. Canada, nơi có nguồn tài nguyên thủy điện dồi dào hỗ trợ sản xuất kim loại, chiếm gần 80% lượng nhôm nhập khẩu chính của Mỹ vào năm 2024.

Đối với thép, dữ liệu từ Viện Sắt và Thép Mỹ cho thấy, lượng thép nhập khẩu chiếm khoảng 23% lượng thép tiêu thụ của nước này vào năm 2023, với Canada, Brazil và Mexico là những nhà cung cấp lớn nhất.

Công nhân làm việc tại Bri-Steel Manufacturing, một nhà sản xuất và phân phối ống thép liền mạch đường kính lớn, tại Edmonton, Alberta, Canada. Ảnh: Reuters

Các quốc gia trên thế giới đã bày tỏ thái độ phản đối chính sách thuế mới của Tổng thống Donald Trump.

Bộ trưởng công nghiệp Canada Francois-Philippe Champagne tuyên bố mức thuế quan của Washington là "hoàn toàn vô lý", đồng thời khẳng định thép và nhôm của Canada đóng vai trò lớn trong việc hỗ trợ các ngành công nghiệp chính của Mỹ như quốc phòng, đóng tàu, năng lượng và ô tô.

Ông cho biết: "Chúng tôi đang tham khảo ý kiến của các đối tác quốc tế và xem xét các chi tiết. Chúng tôi sẽ đưa ra phản ứng rõ ràng và được tính toán cẩn thận”.

Về phía EU, tuyên bố của Ủy ban châu Âu khẳng định Mỹ không có lý do chính đáng nào để áp thuế 25% lên các sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu. Tại Hàn Quốc, Bộ Công nghiệp nước này đã triệu tập các nhà sản xuất thép để thảo luận về cách giảm thiểu tác động của chính sách thuế quan mới của Mỹ.

Ở một diễn biến khác, Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cùng ngày 10/2 còn cho biết ông đang xem xét thuế quan đối với các sản phẩm ô tô, chip bán dẫn và dược phẩm. Ông cũng cho biết sẽ đưa ra các thông báo về thuế quan đáp trả đối với tất cả các quốc gia áp thuế lên hàng hóa Mỹ trong 2 ngày tới.

Khi được hỏi về các mối đe dọa trả đũa của các quốc gia khác đối với thuế quan mới của mình, Tổng thống Trump khẳng định: "Tôi không bận tâm".

Ngân Hà