Tổng thống Zelensky tuyên bố lập trường rất cứng rắn sau khi điện đàm với Tổng thống Trump

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại cuộc họp báo ở Kiev. Ảnh tư liệu: Kyodo/TTXVN

Báo The Kyiv Post của Ukraine ngày 16/12 cho biết không lâu sau khi trao đổi với Thủ tướng Đức Friedrich Merz tại Berlin hôm thứ Hai (15/12), Tổng thống Volodymyr Zelensky đã điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Sau đó, trong một cuộc họp báo với các nhà báo Ukraine qua nền tảng WhatsApp, Tổng thống Zelensky khẳng định rõ ràng rằng Ukraine không có ý định nhượng lại lãnh thổ tại các vùng Donetsk và Luhansk.

Trao đổi với các phóng viên vào tối 15/12, Tổng thống Zelensky cho biết: “Donbass (gồm Donetsk và Luhansk) là một vấn đề rất quan trọng đối với tôi. Trước hết, vì tôi đã bắt đầu nói về miền Đông đất nước chúng ta, nên hãy tiếp tục”.

Nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh: “Về lập trường của phía Liên bang Nga, cho đến nay vẫn không thay đổi. Họ biết rõ rằng họ muốn Donbass của chúng ta. Lập trường của chúng ta là thực tế, khả thi và công bằng; chúng ta kiên định với điều đó, và chúng ta không muốn từ bỏ Donbass của mình?.

Tổng thống Zelensky cho biết thêm: “Người Mỹ muốn tìm một thỏa hiệp. Họ đang đề xuất một khu kinh tế tự do. Tôi muốn nhấn mạnh một lần nữa: khu kinh tế tự do không có nghĩa là nằm dưới sự kiểm soát của Liên bang Nga. Đây là những đặc điểm rất quan trọng đối với tôi trong bất kỳ khuôn khổ nào liên quan đến Donbass. Cả về mặt pháp lý (de jure) và trên thực tế (de facto), chúng tôi đều sẽ không công nhận Donbass là của Liên bang Nga.”

Trả lời câu hỏi của báo The Kyiv Post trên WhatsApp về tính bền vững của các bảo đảm an ninh trong bối cảnh Ukraine không còn được xem xét gia nhập Tổ chức Hiếp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Tổng thống Zelensky nói: “Bởi vì chúng ta đang nói về các bảo đảm an ninh, nên điều đó phải được Quốc hội Mỹ phê chuẩn. Tôi thấy rằng ê-kíp của Tổng thống Trump đã sẵn sàng cho việc này. Chúng tôi biết chắc rằng Quốc hội sẽ ủng hộ”, đồng thời cho biết thêm, “Không phải là chắc chắn tuyệt đối, nhưng chúng tôi biết rằng đa số Quốc hội nhìn nhận điều này một cách tích cực”.

Trước đó, khi nói với các phóng viên về khả năng ngừng bắn tại Ukraine, Thủ tướng Merz nhận định: “Tôi nghĩ đây là lần đầu tiên kể từ ngày 24/2/2022 (thời điểm bùng phát xung đột Nga – Ukraine) mà chúng ta thấy một cơ hội thực sự để mở đường hướng tới hòa bình”.

Làm rõ thêm, Tổng thống Zelensky nói trong cuộc trao đổi qua WhatsApp rằng ông hiểu các bảo đảm an ninh như vậy tương tự tư cách thành viên NATO, theo đó một cuộc tấn công vào Ukraine sẽ được coi là một cuộc tấn công vào toàn bộ Liên minh.

Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky cho rằng điều quan trọng là trách nhiệm mang tính ràng buộc pháp lý của các đối tác của Ukraine trong trường hợp thỏa thuận hòa bình hoặc lệnh ngừng bắn bị Liên bang Nga vi phạm. Nghĩa là sẽ có phản ứng tương tự như những gì tồn tại theo Điều 5 của NATO.

Ngoài ra, Tổng thống Zelensky cho biết thêm là còn có một gói răn đe, bao gồm việc cần những loại vũ khí nào, cần lực lượng ở mức nào, cần huấn luyện ra sao, cần biên chế lực lượng thế nào, cần bao nhiêu binh sĩ, và cần bao nhiêu kinh phí cho quân đội để bảo đảm sức bền của người lính Ukraine.

Ông Zelensky cũng làm rõ quan điểm của mình về việc một thỏa thuận hòa bình có thể đạt được nhanh đến mức nào. Theo nhà lãnh đạo Ukraine, vấn đề không chỉ là tốc độ, mà chủ yếu là công lý.

Ông Zelensky nói: “Người Mỹ muốn kết thúc nhanh chóng. Còn đối với chúng tôi, chất lượng của tốc độ đó là điều quan trọng. Nếu tốc độ và chất lượng trùng khớp, chúng tôi hoàn toàn ủng hộ”.

Trong trao đổi, Tổng thống Ukraine, người bị phía Liên bang Nga cáo buộc là từ chối tổ chức bầu cử trong thời chiến, cũng nói đề cập tới chu kỳ bầu cử tiếp theo tại Kiev:

Ông Zelensky nói: “Tôi sẵn sàng cho bầu cử. Nếu chúng ta chạm tới những vấn đề nhạy cảm nhất định và quyết định rằng cần có bầu cử, nếu có lệnh ngừng bắn, thì sẽ có bầu cử.”

Cuối cùng, nhà lãnh đạo Ukraine đề cập tới vấn đề tài chính cho công cuộc tái thiết.

“Khi chúng ta nói về phục hồi, chúng ta đã nói tới tiền bạc, tới việc thành lập một quỹ đặc biệt, và tới những gì chúng ta trông đợi. Hôm nay, lần đầu tiên, tôi đã nêu ra một vấn đề mà theo tôi là rất quan trọng. Điều này liên quan tới những người phải di dời trong nước, những người đã mất nhà cửa”.

“Đó là những khoản tiền rất lớn. Hàng chục tỷ USD. Tôi nghĩ chúng tôi sẽ tính toán vào khoảng 70 đến 80 tỷ USD. Và chúng tôi đã nêu vấn đề này. Điều quan trọng là phía Mỹ phải nhìn nhận điều đó. Cần có sự bồi thường thích hợp để người Ukraine muốn sống ở Ukraine và có được những cơ hội đó”.

Tổng thống Zelensky kết luận: “Tôi rất vui vì chúng tôi đã có thể đoàn kết Mỹ và châu Âu trong quá trình làm việc với các văn kiện này. Chúng ta sẽ chờ xem kết quả, nhưng một bước đi như vậy đã được thực hiện. Và tất cả chúng ta, cùng với người châu Âu. Hôm nay chúng tôi đã nói chuyện với Tổng thống Mỹ, với Tổng thống Trump. Chúng tôi đã trực tiếp trao đổi với ông ấy về tất cả những bước đi này. Tôi nghĩ rằng khi chúng tôi hoàn thiện các văn kiện hoặc tiến gần hơn tới phiên bản cuối cùng của chúng, chúng tôi sẽ gặp ông ấy”.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc