TP.HCM định hình mạng lưới metro mới, ưu tiên 10 tuyến trọng điểm đến năm 2035
TP.HCM đang khẩn trương rà soát và đề xuất điều chỉnh quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị theo Nghị quyết 188/2025/QH15 của Quốc hội, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển sau hợp nhất địa giới hành chính.
Trong đó, Thành phố đặc biệt chú trọng bổ sung các tuyến metro kết nối với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, từng bước định hình mạng lưới metro mới với 10 tuyến ưu tiên đầu tư đến năm 2035.
Theo quy hoạch tổng thể đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mạng lưới metro TP.HCM (sau hợp nhất) có tổng chiều dài khoảng 1.012 km, gồm 12 tuyến của TP.HCM trước đây với 582 km, 12 tuyến của Bình Dương với 305 km và 3 tuyến của Bà Rịa - Vũng Tàu với 125 km.
Trước bối cảnh phát triển mới, Sở Xây dựng TP.HCM cho rằng cần khẩn trương rà soát lại toàn bộ hệ thống, đồng thời xây dựng kế hoạch, phương án và lộ trình đầu tư phù hợp. Trên cơ sở đó, UBND TP.HCM đã xác định danh mục và thứ tự ưu tiên triển khai 10 tuyến đường sắt đô thị trọng điểm trong giai đoạn 2025 - 2030 và đến năm 2035.

Danh mục các tuyến metro ưu tiên gồm nhiều trục chính có ý nghĩa chiến lược, bao gồm tuyến số 2 với ba đoạn Bến Thành - Tham Lương, Bến Thành - Thủ Thiêm và Tham Lương - Củ Chi; tuyến số 1 kéo dài từ Thành phố mới Bình Dương qua Suối Tiên đến TP.HCM; tuyến số 2 kết nối Thủ Dầu Một - TP.HCM; tuyến số 1 đoạn Bến Thành - An Hạ; tuyến số 3 Hiệp Bình Phước - An Hạ; tuyến số 4 Đông Thạnh - Tân Sơn Nhất – Bến Thành – Hiệp Phước; tuyến số 6 Vành đai trong.
Ngoài ra, còn có tuyến Thủ Thiêm - Long Thành nếu được Chính phủ giao cho TP.HCM làm chủ quản, tuyến số 3 kết nối Vũng Tàu - Bà Rịa - Phú Mỹ nghiên cứu kéo dài tới sân bay Long Thành, và tuyến đường sắt từ trung tâm TP.HCM đi Cần Giờ do nhà đầu tư đề xuất.
Để triển khai hiệu quả, UBND TP.HCM sẽ phối hợp với Bộ Xây dựng báo cáo Chính phủ điều chỉnh phụ lục dự án thuộc Nghị quyết 188/2025/QH15, qua đó áp dụng các cơ chế đặc thù nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư.
Trong đề xuất lần này, Thành phố kiến nghị bổ sung 3 tuyến gồm tuyến số 1 (Thành phố mới Bình Dương - Suối Tiên - TP.HCM), tuyến số 2 (Thành phố Thủ Dầu Một - TP.HCM) và tuyến Thủ Thiêm - Long Thành (nếu được điều chỉnh thành đường sắt địa phương).
Song song, Thành phố cũng đề xuất điều chỉnh lộ trình đầu tư hai tuyến sang giai đoạn 2036 - 2045, đó là tuyến số 5 (Long Trường - Xa lộ Hà Nội - cầu Sài Gòn - Bảy Hiền - Depot Đa Phước) và tuyến số 7 (Tân Kiên - Nguyễn Văn Linh - Thủ Thiêm - Thảo Điền - Thanh Đa - Khu Công nghệ cao - Vinhomes Grand Park).
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, việc áp dụng cơ chế đặc thù từ Nghị quyết 188 đã mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp rút ngắn thời gian, giảm bớt thủ tục và đẩy nhanh tiến độ so với trước đây.
Trên cơ sở này, Thành phố đặt mục tiêu khởi công tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) vào cuối năm 2025, đồng thời phấn đấu khởi công 9 tuyến còn lại trong giai đoạn 2027 - 2028 và hoàn thành toàn bộ mạng lưới metro ưu tiên vào năm 2035. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để TP.HCM phát triển hệ thống giao thông công cộng hiện đại, đồng bộ, góp phần thúc đẩy liên kết vùng và nâng cao chất lượng đô thị trong giai đoạn mới.