TP.HCM xin lùi thời hạn hoàn thành metro số 1 là có cơ sở

Theo báo cáo mới đây của UBND TP.HCM, dự án tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) hiện đạt khoảng 98% khối lượng thi công. Tuy nhiên, dự án chưa thể khai thác thương mại như dự kiến trước đó mà dự kiến lùi đến quý IV năm nay.

Các bộ, ngành Trung ương đều đánh giá việc gia hạn ngày hoàn thành theo đề xuất của TP.HCM là có cơ sở. Tuy nhiên, TP cần cam kết thời gian hoàn thành dự án và chịu trách nhiệm nếu tiếp tục kéo dài thời gian.

Rà soát kỹ, tránh việc điều chỉnh lần thứ năm

Theo UBND TP.HCM, tuyến metro số 1 muốn đưa vào vận hành khai thác thương mại thì trong năm nay chủ đầu tư cần thực hiện nhiều công việc. Cụ thể, các công việc còn lại như hoàn thành thi công một số gói thầu của dự án; nghiệm thu hoàn thành; đánh giá và cấp chứng nhận an toàn hệ thống; bàn giao tài sản kết cấu hạ tầng, thực hiện các thủ tục kết thúc dự án...

Tuyến metro số 1 dự kiến lùi ngày chạy thử vào tháng 11-2024. Ảnh: HOÀNG GIANG

Với những công việc nêu trên, UBND TP.HCM đề xuất các cấp có thẩm quyền lùi thời gian hoàn thành đưa tuyến metro số 1 vào khai thác thương mại từ quý IV-2023 sang quý IV-2024. Thời gian kết thúc toàn bộ dự án, TP giữ nguyên như phê duyệt của Thủ tướng trước đó là đến năm 2028.

Ý kiến về đề xuất trên, Bộ Tài chính cho rằng việc UBND TP.HCM đề xuất gia hạn thời gian hoàn thành thi công và đưa dự án vào khai thác thương mại trong năm 2024 và vẫn giữ nguyên thời gian kết thúc dự án không ảnh hưởng đến thời hạn giải ngân và trả nợ gốc của dự án.

Thêm vào đó, hiệp định vay VN22-P1 hiện chưa giải ngân. Do đó, việc gia hạn thời hạn hoàn thành thi công dự án là cần thiết để có cơ sở tiếp tục giải ngân cho dự án. Trường hợp được Thủ tướng phê duyệt gia hạn thời gian hoàn thành thi công, Bộ Tài chính đề nghị UBND TP.HCM cam kết hoàn thành dự án trong thời gian được gia hạn và chịu trách nhiệm về việc kéo dài thời gian hoàn thành thi công.

Ngoài ra, hiện nay, Bộ Tư pháp đang trao đổi với Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) về nội dung dự thảo ý kiến pháp lý và thời hạn hoàn thành các thủ tục của khoản vay VN22-P1 cho dự án có hiệu lực từ ngày 23-8.

Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị UBND TP.HCM rà soát kỹ, đảm bảo các hoạt động được thanh toán từ khoản vay trên sẽ hoàn thành và được nghiệm thu khối lượng trong năm 2024, tránh việc tiếp tục phải điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Cơ quan chuyên ngành là Bộ GTVT nhận định đề xuất trên của TP.HCM là “có cơ sở” và phù hợp với chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ. “Tuy nhiên, dự án đã được gia hạn bốn lần. Vì vậy, TP.HCM cần tính toán kỹ các yếu tố, làm rõ nguyên nhân chậm tiến độ. Đồng thời có cam kết ràng buộc trách nhiệm của các bên, chế tài, xử lý để có thể hoàn thành dự án theo tiến độ gia hạn. Tránh trường hợp phải tiếp tục báo cáo cấp có thẩm quyền gia hạn tiến độ…” - đại diện Bộ GTVT cho hay.

Cơ quan chuyên ngành là Bộ GTVT nhận định đề xuất của TP.HCM là “có cơ sở” và phù hợp với chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ.

Cần cam kết ràng buộc trách nhiệm các bên

Trước những góp ý trên, Bộ KH&ĐT vừa tiến hành thẩm định và báo cáo Thủ tướng về nội dung đề xuất của TP.HCM. Theo đó, bộ này khẳng định UBND TP.HCM nêu việc kéo dài thời gian hoàn thành tuyến metro số 1 vì còn nhiều công việc chưa hoàn thành. Tuy nhiên, UBND TP.HCM chưa nêu rõ nguyên nhân không hoàn thành thi công dự án theo đúng tiến độ được Thủ tướng phê duyệt.

Vì vậy, Bộ KH&ĐT đề nghị sau khi Thủ tướng chấp thuận kéo dài thời gian khai thác thương mại dự án, cần chỉ đạo UBND TP.HCM tổ chức thực hiện dự án theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo hiệu quả. Cùng với đó, làm rõ nguyên nhân chậm tiến độ, có cam kết ràng buộc trách nhiệm của các bên và chế tài, xử lý, cam kết thực hiện dự án theo đúng tiến độ.

Thêm vào đó, chính quyền TP.HCM phải có giải pháp hòa giải đối với ba nhà thầu đang có khiếu nại. Không để các vướng mắc liên quan đến khiếu nại của nhà thầu kéo dài, gây ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành dự án tuyến metro số 1.

“UBND TP.HCM chịu trách nhiệm trước Thủ tướng trong việc giải quyết các khó khăn, vướng mắc, số liệu tính toán, bố trí đầy đủ kế hoạch các nguồn vốn cho dự án” - Bộ KH&ĐT nêu.

VIẾT LONG