Trải nghiệm Chư Pưh

Các thành viên trong đoàn vô cùng háo hức khi được giới thiệu về một số danh thắng nổi bật như: thác Ia Nhí, hòn đá chồng, trang trại điện gió và một ngôi làng còn giữ nghề dệt truyền thống của người Jrai.

Thác Ia Nhí hiền hòa vẽ nên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp. Ảnh: V.T.T

Từ TP. Pleiku, sau hơn 1 giờ đồng hồ, chúng tôi có mặt tại trụ sở UBND xã Chư Don, huyện Chư Pưh. Anh Kpă Tuân-Phó Chủ tịch HĐND xã Chư Don là người đồng hành cùng chúng tôi trong chuyến hành trình.

Anh Tuân sinh ra và lớn lên ở đây nên rất am hiểu về vùng đất này. Điểm đến đầu tiên mà anh Tuân đưa chúng tôi đến tham quan là hòn đá chồng nằm trên một ngọn đồi nhỏ thuộc địa phận làng Plei Hlốp. Theo anh Tuân, đây là điểm đến tâm linh của người dân trong vùng bởi nó gắn với một câu chuyện từ thuở xa xưa.

Để đến được vị trí có hòn đá chồng, chúng tôi di chuyển hơn 1 km qua một khoảng không gian rộng, có độ dốc tương đối thấp. Nơi này có khá nhiều tảng đá với kích thước, hình thù khác nhau nằm rải rác từ dưới chân đồi lên đến đỉnh. Từ chân đồi, nhìn về phía xa thấy được những trụ điện gió màu trắng hòa với màu xanh của núi đồi vươn lên nền trời trong xanh rất đẹp mắt. Xung quanh có những tán cây rừng tầm thấp bao phủ không gian.

Sau khoảng thời gian vừa leo núi vừa trải nghiệm, chúng tôi vô cùng thích thú khi thấy 2 hòn đá lớn được xếp chồng lên nhau mang hình dáng khá đặc biệt và lạ mắt. Những tảng đá ở phía dưới có kích thước tương đối nhỏ, còn tảng đá ở phía trên lại có kích thước lớn hơn mang đến cảm giác khá chênh vênh nhưng lại vững chắc.

Nhắc đến sự tích của điểm đến này, anh Tuân kể: Hòn đá chồng gồm 1 cụm có 2 hòn đá nằm cạnh nhau là hòn chồng và hòn vợ. Chuyện kể rằng: Ngày xưa, có 2 người Jrai yêu thương nhau đậm sâu và nên duyên vợ chồng. Họ thề nguyện suốt đời bên nhau nên khi chết đi sẽ hóa thành đá nằm cạnh nhau. Từ đó cho đến mãi về sau, người dân vẫn tâm niệm, nơi này được Yàng chở che, phù hộ nên không được chặt phá cây rừng.

Trảng đá bằng trên đỉnh thác là nơi nghỉ ngơi, thưởng cảnh, lưu lại những khoảnh khắc đẹp bên dòng thác. Ảnh: V.T.T

Trên đường quay về, chúng tôi phát hiện khu vực này có khá nhiều bụi cây có mùi thơm thoang thoảng, hoa của chúng có màu tím, mọc thành từng chùm rất đẹp mắt. Anh Tuân cho biết đó là cây lá é rừng. Ngày trước, hạt é thường được người dân nhặt về nấu chè, ăn khá ngon miệng.

Tiếp đến, chúng tôi di chuyển về hướng ngã tư cổng làng Thơh Ga A để trải nghiệm thác Ia Nhí (thuộc làng Ia Khưng). Từ vị trí này, đi khoảng 6 km sẽ đến thác. Nếu đi bằng phương tiện xe máy, du khách sẽ đến được tận nơi, còn di chuyển bằng xe ô tô thì đi bộ khoảng 2 km giữa không gian núi rừng, thấp thoáng những thửa ruộng bậc thang xanh ngắt hòa cùng cây cối giữa mênh mang núi đồi. Đường đến thác khá bằng phẳng, dễ đi.

Anh Nguyễn Của-Công chức Văn hóa-Xã hội xã Chư Don-thông tin: Theo tiếng Jrai, Nhí trong Ia Nhí có nghĩa là màu xanh. Vào mùa mưa, tại khu vực thác thường xuất hiện cầu vồng đa sắc, trong đó có nhiều màu xanh nên người dân địa phương đặt tên dòng thác là Ia Nhí. Thác bắt nguồn từ suối Ia Hlốp chảy theo các khe đá, đến giữa thung lũng thì bị chặn lại bởi những tảng đá rồi đổ xuống tạo thành dòng thác đẹp giữa núi rừng.

Thời điểm chúng tôi đến tham quan, lưu lượng nước tại đây tương đối nhiều. Thác không quá cao nhưng trải rộng, không gian mát mẻ, trong lành, cảnh vật xung quanh khiến lòng người thư thái. Chúng tôi đứng trên đỉnh thác, nơi những tảng đá trải dài thành một trảng bằng xen giữa dòng nước chảy đổ xuống chân thác tạo thành một lòng suối rộng. Nơi đây, du khách có thể nghỉ ngơi, ngắm cảnh, ăn nhẹ, vui chơi và ghi lại những khoảnh khắc bên dòng thác hiền hòa.

Với mong muốn được trải nghiệm không gian yên bình nơi làng xa và hiểu hơn về đời sống văn hóa của cộng đồng người Jrai, chúng tôi đến thăm làng Plei Djriêk (thị trấn Nhơn Hòa). Nơi đây, người dân còn giữ được nghề dệt thổ cẩm truyền thống.

Chúng tôi theo chân chị Lê Thị Minh Châu-Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ thị trấn Nhơn Hòa đến thăm nhà chị Nay H’Thưn. Chị Châu giới thiệu: Chị H’Thưn là thành viên Câu lạc bộ (CLB) Dệt thổ cẩm làng Plei Djriêk. Nhà chị được chọn làm nơi trưng bày và giới thiệu những sản phẩm dệt của các thành viên CLB.

Chị Châu thông tin: Câu lạc bộ Dệt thổ cẩm Plei Djriêk được thành lập năm 2022 với 14 thành viên. Trong đó, bà Kpă H’Mi là Chủ nhiệm CLB. Đây là mô hình hoạt động nhằm bảo tồn nét văn hóa của người dân địa phương. Bên cạnh nghề dệt, các thành viên CLB còn biết xoang, đánh chiêng.

Chị Nay H'lăn đang dệt chiếc áo nam bên gian bếp của gia đình cùng bà Kpă H'mi. Ảnh: V.T.T

Rời nhà chị H’Thưn, chúng tôi đến thăm nhà chị Nay H’Lăn-người phụ nữ dệt đẹp nhất làng Plei Djriêk. Bên khung dệt, chị H’Lăn chia sẻ: Đã từ lâu, chị không còn làm nương rẫy nữa mà dành toàn bộ thời gian để dệt. Bởi có tay nghề cao nên sản phẩm chị làm ra vừa đẹp mắt lại tinh xảo, được khách hàng ưa chuộng.

Chị cho biết: Để dệt thành 1 bộ váy mất khoảng 1 tháng mới xong, giá bán hơn 3 triệu đồng. Với 1 chiếc áo nam sẽ dệt khoảng 2 tuần, giá bán 1,5 triệu đồng và 1 chiếc khố cũng dệt trong 2 tuần với giá tầm 1 triệu đồng. Con gái chị cũng đã biết dệt thành thục và sống được với nghề.

Bên gian bếp của gia đình, chồng chị H’Lăn là anh Y Jŏ tranh thủ đan chiếc nia để giao cho khách. Những sản phẩm anh làm ra như gùi, nia, rổ… được người dân rất thích nên thu nhập của gia đình khá ổn định.

“Từ mô hình thí điểm ở làng Plei Djriêk, năm 2024, thị trấn Nhơn Hòa thành lập thêm CLB Dệt thổ cẩm làng Plei Kia gồm 10 thành viên. Từ hướng đi này, Hội Liên hiệp phụ nữ thị trấn chủ trương tiếp tục phát triển thêm nhiều mô hình nhằm phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống trong cộng đồng dân cư”-chị Châu cho hay.

VÕ THANH THẢO