Tranh cãi pháp lý tại Mỹ về vấn đề cấm phụ nữ phá thai

Người biểu tình tại Denton, Texas giơ biểu ngữ yêu cầu nới lỏng lệnh cấm phá thai để bảo vệ tính mạng người mẹ. (Ảnh: Reuters)

Tòa án Tối cao Texas vừa tạm dừng lệnh cho phép một phụ nữ đang mang thai 20 tuần được phá thai - qua đó đảo ngược phán quyết của tòa cấp dưới.

Quyết định đưa ra hôm 8/12 liên quan đến Kate Cox, một bà mẹ hai con 31 tuổi đến từ Dallas, người đã yêu cầu Trung tâm Quyền Sinh sản trợ giúp pháp lý để phá thai khẩn cấp sau khi cô nhận được kết quả thai nhi mắc bệnh Trisomy 18, còn được gọi là hội chứng Edwards.

Theo Phòng khám Cleveland, hầu hết các trường hợp mang thai bị hội chứng này đều sẽ dẫn đến sẩy thai hoặc thai chết lưu. Những đứa trẻ sống sót cũng thường chết sớm.

Theo đơn kháng nghị lên tòa, bác sỹ của Cox cảnh báo việc mang thai đến kỳ hạn có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe và khả năng sinh sản trong tương lai của cô, bao gồm cả vỡ tử cung và cắt bỏ tử cung.

Ngày 7/12, Thẩm phán Maya Guerra Gamble của Quận Travis đã ban hành lệnh tạm thời cho phép Cox phá thai theo những ngoại lệ đối với lệnh cấm của tiểu bang. Nhưng Tổng chưởng lý bang Texas Ken Paxton đã yêu cầu Tòa án Tối cao bang này can thiệp để ngăn chặn Cox phá thai.

Trung tâm Quyền Sinh sản phản bác khi cho rằng yêu cầu này “đáng kinh ngạc vì nó coi thường tính mạng, khả năng sinh sản và pháp quyền của cô Cox”.

Trong một lá thư gửi đến các bệnh viện, Tổng chưởng lý Paxton đe dọa sẽ thực hiện hành động pháp lý nếu Cox phá thai ở bang này. Ông cho rằng bác sỹ của Cox đã không đáp ứng “tất cả các yếu tố cần thiết để nằm trong ngoại lệ đối với luật cấm phá thai của Texas” và thẩm phán “không đủ trình độ y tế để đưa ra quyết định này.”

Tổng chưởng lý bang Texas Ken Paxton. (Ảnh: AP)

Paxton cho biết lệnh của thẩm phán Quận Travis sẽ không miễn trừ trách nhiệm dân sự hoặc hình sự cho bệnh viện hoặc bác sỹ “bao gồm cả việc truy tố trọng tội cấp độ một.”

Các bác sỹ thực hiện phá thai có thể bị kết án từ 5 năm tù trở lên ở nhiều bang. Ở Texas, họ có thể phải ngồi tù chung thân.

Paxton là quan chức tư pháp đầu tiên đưa ra lời đe dọa rõ ràng và cứng rắn như vậy đối với các bệnh viện và bác sỹ sau phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ.

Molly Duane, luật sư cấp cao của Trung tâm Quyền Sinh sản, cho biết trong một cuộc họp báo trực tuyến rằng cô sẽ không bình luận về thời gian và địa điểm Cox sẽ tiến hành phá thai.

Vụ kiện của Cox có thể trở thành một trường hợp thử nghiệm cho những trường hợp tương tự ở những bang khác, với những tác động đến quyền phá thai trên khắp nước Mỹ.

Ngày 8/12, một phụ nữ mang thai đã kiện bang Kentucky, lập luận rằng lệnh cấm phá thai gần như hoàn toàn của bang vi phạm quyền riêng tư và quyền tự quyết trong Hiến pháp bang.

Cox và người phụ nữ ở Kentucky là hai phụ nữ trưởng thành đầu tiên xin phép thẩm phán để phá thai kể từ sau phán quyết năm 1973 của Tòa án Tối cao Mỹ về việc quyền phá thai.

Kate Cox đã đệ đơn lên tòa án bang Texas đề nghị cho phép mình phá thai khẩn cấp. (Ảnh: AP)

Luật phá thai tại bang Texas là một trong những luật hạn chế nhất nước Mỹ, cấm tất cả các vụ phá thai ngoại trừ những trường hợp mà tính mạng của người mẹ gặp nguy hiểm.

Kể từ khi lệnh cấm có hiệu lực, nhiều phụ nữ mắc các tình trạng thai kỳ nguy hiểm đến tính mạng đã phải tìm kiếm sự chăm sóc ngoài tiểu bang, do các bác sỹ quá lo ngại khi điều trị cho họ.

Vụ kiện của Cox không liên quan đến một vụ án riêng biệt, khi 5 phụ nữ mang thai đã kiện bang Texas về lệnh cấm phá thai gần như hoàn toàn.

Những người phụ nữ này cho rằng luật pháp tiểu bang đã từ chối cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sản khoa phù hợp cho họ và khiến tính mạng của họ gặp nguy hiểm.

Bốn người phụ nữ đã ra khỏi tiểu bang để phá thai; người thứ năm bị tình trạng bào thai không có cơ hội sống sót, chỉ được phép phá thai sau khi cô bị nhiễm trùng, khiến cô bị tổn thương thể chất vĩnh viễn.

Vụ án hiện liên quan đến 20 phụ nữ và Tòa án Tối cao bang Texas đã tổ chức phiên điều trần về vấn đề này./.

(Vietnam+)