Triển vọng của doanh nghiệp ngành phân bón năm 2025
Với dự báo lợi nhuận tăng trưởng trong năm 2025, SSI Research khuyến nghị triển vọng tích cực đối với ngành phân bón.
Mới đây, trong báo cáo chiến lược đầu tư năm 2025, SSI Research nhận định nhờ cơ chế VAT được thay đổi sẽ hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận cho ngành Nguyên vật liệu – Phân bón.
Nhìn lại năm 2024, cổ phiếu ngành phân bón đã ghi nhận hiệu suất vượt trội so với VNIndex khi tăng 27% trong năm 2024. Giá cổ phiếu của Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí - CTCP (HoSE: DPM) và CTCP Phân bón Dầu khí Cà Mau (HoSE: DCM) lần lượt tăng 11% và 16%. Trong khi đó, giá cổ phiếu DGC tăng 27% mặc dù lợi nhuận yếu.
Trong 9 tháng đầu năm 2024, giá ure trong nước tăng nhẹ 3% svck. Với sự phục hồi của giá ure và lợi nhuận phân bón thương mại quay về mức bình thường, lợi nhuận của DPM và DCM phục hồi so với năm trước.
Theo đó, lợi nhuận trước thuế của DCM đã phục hồi 64% svck trong 9 tháng đầu năm 2024, tăng nhanh hơn nhiều so với mức tăng 17% svck của DPM. Điều này một phần là nhờ vào việc giảm chi phí khấu hao và lợi nhuận bất thường từ các hoạt động M&A (DCM mua lại công ty phân bón Hàn Việt với giá thấp hơn giá trị hợp lý). Trong khi lợi nhuận M&A bất thường giúp DCM có mức tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ hơn trong năm 2024, điều này tạo mức nền cao cho năm 2025.
Trong khi đó, lợi nhuận trước thuế của DGC trong 9 tháng đầu năm 2024 giảm 7% svck, do giá photpho vàng vẫn yếu (-16% svck).
SSI Research kỳ vọng giá ure trên thị trường nội địa sẽ tăng nhẹ trong năm 2025 được hỗ trợ từ việc chi phí vận chuyển tăng lên chi phí vận chuyển tăng lên, nhu cầu trồng trọt ổn định và các quy định xuất khẩu chặt chẽ từ Trung Quốc,
Đặc biệt vào cuối tháng 11/2024, Quốc hội đã phê duyệt thay đổi thuế VAT từ "không chịu thuế" sang "chịu thuế 5%", có hiệu lực từ tháng 7/2025.
Ảnh minh họa
Theo lý thuyết, việc chuyển từ “không chịu thuế” sang “chịu thuế 5%” sẽ làm tăng giá cuối cùng mà người tiêu dùng (ví dụ như nông dân) phải trả. Tuy nhiên, DPM và DCM cho biết rằng trong trường hợp cạnh tranh khốc liệt giữa phân bón nội địa và nhập khẩu, các công ty nội địa có thể chọn giảm giá bán trước khi cộng thêm 5% VAT, từ đó có thể hỗ trợ nông dân. Vì vậy, mức tăng giá của phân bón sản xuất trong nước sẽ ít hơn so với phân bón nhập khẩu, và khuyến khích nông dân sử dụng phân bón sản xuất trong nước.
SSI Research cho rằng phân bón nội địa sẽ cạnh tranh hơn về giá so với phân bón nhập khẩu, từ đó hỗ trợ tăng trưởng sản lượng tiêu thụ. Phân bón nhập khẩu hiện rẻ hơn 3-5% so với phân bón nội địa. Trong trường hợp cạnh tranh gay gắt với phân bón nhập khẩu như năm 2015-2019, các doanh nghiệp sản xuất phân bón nội địa được hoàn lại VAT trên chi phí sản xuất có thể chọn giảm giá bán trước khi cộng thêm 5% VAT vào giá bán giúp thu hẹp chênh lệch giá 3-5% và khuyến khích nông dân sử dụng phân bón sản xuất trong nước.
Bên cạnh đó các doanh nghiệp sản xuất phân bón cũng có thể yêu cầu hoàn lại VAT vào chi phí sản xuất. Điều này chủ yếu đem lại lợi ích cho các doanh nghiệp sản xuất urê và DAP, những doanh nghiệp sản xuất phân bón từ nguyên liệu thô (khí tự nhiên, than đá, đá phốt phát). Trong khi tác động đến các doanh nghiệp sản xuất NPK là rất ít. Các nguyên liệu đầu vào dùng cho các sản phẩm NPK chủ yếu là phân bón đơn (urê, phốt phát đơn và kali), thì dù áp dụng cơ chế không chịu thuế hay chịu thuế đều không ảnh hưởng đến chi phí nguyên liệu.
Với những cơ sở đó, SSI Research ước tính doanh thu của DGC sẽ tăng 18% với giả định giá phốt pho vàng tăng 4%, và công ty vẫn có khả năng tăng sản lượng tiêu thụ ở tất cả các danh mục sản phẩm. Trong khi đó, biên lợi nhuận của DGC được kỳ vọng sẽ tăng trong năm 2025 nhờ vào việc sử dụng nguyên liệu tự khai thác cao hơn, giải thích cho mức tăng trưởng lợi nhuận ròng dự kiến đạt 32% svck.
SSI Research cũng lưu ý rằng tăng trưởng lợi nhuận của DPM và DCM sẽ chủ yếu rơi vào nửa cuối năm 2025, khi thay đổi thuế VAT có hiệu lực.
Với dự báo lợi nhuận tăng trưởng trong năm 2025, SSI Research khuyến nghị triển vọng tích cực đối với ngành phân bón.
