Trung Quốc siết chặt kiểm soát, nông sản ùn ứ tại cửa khẩu

Xuất khẩu sang Trung Quốc gặp khó

Báo cáo tại buổi làm việc trực tuyến với các các tỉnh Lạng Sơn, Lào Cai, Cao Bằng và Quảng Ninh, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN-PTNT) Nguyễn Quốc Toản cho biết, trong nửa đầu năm nay, xuất khẩu nông lâm thủy sản sang thị trường này đạt 6,17 tỷ USD, tăng 35,8% so với cùng kỳ 2020.

Trong đó, xuất khẩu rau quả đạt 1,21 tỷ USD, tăng 16,1%; xuất khẩu gạo đạt 308,7 triệu USD, tăng 12,5%; hạt điều đạt 292,1 triệu USD, tăng 85,3%. Đáng chú ý, xuất khẩu cao su sang Trung Quốc đạt 793,7 triệu USD, tăng tới 82,4%; gỗ và sản phẩm gỗ đạt 814,0 triệu USD, tăng 27,2%...

Tuy nhiên, các tỉnh Lạng Sơn, Lào Cai, Quảng Ninh phản ánh, thời gian gần đây, phía Trung Quốc tăng cường kiểm soát hàng hóa khiến thời gian thông quan lâu hơn rất nhiều.

Ông Lương Trọng Quỳnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, Trung Quốc kiểm hóa 100% lô hàng trái cây của Việt Nam nên thời gian thông quan hàng hóa lâu hơn so với các loại trái cây của nước khác (trái cây Thái Lan chỉ kiểm hóa 30%).

Chưa kể, thời gian gần đây, do phía Trung Quốc tạm thời dừng nhập khẩu thanh long qua cửa khẩu Hà Khẩu (phía Việt Nam cửa khẩu Lào Cai tỉnh Lào Cai) và cửa khẩu Thiên Bảo (phía Việt Nam cửa khẩu Thanh Thủy tỉnh Hà Giang) nên lượng phương tiện vận chuyển thanh long dồn lên tại cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn) đến ngày 07/8 là 521 xe, khu vực ngoài cửa khẩu tồn 130 xe. Trong khi, năng lực thông quan trung bình hàng ngày hiện nay qua cửa khẩu Tân Thanh chỉ khoảng 100-130 xe.

Trung Quốc đang siết chặt các xe chở nông sản, đặc biệt là trái cây của Việt Nam khi thông quan (ảnh: IT)

Tại Quảng Ninh, việc giao nhận hàng hóa ở cửa khẩu của các doanh nghiệp cũng bị ảnh hưởng do phải thực hiện các biện pháp phòng chống dịch Covid-19, phát sinh thêm chi phí. Tại Lào Cai, phía Trung Quốc cũng thực hiện kiểm tra và khử trùng phòng dịch đối với các loại hàng hóa nhập khẩu được vận chuyển cả bằng container lạnh và container thông thường dẫn đến giảm thời gian thông quan tại khu vực cửa khẩu, phát sinh chi phí

Ngày 5/8 vừa qua, cơ quan chức năng phía Trung Quốc tiếp tục thông báo cho các doanh nghiệp nhập khẩu về việc hạn chế nhập khẩu đối với tất cả các mặt hàng được vận chuyển bằng container lạnh.

Tuy nhiên, qua thực tế thông quan tại cửa khẩu, tỉnh Lào Cai nhận thấy, tất cả các mặt hàng trái cây tươi, trong đó có cả các mặt hàng trái cây không vận chuyển bằng xe lạnh phía Trung Quốc cũng không tiếp nhận đón hàng.

Thúc đẩy mở cửa thị trường

Tại buổi làm việc, đại diện tỉnh Lào Cai kiến nghị đẩy nhanh việc hoàn tất thủ tục mở cửa thị trường cho trái cây, nông sản Việt vào thị trường Trung Quốc như: sầu riêng, bưởi, chanh leo, bơ, na, roi, dừa, khoai lang tím... trong đó quan tâm mặt hàng thảo quả và dứa

Tỉnh này cũng kiến nghị các cơ quan chức năng thường xuyên cập nhật và thông báo tới các thương nhân quy định của phía Trung Quốc để phù hợp với các điều kiện vận chuyển, giao nhận, rút ngắn thời gian giao hàng hóa tại cửa khẩu.

Phối hợp với các địa phương để điều tiết hợp lý lượng hàng hóa khi vào mùa vụ thu hoạch đưa lên các cửa khẩu nhằm tránh ùn ứ, bị ép giá, hư hỏng hàng hóa.

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, sẽ trao đổi với cơ quan đầu mối của Tổng cục Hải quan Trung Quốc để mở cửa thị trường đối với sầu riêng, khoai lang; đẩy nhanh tiến độ đàm phán, mở cửa thị trường đối với các sản phẩm hoa quả ưu tiên của Việt Nam: bưởi, chanh leo, bơ, na, roi, dừa, thảo quả và dứa.

Theo Thứ trưởng Tiến, Bộ NN-PTNT đang tiếp tục đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc cấp phép xuất khẩu chính ngạch đối với các mặt hàng có tiềm năng lớn như: tôm sú ướp đá, thẻ chân trắng ướp đá, sứa ướp muối, hải sâm khô, cá bống bớp.

Bộ NN-PTNT cũng sẽ đề phía Trung Quốc phê chuẩn mở tuyến đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu Tân Thanh - Pò Chài qua khu vực mốc 1088/2-1089 thuộc cặp cửa khẩu quốc tế Hữu nghị - Hữu Nghị quan để mở rộng danh mục, chủng loại các mặt hàng xuất, nhập khẩu qua cặp cửa khẩu này.

Đồng thời, đề nghị Tổng cục Hải quan hai nước hướng dẫn địa phương, doanh nghiệp hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật đảm bảo khâu kiểm dịch hàng nông sản tại ga đường sắt Đồng Đăng - Bằng Tường và ga đường sắt Lào Cai – Hà Khẩu.

Tâm An