Từ kiểm soát môi trường đến khu công nghiệp sinh thái

Đây là kết quả tích cực trong công tác bảo vệ môi trường, là tiền đề để tỉnh bước vào giai đoạn chuyển đổi sang KCN sinh thái, hiện thực hóa mục tiêu phát thải thấp và phát triển công nghiệp xanh.

100% khu công nghiệp có quan trắc môi trường tự động

Đồng Nai là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về phát triển KCN và thu hút đầu tư. Đến thời điểm hiện tại, tỉnh đã thành lập 57 KCN, 1 khu kinh tế và 1 khu công nghệ cao, thu hút hơn 2,7 ngàn dự án đầu tư trong nước và 45 quốc gia, vùng lãnh thổ.

Sản xuất hàng may mặc xuất khẩu tại Công ty TNHH Saitex International Đồng Nai, Khu công nghiệp Amata, phường Long Bình. Ảnh: Hoàng Lộc

Đồng chí Nguyễn Tuấn Anh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường chia sẻ: Đến cuối năm 2025, tỉnh đạt tỷ lệ 98% KCN hoàn thiện đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung với tổng công suất thiết kế gần 297 ngàn m3/ngày. Trong đó, 100% KCN có đủ lượng nước thải vận hành ổn định đã lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động và truyền dữ liệu trực tiếp về cơ quan chức năng giám sát theo quy định.

Cũng theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, kết quả đạt được xuất phát từ nhiều giải pháp đồng bộ. Đó là đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp (DN) về trách nhiệm bảo vệ môi trường; hỗ trợ kinh phí để các KCN đầu tư hạ tầng và công nghệ xử lý nước thải; tăng cường kiểm tra, giám sát, quan trắc, kịp thời nhắc nhở DN tuân thủ quy định; đồng thời ưu tiên lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm và đặt tiêu chí môi trường lên hàng đầu ngay từ khâu thiết kế đến vận hành.

Từ khi vận hành mô hình Chính quyền địa phương 2 cấp, sở cũng tăng cường tập huấn, phổ biến pháp luật, giải đáp vướng mắc liên quan thủ tục môi trường cho 95 phường, xã để chủ động hơn khi xử lý hồ sơ và giám sát hoạt động sản xuất.

Và thực tế, kết quả các đợt quan trắc thành phần môi trường trong năm 2025 cho thấy, chất lượng đất, nước dưới đất trên địa bàn tỉnh nằm trong giới hạn cho phép, không có dấu hiệu ô nhiễm nặng. Trong đó, chất lượng nước mặt các sông đáp ứng yêu cầu cấp nước sinh hoạt và các mục đích sử dụng khác. Chất lượng không khí tiếp tục được duy trì ổn định. Đặc biệt, tỉnh đã kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải lớn; ứng dụng công nghệ để giám sát đột xuất nước thải; duy trì kiểm tra, xử lý cơ sở sản xuất vi phạm môi trường.

Cùng chia sẻ về vấn đề này, Phó Trưởng ban phụ trách Ban Quản lý các KCN, Khu kinh tế Đồng Nai Phạm Việt Phương cho hay: Đồng Nai hiện có 42/43 KCN có dự án hoạt động đã hoàn thành hệ thống xử lý nước thải tập trung, chỉ còn KCN Chơn Thành II chưa thể đầu tư do chưa thu hút được chủ đầu tư hạ tầng.

Bên cạnh đó, tỉnh làm việc với các KCN đã hình thành từ nhiều năm để khuyến khích DN đổi mới công nghệ, đầu tư chiều sâu, cải thiện điều kiện làm việc và bảo vệ môi trường. Với các KCN mới, định hướng thu hút đầu tư theo hướng chuyên ngành; lựa chọn nhà đầu tư dựa trên tiêu chí công nghệ, năng lực tài chính, hiệu quả kinh tế - xã hội và ưu tiên các DN có uy tín, kinh nghiệm, dự án có khả năng liên kết vùng, ngành và tham gia vào chuỗi giá trị.

Xanh hóa lĩnh vực kinh tế trụ cột của tỉnh

Bước sang giai đoạn phát triển mới, Đồng Nai đặt mục tiêu chuyển mạnh sang mô hình KCN sinh thái; nơi DN áp dụng sản xuất sạch hơn, sử dụng tài nguyên tiết kiệm, gắn kết cộng sinh công nghiệp, thực hiện giảm phát thải.

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà cho rằng: Nhiều năm qua, Đồng Nai kiên định hướng phát triển xanh, bền vững; ưu tiên chuyển đổi KCN hiện hữu và xây dựng KCN mới theo tiêu chí sinh thái, xanh, công nghệ cao. Tỉnh đang phối hợp một số tổ chức trong và ngoài nước để nghiên cứu mô hình công nghiệp ít carbon, thúc đẩy năng lượng tái tạo, tiết kiệm năng lượng và xây dựng lộ trình chuyển đổi KCN sinh thái phù hợp thực tiễn.

Sản xuất công nghiệp tại Công ty TNHH Jason Furniture Việt Nam (Kuka Home Việt Nam), Khu công nghiệp Đồng Xoài III, phường Bình Phước. Ảnh: Như Nam

Thông qua chương trình hợp tác quốc tế, các bên cùng thảo luận giải pháp kỹ thuật, pháp lý, tài chính để triển khai thực hiện. Nhìn nhận những khó khăn, vướng mắc để đề xuất, kiến nghị Trung ương tháo gỡ. Thúc đẩy các dự án ứng dụng công nghệ xanh vào xử lý nước thải, giảm phát thải, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo cam kết của Việt Nam tại COP26.

Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2026-2030 và Chương trình Hành động Nghị quyết của Tỉnh ủy, kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết của UBND tỉnh cũng xác định các mục tiêu: trở thành địa phương đi đầu trong phát triển công nghiệp công nghệ cao; phát triển công nghiệp theo hướng công nghệ cao, thân thiện môi trường; xây dựng Đồng Nai phát triển xanh, giàu mạnh, văn minh, hiện đại. Phấn đấu 100% chất thải nguy hại được thu gom xử lý; 100% KCN đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường.

Theo lãnh đạo Sở Nông ngiệp và Môi trường, thời gian tới, tỉnh tiếp tục thực hiện chiến lược thu hút đầu tư có chọn lọc, ưu tiên DN công nghệ cao, kinh tế tuần hoàn, tiết kiệm năng lượng; dành quỹ đất và nguồn lực giúp DN đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo ra giá trị gia tăng; khuyến khích DN đổi mới sáng tạo; tuyên truyền rộng rãi lợi ích KCN sinh thái và DN sinh thái.

Cùng với đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ hoàn thiện xây dựng kế hoạch triển khai các chỉ tiêu, trong đó ưu tiên các nhiệm vụ về môi trường; hướng dẫn tháo gỡ khó khăn cho các địa phương khi vận hành mô hình Chính quyền địa phương 2 cấp; triển khai hiệu quả Đề án Giảm phát thải khí carbon của tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

Hoàng Lộc