Từ lá sen bỏ đi đến giấc mơ làm giàu của cô gái 9X

Hành trình của Lê Thị Thu không chỉ là câu chuyện làm giàu chính đáng mà còn là minh chứng sống động cho khát vọng vươn lên, xóa đói giảm nghèo và lan tỏa mô hình kinh tế xanh, bền vững tại nông thôn.

Cô gái 9X Lê Thị Thu và hành trình khởi nghiệp từ những lá sen bị bỏ quên. Ảnh: NVCC

Khởi nghiệp từ những lá sen bị lãng quên

Sinh năm 1993, Lê Thị Thu lớn lên tại thôn Hậu Xá, xã Vân Đình - vùng đất có truyền thống trồng sen lâu đời. Từ thuở nhỏ, hình ảnh đầm sen xanh mướt, hương sen thoảng mỗi độ hè về đã in sâu trong ký ức cô gái trẻ. Thế nhưng, cũng chính tại nơi ấy, Thu chứng kiến một thực tế kéo dài nhiều năm, người dân chỉ thu hoạch hoa và hạt, còn lá sen - phần chiếm diện tích lớn nhất của cây sen lại bị bỏ đi không thương tiếc.

Sau mỗi mùa thu hoạch, lá sen lại bị cắt bỏ, chất thành đống ven bờ đầm, hoặc chỉ được tận dụng giản đơn để gói xôi, bọc thực phẩm. Ít ai nghĩ rằng những chiếc lá mỏng manh ấy từng nuôi dưỡng cả một mùa hoa, nay có thể mang giá trị kinh tế. Chính sự lãng phí âm thầm đó khiến Thu day dứt, trăn trở không nguôi.

Lê Thị Thu giới thiệu về sản phẩm trà sen túi lọc. Ảnh: NVCC

Năm 2019, trong một lần đọc tài liệu về công dụng dược liệu của lá sen, Thu bất ngờ nhận ra, thứ bị bỏ đi ấy thực chất lại là “kho báu” của thiên nhiên. Lá sen có tác dụng thanh nhiệt, giảm mỡ máu, hỗ trợ hạ men gan, tốt cho sức khỏe nếu được sử dụng đúng cách. Ý tưởng làm trà lá sen bắt đầu nhen nhóm từ đó.

Không vốn lớn, không kinh nghiệm kinh doanh, Thu bắt đầu bằng những mẻ trà nhỏ. Lá sen được thu gom, rửa sạch, phơi khô, sấy thủ công rồi đóng gói đơn giản. Ban đầu, sản phẩm chỉ bán cho người quen, hàng xóm. Thế nhưng, điều khiến Thu bất ngờ là phản hồi tích cực từ người dùng. Trà lá sen thơm dịu, dễ uống, mang hương vị tự nhiên khiến khách đặt mua ngày càng nhiều.

“Lúc đó, tôi không hề nghĩ đến những điều lớn lao. Chỉ là một cảm giác tiếc nuối rất giản dị khi thấy lá sen bị bỏ đi, nên tôi muốn thử giữ lại và tận dụng chúng. Tôi tin vào trực giác của mình, không ngờ từ suy nghĩ nhỏ bé ấy lại mở ra một cánh cửa mới, nơi một ý tưởng mong manh dần trở thành cơ hội làm thay đổi cuộc đời tôi”, Thu chia sẻ.

Khi nhu cầu thị trường tăng lên, Thu bắt đầu tính đến việc mở rộng vùng nguyên liệu. Cô bàn với gia đình thuê lại những diện tích đất bỏ hoang, trồng lúa kém hiệu quả để chuyển sang trồng sen. Không ngại khó, Thu gõ cửa từng nhà, thuyết phục bà con. Sự chân thành và quyết tâm của cô gái trẻ đã dần nhận được sự ủng hộ.

Những ngày đầu cải tạo ruộng là quãng thời gian đầy gian nan. Cỏ dại mọc um tùm, phủ kín mặt ruộng như tấm thảm dày. Một mình Thu cùng gia đình phải mất hàng tháng trời để dọn dẹp, cải tạo đất trước khi trồng sen. Nhưng rồi, những thửa ruộng hoang hóa ngày nào nhanh chóng được phủ xanh. Sen bén rễ, vươn lên mạnh mẽ như chính nghị lực của người trồng.

Thu lựa chọn giống sen ta bản địa - loại sen khỏe, lá to, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng địa phương. Mỗi mùa hè, khi hoa sen bung nở, sân nhà Thu lại rợp lá sen phơi, hương thơm ngan ngát lan khắp làng quê.

Không chỉ trồng, Thu còn đặc biệt chú trọng khâu chế biến. Cô nghiên cứu kỹ từng công đoạn để giữ được chất lượng tốt nhất cho trà. Lá sen phải là lá bánh tẻ, xanh dày, không rách, thu hái trước 10 giờ sáng. Nếu để qua đêm, lá sẽ bị nóng, thâm đen, mất mùi thơm. Sau khi rửa sạch, lá được cắt sợi, sấy khô và đóng kín để tránh ẩm mốc.

Cứ 6-7kg lá tươi mới cho ra 1kg lá khô. Trà lá sen thành phẩm có giá bán từ 80.000-100.000 đồng/kg. Mỗi mùa sen, Thu thu hoạch được 2-3 tấn trà khô, mang về doanh thu khoảng 90-100 triệu đồng mỗi năm - một con số đáng kể với nông nghiệp nông thôn.

Lan tỏa sinh kế cộng đồng

Thị trường trà sen không thiếu người bán, nhưng điều khiến sản phẩm của Thu được khách hàng tin dùng chính là chất lượng và sự tử tế trong sản xuất. Toàn bộ lá sen đều được thu hái từ đầm sạch, đúng vụ, không sử dụng lá sen cũ hay nguồn nước ô nhiễm. Với Thu, trà sen không chỉ là sản phẩm kinh doanh mà còn là cam kết về sức khỏe người tiêu dùng.

Bên cạnh khách lẻ, nhiều công ty dược đã tìm đến đặt hàng lá sen làm nguyên liệu. Đặc biệt, dòng trà sen túi lọc tiện lợi, dễ pha chế, giữ nguyên hương vị tự nhiên được thị trường đón nhận mạnh mẽ.

Lê Thị Thu đầu tư máy móc để phát triển sản phẩm. Ảnh: N.D

Nhận thấy tiềm năng lớn, Thu tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất. Cô liên kết, tập hợp được 28,8ha đất trước đây trồng lúa kém hiệu quả để chuyển sang trồng sen. Đồng thời, đầu tư máy móc sơ chế, chế biến dược liệu, phát triển sản phẩm theo quy trình hiện đại.

Tuy nhiên, Thu không chọn con đường đi một mình. Với sự hỗ trợ của Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Vân Đình, gia đình chị đã thành lập Hợp tác xã sản xuất kinh doanh dịch vụ Bảo Minh, gồm 5 thành viên. Hợp tác xã hoạt động đa dạng trồng sen, chế biến sản phẩm từ sen, buôn bán hạt sen khô - tươi, lá sen và sản xuất trà túi lọc.

Hợp tác xã được định hướng theo tiêu chí “xanh và sạch”, lá sen phơi tự nhiên, không tẩm hương liệu, bao bì thân thiện môi trường. Nhờ cách làm bài bản, sản phẩm nhanh chóng khẳng định uy tín, có mặt tại hầu hết các tỉnh, thành trong cả nước và trên các sàn thương mại điện tử.

Quan trọng hơn cả, mô hình của Thu đã tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương, đặc biệt là phụ nữ nông thôn, với thu nhập trung bình 5-7 triệu đồng mỗi tháng. Từ những người phụ nữ quanh năm gắn với ruộng đồng, nay họ có thêm sinh kế, thêm niềm tin vào khả năng làm chủ kinh tế của chính mình.

Không dừng lại ở trà lá sen, Thu và các thành viên Hợp tác xã tiếp tục nghiên cứu phát triển các sản phẩm khác như trà ướp hoa sen, bột sen khô, tinh dầu sen… nhằm đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao giá trị chuỗi sen.

Theo Thu, khó khăn lớn nhất khi khởi nghiệp là thiếu vốn và kinh nghiệm. Ban đầu, không ít người nghi ngờ khả năng tiêu thụ sản phẩm. Nhưng bằng sự kiên trì, không ngừng học hỏi, cải tiến mẫu mã, quảng bá trên mạng xã hội, sản phẩm trà lá sen dần có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.

Mô hình của Thu được Đảng ủy xã Vân Đình, Hội Liên hiệp phụ nữ xã đánh giá là điểm sáng trong phong trào phụ nữ khởi nghiệp. Tại lễ ra mắt Hợp tác xã Sản xuất kinh doanh dịch vụ Bảo Minh, lãnh đạo địa phương nhấn mạnh vai trò của việc tiếp tục hỗ trợ chính sách, đặc biệt là vay vốn ưu đãi để hợp tác xã phát triển bền vững, khẳng định vai trò người phụ nữ làm chủ kinh tế tập thể.

Từ một ý tưởng giản dị bắt nguồn từ sự tiếc nuối trước những chiếc lá sen bị bỏ đi, Lê Thị Thu đã viết nên câu chuyện khởi nghiệp đầy cảm hứng. Hành trình ấy không chỉ giúp cô gái 9X làm giàu chính đáng, góp phần xóa đói giảm nghèo, mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế xanh, bền vững cho quê hương.

Mô hình “từ lá sen đến trà sen” là minh chứng rõ ràng rằng, nếu biết trân trọng giá trị bản địa và dám nghĩ, dám làm, những điều tưởng chừng bình dị nhất cũng có thể trở thành nền tảng cho thành công lớn lao.

Xuân Lộc