Tỷ lệ người dân đến tiêm vắc xin bạch hầu tăng 300%

Sau khi kiểm tra sổ tiêm chủng, chị Xinh Na (35 tuổi, ở Thái Nguyên) phát hiện hai con (15 tuổi và 11 tuổi) đều thiếu mũi tiêm nhắc lại của vắc xin bạch hầu. Trong khi địa phương đã có người mắc và nghi mắc bạch hầu, chị đã đưa con đến VNVC Phổ Yên tiêm phòng, để yên tâm khi đến trường.

Bác sĩ chuyên khoa I Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính có giả mạc ở tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi do trực khuẩn Corynebacterium diphtheriae. Đây là một trong những căn nguyên gây tử vong hàng đầu trong thế kỷ XIX và những năm đầu thế kỷ XX.

Người dân tiêm vắc xin phòng bạch hầu tại VNVC.

Bệnh có thời gian ủ bệnh khoảng 2-5 ngày. Trong thời gian này, người bệnh không có biểu hiện. Bệnh dễ lây trực tiếp từ người bệnh sang người lành qua đường hô hấp hoặc gián tiếp khi tiếp xúc với đồ chơi, vật dụng có dính chất bài tiết của người bệnh.

Với các triệu chứng ban đầu như viêm thanh quản, nổi hạch dưới hàm, đau họng..., bệnh có thể diễn tiến thành viêm phổi, viêm dây thần kinh, suy tim, viêm kết mạc... gây tử vong sau 6-10 ngày. Tỷ lệ tử vong có thể lên tới khoảng 5-10% và lên đến 20% ở trẻ dưới 5 tuổi, người lớn trên 40 tuổi khi mắc bệnh.

Ở Việt Nam, thời kỳ chưa thực hiện tiêm vắc xin, bệnh bạch hầu thường xảy ra và gây dịch ở hầu hết các địa phương, đặc biệt là ở nơi có mật độ dân cư cao. Bệnh xuất hiện nhiều vào các tháng 8, 9, 10 trong năm. Sau khi có vắc xin, tỷ lệ mắc bệnh giảm xuống dưới 0,01/100.000 dân.

Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, tại Tây Nguyên, một số tỉnh miền núi phía Bắc có ca bệnh trở lại. Hầu hết các địa phương này thuộc vùng sâu, vùng xa, tỷ lệ tiêm vắc xin phòng bệnh giảm hoặc gián đoạn dẫn đến số ca bệnh tăng.

Mới đây, sau gần 20 năm không xuất hiện ca bệnh, tỉnh Hà Giang đã ghi nhận hơn 30 ca mắc bạch hầu, trong đó có trường hợp tử vong. Ngoài ra, Thái Nguyên cũng ghi nhận 2 ca mắc bạch hầu. Trước đó, từ ngày 30-4 đến 21-5, tỉnh Điện Biên ghi nhận 2 trường hợp mắc bạch hầu, có 1 ca tử vong.

Theo bác sĩ Bạch Thị Chính, nhiều trẻ được tiêm chủng đầy đủ trong 2 năm đầu đời nhờ chương trình Tiêm chủng mở rộng. Sau đó, trẻ không được tiêm nhắc khi lớn hơn, tạo “khoảng trống miễn dịch”. Khả năng bảo vệ từ vắc xin bạch hầu không tồn tại bền vững mà giảm dần.

Tiêm chủng vắc xin là cách phòng bệnh bạch hầu hiệu quả nhất, tỷ lệ bảo vệ trên 97%. Cơ thể cần 2- 3 tuần sau khi tiêm đủ liều để sản sinh miễn dịch với bệnh.

Sau khi hoàn tất lịch tiêm chủng cơ bản và tiêm nhắc cho trẻ dưới 2 tuổi (vào lúc 2, 3, 4 và 18 tháng tuổi), người dân cần tiêm nhắc (tiêm bổ sung) thêm một mũi theo nhiều cột mốc khác nhau như: Từ 4 đến 7 tuổi; từ 9 đến 15 tuổi; phụ nữ trước hoặc đang mang thai; người già từ 50 tuổi trở lên; người lớn có bệnh mạn tính ở phổi, tim mạch, thận… Thai phụ cần tiêm vắc xin bạch hầu trong 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ, giúp bảo vệ em bé khi ra đời.

Hiện tại, trẻ đã trở lại trường học. Đây là môi trường dễ lây lan bệnh tật, cha mẹ nên dẫn trẻ đi tiêm nhắc phòng các bệnh như: Bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm não Nhật Bản, cúm, viêm màng não do não mô cầu…