UBTVQH thống nhất sự cần thiết đầu tư Dự án đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh

Tham dự phiên họp có: Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, đại diện lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Long An, tỉnh Bình Dương.

Toàn cảnh phiên họp

Tổng chiều dài toàn tuyến Vành đai 4 thành phố Hồ Chí Minh khoảng 207,26 km với tốc độ thiết kế 100 km/h, quy mô 08 làn xe cao tốc

Theo tờ trình do Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày, Dự án Đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh là dự án quan trọng quốc gia, địa điểm thực hiện dự án tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh: Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Long An và Bình Dương.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh

Bộ trưởng Bộ Xây dựng nêu rõ, Dự án có vai trò liên kết Vùng, thúc đẩy phát triển đô thị hóa, có ý nghĩa rất lớn đối với việc phát triển kinh tế - xã hội; là trục xuyên tâm đi qua địa phận các địa phương (Long An, Bình Dương, Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu) và là tuyến vành đai cao tốc đô thị của TP. Hồ Chí Minh. Việc đầu tư khép kín đường Vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh là cần thiết nhằm cải thiện năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, đáp ứng nhu cầu vận tải liên vùng Đông Nam Bộ, Nam Trung Bộ, Tây Nam Bộ, Tây Nguyên và kết nối với Campuchia, kết nối các khu công nghiệp, cảng biển và cảng hàng không quốc tế và kết nối các khu đô thị, mở rộng và phát triển đô thị.

Bên cạnh đó, Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh dự kiến sẽ đem lại lợi ích kinh tế to lớn không chỉ cho người tham gia giao thông mà còn đem lại lợi ích cho hàng loạt các hoạt động kinh tế - xã hội ở các khu vực ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp của Dự án. Khi tuyến đường đưa vào khai thác sử dụng, các phương tiện vận tải liên tỉnh không phải đi qua khu vực tập trung đông dân cư, giảm đáng kể thời gian hành trình, chi phí vận tải hạn chế ách tắc giao thông, giảm ô nhiễm môi trường khu vực đô thị.

Dự án có điểm đầu tại ngã tư Tóc Tiên - Châu Pha (khu vực nút giao với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và Đường tỉnh ĐT.992) và điểm cuối giao với đường trục Bắc - Nam tại khu vực Cảng Hiệp Phước, huyện Nhà Bè, TP. Hồ Chí Minh với tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 207,26 km, đường cao tốc có tốc độ thiết kế 100 km/h, quy mô 08 làn xe cao tốc.

Các đại biểu tham dự phiên họp

Tờ trình cũng nêu rõ Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh được đầu tư theo phương thức PPP, loại hợp đồng BOT, có sự tham gia của vốn nhà nước (ngân sách trung ương, ngân sách địa phương) và vốn nhà đầu tư. Dự án được phân chia thành 02 nhóm với 10 dự án thành phần, đề xuất thực hiện giải phóng mặt bằng (GPMB) theo một lần theo quy mô mặt cắt ngang giai đoạn hoàn chỉnh (bao gồm các nút giao khác mức liên thông thuộc Dự án).

Tổng diện tích đất khoảng 1.420,70 ha, tổng diện tích GPMB khoảng 1.415,49 ha. Sơ bộ kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khoảng 41.090,39 tỷ đồng.

Sơ bộ tổng mức đầu tư giai đoạn 1 (giai đoạn phân kỳ) của Dự án khoảng 120.412,55 tỷ đồng. Dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước khoảng 69.780,33 tỷ đồng, vốn nhà đầu tư khoảng 50.632,22 tỷ đồng. Tiến độ thực hiện Dự án từ năm 2025 đến năm 2029, phấn đấu hoàn thành Dự án cuối năm 2028.

Bổ sung việc thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho Dự án

Trình bày Báo cáo tóm tắt thẩm tra sơ bộ chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết Dự án đáp ứng các tiêu chí dự án thuộc thẩm quyền Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư theo quy định tại khoản 1 Điều 12 của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP). Do đó, việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư Dự án là phù hợp với quy định của pháp luật. Hồ sơ Dự án cơ bản đáp ứng yêu cầu tại Điều 16 của Luật PPP.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi

Về nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, Chính phủ đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt (Chính sách 7): “Dự án không phải thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật PPP”, tuy nhiên theo Quy định số 189 ngày 08/10/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý sử dụng tài chính, tài sản công và Hướng dẫn số 63 ngày 28/4/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực về một số nội dung trọng tâm về công tác phòng, chống lãng phí đã xác định những hành vi tham nhũng, tiêu cực trong quản lý, sử dụng tài chính công, gây lãng phí trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công: “Quyết định chủ trương đầu tư hoặc quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư không xác định được nguồn vốn và khả năng cân đối vốn”. Do đó, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ căn cứ quy định của Luật Đầu tư công, Luật PPP hiện hành báo cáo bổ sung việc thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho Dự án.

Các thành viên Chính phủ tham dự phiên họp

Qua thảo luận, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản đồng tình với các nội dung trong Tờ trình và Báo cáo thẩm tra sơ bộ về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu

Cho ý kiến về nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh đây là Nghị quyết mà Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, do vậy chỉ nên thể hiện trong Nghị quyết những vấn đề lớn thuộc thẩm quyền của Quốc hội, không nên quy định quá chi tiết, tránh khi có thay đổi nhỏ lại phải trình Quốc hội điều chỉnh. Phó Chủ tịch Quốc hội cũng để nghị rà soát, chỉnh sửa Nghị quyết và các phụ lục kèm theo phù hợp với đề án sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh khẳng định Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với sự cần thiết đầu tư Dự án đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh, trình Quốc hội xem xét chủ trương đầu tư Dự án tại kỳ họp thứ 9 nhằm hiện thực hóa các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, tạo bước đột phá trong phát triển hiện đại hóa kết cấu hạ tầng giao thông, kết nối các khu công nghiệp, cảng biển và cảng hàng không quốc tế, mở ra không gian phát triển kinh tế mới, tạo động lực lan tỏa, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu kết luận

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ý kiến của cơ quan thẩm tra để hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết. Đồng thời lưu ý nghiên cứu quy định trong Nghị quyết của Quốc hội những nguyên tắc chung, những vấn đề quan trọng, không nêu các con số quá cụ thể, chi tiết nhằm tránh vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện.

Dự kiến, chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh sẽ được trình Quốc hội vào ngày 12/6, đợt 2 Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV./.

Lan Anh – Vũ Hiếu – Cao Hoàng – Thế Anh