Ứng dụng cơ giới hóa, công nghệ số vào sản xuất nông nghiệp ở ĐBSCL
Quy trình canh tác lúa chuyên canh chất lượng cao phát thải thấp đã giảm phát thải bình quân 3,7 tấn cacbon/ha, cho lợi nhuận từ 14,5 – 36,3 triệu đồng/ha, tư duy sản xuất của người nông dân thay đổi, người dân đã biết ứng dụng cơ giới hóa, công nghệ số vào sản xuất.
Sáng nay (15/9), tại phường Rạch Giá, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh An Giang tổ chức hội nghị “Tổng kết mô hình thí điểm sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp vụ Hè Thu 2025 tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long”.
Quy trình canh tác lúa chuyên canh chất lượng cao phát thải thấp ở ĐBSCL
Trong vụ hè thu 2025, ĐBSCL có 11 mô hình với 355 hộ tham gia sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao phát thải thấp, tổng diện tích 543,5 ha. Qua áp dụng quy trình canh tác lúa chuyên canh chất lượng cao phát thải thấp, 11 mô hình cho hiệu quả kinh tế cao, trong đó giảm chi phí đầu vào rõ rệt, cụ thể giảm 50–65% lượng giống gieo sạ, tương đương 70–130 kg/ha; giảm được hơn 31% lượng phân đạm; giảm 1–3 lần phun thuốc bảo vệ thực vật. Đặc biệt, khi áp dụng sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao phát thải thấp, người nông dân đã quản lý được lượng nước trong đồng ruộng, đáp ứng tiêu chí giảm phát thải. 100% rơm rạ được thu gom xử lý để bán rơm và dùng làm phân bón cho cây. Kết quả cuối cùng người nông dân đã đạt lợi nhuận từ 14,5 – 36,3 triệu đồng/ha, tăng so với ngoài mô hình từ 4,6 – 15,8 triệu đồng/ha.
Ông Ngô Công Thức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết, sau sáp nhập, An Giang là tỉnh đứng đầu cả nước về diện tích, sản lượng lúa với nhiều tiềm năng phát triển. Tham gia thực hiện Đề án 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL, An Giang có khoảng có khoảng 351 ngàn ha lúa. Địa phương đã triển khai diện tích áp dụng các tiêu chí canh tác lúa bền vững như: áp dụng 3 tiêu chí (xiết nước 1-2 lần, giảm phân, giảm thuốc bảo vệ thực vật) trên 150 ngàn ha; áp dụng 4 tiêu chí (thêm giảm giống) trên 110 ngàn ha; và áp dụng 5 tiêu chí (thêm thu gom rơm) trên 43 ngàn ha. Đồng thời, tỉnh cũng đã triển khai 89 mô hình trình diễn, với tổng diện tích hơn 2.000 ha.
Hội nghị “Tổng kết mô hình thí điểm sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp vụ Hè Thu 2025 tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long”
"Trong vụ hè thu 2025, tỉnh An Giang thực hiện thí điểm 2 mô hình sản xuất lúa theo quy trình 1 triệu ha tại xã Bình Thạnh Đông và xã Tân Hội. Kết quả cho thấy mô hình giúp giảm chi phí trung bình hơn 4,1 triệu đồng/ha, lợi nhuận tăng thêm từ 5-8 triệu đồng/ha, ông Ngô Công Thức cho biết thêm,
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cho rằng, mô hình sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp đã đạt được kết quả tích cực và sẽ tiếp tục được nhân rộng tại ĐBSCL trong thời gian tới. 11 mô hình thí điểm cho năng suất bình quân tăng 6,5 tấn/ha, cao hơn mô hình bên ngoài 1,2 tấn/ha của vụ hè thu; giảm chi phí từ 15 – 30% và lợi nhuận tăng từ 10 – 20%; hệ số đo giảm phát thải bình quân khoảng 37 tấn cácbon/hecta
"Mô hình chi phí giảm, năng suất tăng, lợi nhuận tăng do giảm phát thải bình quân 3,7 tấn/ha. Kết quả thứ hai là tư duy sản xuất của người nông dân thay đổi, gắn với quy mô lớn và biết ứng dụng cơ giới hóa, công nghệ số trong tất cả các HTX và các doanh nghiệp đã chủ động cả đầu vào và ra. Khẳng định các mô hình thí điểm đến giờ này là thành công. 5 tỉnh ĐBSCL đã có kế hoạch đồng loạt triển khai trên 300 ngàn ha, đây là điều rất phấn khởi", Thứ trưởng nhấn mạnh.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam
Sau hội nghị, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ hoàn tất kế hoạch đo đếm lượng phát thải để làm mẫu số chung về cơ sở pháp lý để triển khai ở các địa phương; tiếp tục đẩy mạnh liên kết giữa doanh nghiệp và hợp tác xã để đảm bảo quy trình giảm chi phí, nâng cao giá trị của hạt gạo Việt Nam.
Bộ cũng công bố dự thảo sửa đổi Quy trình sản xuất lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL. Đây là bước hoàn thiện nhằm cụ thể hóa các mục tiêu Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp giai đoạn 2024–2025.
Dự thảo quy trình mới tập trung vào việc giảm giống gieo sạ, cắt giảm phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, quản lý nước tưới tiết kiệm, đồng thời xử lý, tận dụng rơm rạ sau thu hoạch để giảm phát thải khí nhà kính. Quy trình cũng bổ sung các hướng dẫn kỹ thuật về canh tác bền vững, gắn với điều kiện sinh thái từng tiểu vùng, tăng cường cơ giới hóa và ứng dụng công nghệ số trong sản xuất.
Việc sửa đổi quy trình được xây dựng trên cơ sở tiếp thu ý kiến từ các địa phương, hợp tác xã và doanh nghiệp, bảo đảm phù hợp thực tiễn sản xuất và nhu cầu thị trường tiêu thụ. Đây là cơ sở quan trọng để các địa phương tiếp tục mở rộng diện tích canh tác theo hướng xanh, bền vững, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân và khẳng định thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế./.
