Ứng dụng công nghệ và chế biến sâu sản phẩm chè
Hiện nay, toàn tỉnh có trên 5.900 ha chè, sản lượng trên 60.000 tấn chè búp tươi/năm, tập trung tại các xã Vân Hồ, Tà Xùa, Phiêng Cằm, Phiêng Khoài, Bình Thuận... Để nâng cao giá trị, tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành hỗ trợ các địa phương, doanh nghiệp, HTX sản xuất chè thâm canh, ứng dụng công nghệ cao và chế biến sâu, xây dựng các sản phẩm chất lượng cao và thương hiệu bền vững.

Công ty TNHH Trà Thu Đan, xã Bình Thuận giới thiệu các sản phẩm trà tại hội chợ xúc tiến thương mại.
Cùng với mở rộng diện tích và sản lượng, tỉnh ta chú trọng chuyển giao kỹ thuật, xây dựng vùng chè công nghệ cao, áp dụng quy trình sản xuất VietGAP, hữu cơ; bảo hộ chỉ dẫn địa lý, xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc; hình thành chuỗi liên kết bền vững giữa doanh nghiệp, HTX và nông dân; đồng thời thúc đẩy đầu tư, xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp và HTX nâng cấp công nghệ chế biến, tạo sản phẩm chè chất lượng cao, tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

HTX sản xuất, kinh doanh và dịch vụ tổng hợp Bình Thuận, xã Bình Thuận giới thiệu quảng bá các sản phẩm chè tại Hội chợ xúc tiến thương mại.
Đến nay, tỉnh đã xây dựng vùng chè công nghệ cao Vinatea Mộc Châu, liên kết với 1.179 hộ nông dân trồng gần 330 ha chè, tạo nguồn nguyên liệu ổn định, chất lượng đồng đều và giúp nhân dân tiếp cận quy trình canh tác hiện đại, nâng cao hiệu quả kinh tế. Có 5 sản phẩm chè được bảo hộ nhãn hiệu mang địa danh của tỉnh, gồm: Chỉ dẫn địa lý Chè Shan tuyết Mộc Châu; nhãn hiệu chứng nhận Chè Ô long Mộc Châu, Chè Phổng Lái; nhãn hiệu tập thể Chè Tà Xùa Bắc Yên và sản phẩm Chè Shan tuyết Mộc Châu đã được bảo hộ tại Thái Lan, mở ra cơ hội lớn cho xuất khẩu. Các sản phẩm: Chè Trọng Nguyên Phổng Lái của HTX Sản xuất, kinh doanh và dịch vụ tổng hợp Bình Thuận; trà Ô long Thu Đan của Công ty TNHH Trà Thu Đan; chè Shan tuyết Ôn Ốc, HTX Tây Bắc... đều đã đạt chuẩn OCOP 4 sao, khẳng định uy tín và chất lượng chè Sơn La trên thị trường.

Công ty Trà và đặc sản Tây Bắc giới thiệu sản phẩm trà Mây xanh đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh.
Bà Nguyễn Thị Bình, Phó Giám đốc HTX Sản xuất, kinh doanh và dịch vụ tổng hợp Bình Thuận, cho biết: Dựa trên nền tảng nhãn hiệu “Chè Phổng Lái”, HTX phát triển thương hiệu “Chè Trọng Nguyên - Phổng Lái Thuận Châu”, đạt OCOP 4 sao cấp tỉnh năm 2019 và được công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia năm 2021. Hiện HTX hướng dẫn nông dân sản xuất theo hướng hữu cơ, ứng dụng khoa học kỹ thuật, mở rộng vùng nguyên liệu gần 500 ha, liên kết hơn 400 hộ trồng chè trong và ngoài tỉnh. Mỗi năm, HTX chế biến 400 - 500 tấn chè thành phẩm xuất khẩu sang Đài Loan.

Nông dân xã Phiêng Cằm thu hái chè.
Công ty CP Trà Hưng Phát Vân Hồ là điển hình trong thành công nhờ sự kết hợp giữa nỗ lực nội tại và chính sách hỗ trợ của tỉnh. Năm 2024, Công ty được Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh hỗ trợ 1 tỷ đồng đầu tư giàn máy tạo hương vị cho chè, giúp hoàn thiện quy trình sản xuất chè khép kín ngay tại nhà máy, tiết kiệm đáng kể chi phí nhân công và vận chuyển.

Công nhân Công ty cổ phần Chè Sơn La, xã Phiêng Cằm chế biến chè.
Ông Bùi Mạnh Cường, Giám đốc Công ty CP Trà Hưng Phát Vân Hồ, cho biết: Công ty thành lập năm 2021, đầu tư dây chuyền chế biến công suất 50-70 tấn chè búp tươi/ngày, giải quyết đầu ra cho hơn 600 ha chè shan tuyết xã Tô Múa. Trước đây, do thiếu vốn và quy trình chưa khép kín, sản phẩm phải chuyển đi nơi khác để tạo hương, làm tăng chi phí. Từ khi được hỗ trợ đầu tư giàn máy tạo hương, Công ty đã hoàn thiện quy trình, giảm chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Đơn vị đang ký hợp đồng bao tiêu với hơn 300 hộ dân, chế biến khoảng 5.000 tấn chè búp tươi mỗi năm, chủ yếu xuất khẩu sang thị trường Trung Đông.
Phát triển công nghiệp chế biến từ cây chè đang được thực hiện một cách đồng bộ, kết hợp giữa thâm canh công nghệ cao để tạo nguồn nguyên liệu chất lượng và chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm để tối ưu hóa giá trị, khẳng định thương hiệu, mở rộng thị trường xuất khẩu và mang lại sinh kế bền vững, ổn định cho người trồng chè trên địa bàn tỉnh.