VAFI kiến nghị bán chứng khoán có lãi mới phải nộp thuế thu nhập cá nhân

Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) vừa có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ, Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính, đề xuất áp dụng phương pháp CGT trong tính thuế thu nhập cá nhân với giao dịch chuyển nhượng chứng khoán.

Đây là nội dung Hiệp hội góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi bổ sung Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của luật Quản lý thuế và Dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân thay thế.

Bộ Tài chính đề xuất tổ chức trả thu nhập thực hiện khấu trừ thuế thu nhập cá nhân tại thời điểm doanh nghiệp trả cổ tức, trả thưởng

Theo VAFI, ở Việt Nam hiện nay, khi bán cổ phiếu thưởng thì chịu 2 loại thuế thu nhập cá nhân, gồm: thuế khoán là 0,1% trên tổng giá trị bán chứng khoán và 5% trên tổng giá trị cổ phiếu thưởng theo mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu, bất kể việc nắm giữ cổ phiếu thưởng là lãi hay lỗ. Đây là bất cập lớn.

Bản chất thuế khoán thường chỉ áp dụng với thị trường chứng khoán sơ khai. Ưu điểm là đơn giản, tuy nhiên giao dịch chứng khoán lỗ thì vẫn phải đóng thuế.

Trong khi đó, bản chất thuế CGT là xác định thuế thu nhập cá nhân khi bán chứng khoán theo công thức: lấy tổng giá trị bán chứng khoán theo giá bán bình quân trừ đi tổng giá trị mua chứng khoán với số lượng cổ phần tương ứng đã bán theo giá mua bình quân nhân với thuế suất.

Phương pháp này ưu điểm hơn thuế khoán là trừ đi giá vốn chứng khoán mới tính thuế, cho nên theo CGT thì chỉ có lãi mới chịu thuế thu nhập cá nhân.

Do đó, VAFI kiến nghị cần áp dụng phương pháp CGT vào dự thảo luật Thuế thu nhập cá nhân 2025 đối với giao dịch chuyển nhượng chứng khoán trên thị trường chứng khoán.

Bên cạnh đó, Hiệp hội cũng đề nghị tính thuế thu nhập cá nhân khi bán chứng khoán với mức thuế suất hợp lý theo công thức: tổng giá trị bán chứng khoán theo giá bán bình quân trừ đi tổng giá trị mua chứng khoán tương ứng với số cổ phần đã bán theo giá mua bình quân nhân (x) với thuế suất 3%.

Thu thuế CGT theo từng lần bán chứng khoán; bãi bỏ sắc thuế thu nhập cá nhân đánh vào cổ phiếu thưởng.

Hiệp hội cho rằng mức 3% là phù hợp nhằm tạo động lực phát triển thị trường chứng khoán, tạo điều kiện cho hệ thống các doanh nghiệp niêm yết dễ dàng huy động nguồn vốn khổng lồ từ khu vực dân cư, nước ngoài.

Trước đó, tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 126, Bộ Tài chính đề xuất, trường hợp tổ chức trả cổ tức bằng chứng khoán, trả thưởng bằng chứng khoán cho cổ đông hiện hữu thì tổ chức trả thu nhập thực hiện khấu trừ thuế thu nhập cá nhân tại thời điểm doanh nghiệp trả cổ tức, trả thưởng ghi trên thông báo về trả cổ tức, trả thưởng cho cổ đông cá nhân.

Bộ Tài chính cũng đề xuất bổ sung cách xác định số thuế thu nhập cá nhân phải khấu trừ: số thuế thu nhập cá nhân khấu trừ được xác định bằng giá trị cổ tức, giá trị lợi tức, giá trị thường nhân (x) với thuế suất thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn (5%).

Nhật Linh