Vì mục tiêu lớn phục vụ nhân dân (Bài 1)
Mô hình chính quyền địa phương hai cấp là cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy nhằm đưa đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình, giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, thịnh vượng. Các địa phương đã chủ động, sáng tạo, vận dụng tốt lợi thế để mô hình phát huy hiệu quả, trúng, đúng với nguyện vọng của nhân dân.
Phóng viên TTXVN thực hiện 2 bài viết với chủ đề “Vì mục tiêu lớn phục vụ nhân dân”, phản ánh các mô hình tiêu biểu của “chính quyền phục vụ, lấy sự hài lòng của nhân dân làm thước đo”.
Bài 1: Chính quyền linh hoạt, sáng tạo
Ngày 1/7/2025, cả nước chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nhận được sự đồng thuận của nhân dân. Sau hơn 2 tháng vận hành, mô hình này đã đạt được kết quả tích cực, góp phần giải quyết khó khăn, vướng mắc đã tồn tại nhiều năm qua. Nhiều địa phương có cách làm linh hoạt, sáng tạo, thuận lợi nhất cho người dân.
Tạo dựng nền hành chính công hiện đại, tiên tiến

Cán bộ phường Hoàn Kiếm trao đổi với người dân trong ngày đầu vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN
Tại các xã, phường của Thủ đô Hà Nội, ứng dụng công nghệ số là ưu tiên hàng đầu nhằm tạo dựng một nền hành chính công hiện đại, tiên tiến. Người dân có thể nộp hồ sơ, theo dõi tiến độ xử lý, thanh toán lệ phí trực tuyến... Những cải cách trên đã mang lại sự hài lòng rõ rệt cho người dân. Nhiều thủ tục trước kia mất 3-5 ngày hiện nay chỉ cần 1-2 ngày là hoàn tất.
Phường Cửa Nam là một trong những điểm sáng của Hà Nội trong chuyển đổi số. Cùng với triển khai Chiến dịch "45 ngày đêm ra quân hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số tại các xã, phường trong giai đoạn đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp", robot được đưa vào phục vụ người dân tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của phường.
Với khả năng cảm ứng và giọng nói thông minh, robot đảm nhận nhiều chức năng hữu ích: Hướng dẫn người dân thực hiện các bước ban đầu; tự động in phiếu giữ chỗ; chỉ dẫn đến khu vực chờ phù hợp; thu thập đánh giá mức độ hài lòng qua màn hình tương tác và chuyển dữ liệu về lãnh đạo phường để có giải pháp cải thiện kịp thời. Đặc biệt, robot còn sử dụng công nghệ định vị SLAM và AI để di chuyển, phát nước uống, bánh kẹo, phát nhạc khi di chuyển, tạo không khí thân thiện, gần gũi và cảm giác thư giãn cho người đến làm thủ tục.
Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ tiếp đón, hướng dẫn, robot còn có khả năng phân loại và gợi ý cửa phục vụ phù hợp dựa trên nội dung người dân lựa chọn. Nhờ vậy, người cao tuổi hoặc những người không quen sử dụng công nghệ cũng dễ dàng tiếp cận và sử dụng dịch vụ. Người dân cần tư vấn chuyên sâu, robot có thể giúp kết nối với cán bộ phụ trách, hướng dẫn chi tiết các bước chuẩn bị hồ sơ và quy trình thực hiện.

Bà Trịnh Ngọc Trâm, Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam giới thiệu những tính năng ưu việt của Robot AI. Ảnh: Nguyễn Thắng/ TTXVN
Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam Trịnh Ngọc Trâm chia sẻ, ứng dụng robot AI vào phục vụ hành chính công không chỉ là sự đổi mới về công nghệ mà còn là cách thể hiện tinh thần cầu thị, sáng tạo trong cải cách hành chính. Qua đó, giúp rút ngắn thời gian chờ đợi, tăng hiệu quả phục vụ, nâng cao tính chuyên nghiệp, góp phần hiện đại hóa bộ máy chính quyền và khẳng định vai trò phục vụ nhân dân của chính quyền cơ sở. Đội ngũ cán bộ, công chức của phường cũng có điều kiện tập trung hơn vào xử lý các nghiệp vụ chuyên sâu, giảm tải áp lực trong công việc thường nhật.
Ở phường Hồng Hà, ông Lê Hồng Thắng, Chủ tịch UBND phường cho biết, tại 4 điểm tiếp nhận và phục vụ hành chính công của phường đều chú trọng bố trí các công chức chuyên trách có chuyên môn vững và đã qua tập huấn sử dụng phần mềm dịch vụ công. Phường niêm yết công khai toàn bộ thủ tục hành chính, lắp đặt màn hình cảm ứng hiển thị mã QR tra cứu thủ tục hành chính. UBND phường còn triển khai song song giải pháp thủ công để không ách tắc hồ sơ, bảo đảm tiến độ và chất lượng phục vụ người dân.
Phường còn có nhiều hình thức tổ chức hỗ trợ nhóm yếu thế như người già, người khuyết tật… Cán bộ bộ phận “Một cửa” cùng với Đoàn Thanh niên phường vừa tiếp nhận hồ sơ vừa trực tiếp hướng dẫn, nhập liệu trực tuyến cho người dân. Người dân có thể nộp hồ sơ trực tuyến hoặc được hỗ trợ trực tiếp tại nhà. “Đây là minh chứng rõ ràng cho tinh thần “chính quyền phục vụ”, lấy sự hài lòng của nhân dân làm thước đo”, ông Lê Hồng Thắng nhấn mạnh.
Thân thiện, gần dân

Robot hành chính giúp người dân tra cứu thủ tục hành chính dễ dàng, tiện lợi. Ảnh: Hữu Duyên/TTXVN
Một ngày tháng 8 oi nóng, chị Tống Khánh Linh (phường Tân Đông Hiệp, Thành phố Hồ Chí Minh) đến Trung tâm Phục vụ hành chính công của phường để giải quyết công việc. Chị không khỏi ngỡ ngàng khi được mời dùng điểm tâm miễn phí trong lúc chờ giải quyết thủ tục. Chị cảm thấy vui và được quan tâm, việc chờ đợi trở nên nhẹ nhàng hơn.
Mô hình “Quầy người dân tự phục vụ” được triển khai và duy trì từ ngày 9/6, tại sảnh Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Tân Hiệp Đông. Với 30-50 phần ăn gồm mì, cháo gói, trứng luộc, bánh quy, trái cây theo mùa, trà và cà phê mỗi ngày, mô hình tạo điểm nhấn thân thiện, gần gũi trong triển khai chính quyền địa phương hai cấp tại đây.
Theo ông Võ Thanh Bình, Phó Giám đốc Trung tâm, trung bình mỗi ngày, Trung tâm tiếp đón 100 - 150 lượt người dân đến liên hệ công việc. Những ngày đầu triển khai, nhiều người chưa biết bàn đồ ăn được phục vụ miễn phí nên còn e ngại. Sau khi được giới thiệu và mời dùng, đông đảo người dân đón nhận, đánh giá cao tinh thần phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phường.
Tại phường Bà Rịa (Thành phố Hồ Chí Minh), ông Huỳnh Lạc, người dân sinh sống tại phường hào hứng chia sẻ, trước kia, mỗi khi có việc cần đến ra phường làm giấy tờ, thủ tục ông rất ngại, thậm chí thấy áp lực do môi trường làm việc căng thẳng, ít thân thiện. Nhưng bây giờ, người dân được tình nguyện viên hướng dẫn tận tình, cán bộ phục vụ chuyên nghiệp, chu đáo, ông thấy rất dễ chịu.
Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Bà Rịa Châu Hoài Hân cho biết, cán bộ, nhân sự làm việc tại Trung tâm đều có trình độ, chuyên môn, được phân công “đúng người, đúng việc” để phục vụ và làm hài lòng người dân, doanh nghiệp. Lực lượng tình nguyện viên tích cực học hỏi, trau dồi kinh nghiệm giúp cán bộ, công chức giải quyết nhanh hồ sơ cho người dân.
Em Nguyễn Phạm Minh Nghĩa, một tình nguyện viên tại phường Bà Rịa chia sẻ, được giúp đỡ người dân làm thủ tục, em thấy rất tự hào vì đã góp một phần nhỏ công sức trong vận hành chính quyền địa phương hai cấp. Để công việc diễn ra suôn sẻ nhất, em tự trang bị kỹ năng sử dụng vi tính thành thạo, ứng dụng trí tuệ thông minh, vừa rèn luyện phong cách làm việc chuyên nghiệp, ứng xử thân thiện với người dân.
Lấy người dân làm trung tâm phục vụ

Đoàn viên thanh niên tỉnh Thanh Hóa hỗ trợ người dân làm thủ tục tại Trung tâm phục vụ hành chính công xã Quan Sơn. Ảnh: TTXVN phát
Với phương châm “lấy người dân là trung tâm phục vụ”, 166 Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã của tỉnh Thanh Hóa đã vận hành, công bố danh mục thủ tục hành chính, số điện thoại đường dây nóng, chuẩn hóa hệ thống tiếp nhận và xử lý để phục vụ người dân, doanh nghiệp đảm bảo tinh gọn, hiệu quả…
Tại xã Tam Lư (Thanh Hóa), sau hơn hai tháng vận hành chính quyền địa phương hai cấp, tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức xã đã có nhiều chuyển biến tích cực. Địa phương chủ động rà soát, sắp xếp, kiện toàn bộ máy để tập trung toàn lực thực thi nhiệm vụ được giao.
Theo bà Lò Thị Dư, Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, địa phương đã khẩn trương rà soát cụ thể, chi tiết các trang thiết bị làm việc, cơ sở vật chất hiện đang còn sử dụng được để lập phương án sửa chữa, nâng cấp. Để tránh lãng phí nguồn kinh phí hỗ trợ thực hiện sáp nhập, một phần của Nhà văn hóa xã Tam Lư (cũ) được cải tạo làm Trung tâm Phục vụ hành chính công. Xã ưu tiên nguồn lực đầu tư đồng bộ trang thiết bị cho Trung tâm như hệ thống máy tính có kết nối Internet, mạng trực tuyến, mạng LAN, cài đặt các phần mềm chuyên ngành, bàn ghế phục vụ người dân đến giải quyết thủ tục hành chính...
Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã được các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc thực hiện, đạt nhiều kết quả quan trọng, tạo bước chuyển rõ nét, đổi mới trong tổ chức và vận hành bộ máy hành chính nhà nước. Những mô hình hay, cách làm sáng tạo giúp triển khai hiệu quả mô hình chính quyền địa phương hai cấp trên cả nước.
Các địa phương đã cơ bản hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn với 465 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, 9.916 phòng chuyên môn cấp xã được thành lập, đi vào hoạt động ổn định...
Thống kê cho thấy, từ ngày 1/6 đến ngày 23/8, Chính phủ đã ban hành 112 Nghị định, Nghị quyết quy phạm pháp luật cùng nhiều văn bản hướng dẫn tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho mô hình mới. Đây là cơ sở quan trọng để các địa phương triển khai thống nhất, bảo đảm tính hợp pháp, hợp hiến và hiệu lực quản lý nhà nước.(Còn tiếp)
Bài 2: Biến khó khăn thành hành động