Vì sao cúm mùa tăng mạnh?

Gia tăng ca mắc cúm, độc lực không đổi

Tại nhiều địa phương ghi nhận số ca mắc cúm mùa, đặc biệt là cúm A tăng mạnh. Một số bệnh viện lớn tiếp nhận đông ca mắc cúm mùa, trong đó có ca nặng, viêm phổi, suy hô hấp... phải thở ECMO. Theo Bộ Y tế, số lượng ca mắc cúm gia tăng, tuy nhiên hiện tại không thay đổi về độc lực, chủ yếu là cúm A/H1N1, A/H3N2 và cúm B, người dân không nên chủ quan trong việc phòng bệnh.

Ca cúm A biến chứng viêm phổi nặng điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương. (Ảnh: T.T).

BS Đồng Phú Khiêm, Phó giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: Có thể nói kể từ đợt đại dịch cúm A H1N1 năm 2009 đến nay, năm 2024-2025 năm số ca cúm ở nhiều nước trên thế giới bùng phát mạnh mẽ nhất. Về lý do có thể cần các nghiên cứu điều tra và kết luận, tuy nhiên có thể liên quan đến một số yếu tố: Dịch cúm xuất hiện trong điều kiện thời tiết thuận lợi cho cúm bùng phát (điều kiện nhiệt độ lạnh, ẩm ở nhiều nơi); toàn cầu hóa, sự giao thương đi lại toàn cầu là yếu tố rất thuận lợi cho lây lan cúm từ quốc gia, vùng này sang vùng khác (vì cúm rất dễ lây). Bên cạnh đó, tỷ lệ tiêm phòng cúm trong dân thấp. Thực trạng đô thị hóa ngày càng phát triển, hình thành các khu có mật độ dân số đông là yếu tố thuận lợi cho cúm lưu hành...

"Thực tế dịch năm nay so với một vài năm về trước (những năm 2011-2012, 2015-2016) Trung tâm Hồi sức tích cực của bệnh viện đều tiếp nhận điều trị nhiều bệnh nhân nặng vì mắc cúm, thậm chí nặng hơn bây giờ. Tuy nhiên, năm nay dịch bệnh lan rộng ở nhiều nước, đã có người nổi tiếng tử vong vì bệnh cúm; mọi người cũng ám ảnh lo sợ cúm mới sau đại dịch Covid-19, truyền thông đưa tin khuyến cáo nhiều nên mọi người quan tâm hơn", BS Khiêm cho biết thêm.

Đảm bảo cung ứng thuốc điều trị cúm

Theo đại diện Cục Quản lý Dược, trong thời gian gần đây, trên địa bàn một số tỉnh thành phố số ca cúm mùa, đặc biệt là cúm A có xu hướng gia tăng.

Để bảo đảm việc cung ứng và kiểm soát giá các thuốc điều trị cúm mùa, đặc biệt đối với các thuốc điều trị cúm A (thuốcTamiflu và các thuốc chứa hoạt chất oseltamivir), Cục Quản lý Dược yêu cầu các đơn vị bảo đảm cung ứng thuốc phòng chống dịch bệnh, thuốc điều trị bệnh cúm.

Đồng thời tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, phổ biến cho người dân không tự ý mua và sử dụng thuốc điều trị cúm A khi không có chỉ định của bác sĩ.

Tổ chức thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm trong kinh doanh các thuốc kháng virus dùng trong điều trị cúm mùa, các thuốc điều trị cúm A, đặc biệt là vi phạm các quy định về quản lý giá thuốc (thực hiện kê khai giá không đúng quy định, không thực hiện niêm yết giá thuốc, bán cao hơn giá niêm yết...); các trường hợp kinh doanh thuốc không rõ nguồn gốc, bán thuốc kê đơn nhưng không có đơn của bác sĩ, lợi dụng dịch bệnh để tăng giá thuốc bất hợp lý.

Đối với các bệnh viện, viện trực thuộc Bộ Y tế, cần chủ động bảo đảm cung ứng đầy đủ, kịp thời thuốc điều trị cúm mùa, đặc biệt thuốc điều trị cúm A, không để xảy ra tình trạng thiếu thuốc phục vụ công tác khám bệnh, chữa bệnh. Thực hiện đúng các quy định về mua, bán thuốc và quản lý giá thuốc tại cơ sở bán lẻ trong khuôn viên cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Các cơ sở sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh các thuốc điều trị cúm mùa, trong đó có các thuốc điều trị cúm A, chủ động khẩn trương lên kế hoạch sản xuất, nhập khẩu thuốc để bảo đảm nguồn cung ứng phục vụ công tác điều trị và thực hiện các hợp đồng cung ứng thuốc với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo kết quả trúng thầu đã ký kết.

Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế đặc biệt lưu ý, "các cơ sở bán lẻ thuốc phải tuân thủ đúng quy định về bán thuốc theo đơn, có trách nhiệm hướng dẫn đầy đủ cho người dân về việc sử , thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ và hướng dẫn sử dụng thuốc để bảo đảm an toàn, hiệu quả. Tuân thủ đầy đủ các quy định về quản lý giá thuốc, không được lợi dụng tình hình dịch bệnh để đầu cơ, găm hàng và đẩy giá thuốc tăng cao nhằm trục lợi".

Trước việc nhiều người mua thuốc Tamiflu tích trữ, BS Khiêm khuyến cáo, thuốc kháng virus cúm chỉ có lợi ích với những người bị cúm nặng (đã nhập viện), hoặc bị cúm và có yếu tố nguy cơ bị nặng và cần được bác sĩ đánh giá và kê. Việc tự ý mua và dùng thuốc vừa gây ra khan hiếm thuốc khiến người thực sự cần lại khó mua, hơn nữa việc sử dụng tự do không theo hướng dẫn không đúng liều lượng và thời gian có thể là yếu tố nguy cơ gia tăng tình trạng virus cúm đề kháng thuốc sẽ gây khó khăn cho điều trị bệnh cúm trong tương lai.

Vũ Vũ