Vì sao Nga sử dụng tên lửa chiến lược Kh-101 trên chiến trường Ukraine?

Tên lửa chiến lược Kh-101 đang được Nga sử dụng tích cực tại Ukraine, gây ra nhiều thiệt hại cho bên phòng thủ, phương tiện mang phóng vũ khí này chính là máy bay ném bom Tu-160 và Tu-95MS.

Nhiều hình ảnh về chiến sự tại Ukraine xuất hiện trên các phương tiện truyền thông đã cho thấy việc Lực lượng Hàng không vũ trụ Nga sử dụng tên lửa hành trình không đối đất chiến lược tầm xa Kh-101.

Điều này cho thấy sự khởi đầu của việc sử dụng tích cực đối với loại vũ khí đặc biệt, vốn được trang bị cho các máy bay ném bom chiến lược Tu-160 và Tu-95MS của Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga.

Cần lưu ý rằng Kh-101 là loại đạn tấn công tầm xa của Nga với đầu đạn thông thường, được phát triển bởi Cục thiết kế Raduga trong giai đoạn 1995 - 2013 bằng cách sử dụng các công nghệ làm giảm tín hiệu phản xạ radar.

Tên lửa Kh-101 có một "người anh em" cấu tạo tương tự nhưng mang theo đầu đạn nhiệt hạch công suất lớn, với đương lượng nổ trong khoảng 250 kT đến 1 MT (250 nghìn - 1 triệu tấn thuốc nổ TNT) được ký hiệu là Kh-102.

Máy bay ném bom chiến lược siêu thanh Tu-160 với hai khoang bên trong có thể mang 12 tên lửa như vậy, trong khi oanh tạc cơ cánh quạt Tu-95MS mang vũ khí trên giá treo ngoài. Vũ khí này tạo ra âm thanh "huýt sáo" đặc trưng khi bay.

Khối lượng của đầu đạn thông thường lắp cho tên lửa Kh-101 là 400 kg, tầm bay tối đa 5,5 nghìn km. Quỹ đạo của chuyến bay có thể thay đổi và độ cao cũng linh hoạt trong biên độ từ 30 m đến 10 km.

Tốc độ bay hành trình của tên lửa Kh-101 là 190 - 200 m/s và tối đa lên tới 250 - 270 m/s. Độ chính xác của việc bắn trúng mục tiêu đang di chuyển trong khoảng 10 m, đây là thông số đáng kinh ngạc bởi theo đánh giá thì vũ khí này chỉ diệt mục tiêu bất động.

Sai số nói trên không làm giảm hiệu quả, do trọng lượng của đầu đạn và độ lệch có thể xảy ra theo vòng tròn xác suất (CEP) ở phạm vi tối đa đối với mục tiêu đứng yên không vượt quá 7 m, đủ để lượng thuốc nổ bên trong quả đạn nghiền nát mục tiêu.

Máy bay ném bom chiến lược Tu-160 và Tu-95MS không cần thiết phải tiếp cận không phận Ukraine. Có thể sau khi cất cánh từ các sân bay của mình, chúng ngay lập tức phóng tên lửa vào các mục tiêu mong muốn.

Sau đó, các phi công lại nhanh chóng hạ cánh xuống đường băng, bổ sung đạn dược và nhiên liệu, và rồi lặp lại tất cả những quy trình trên nhiều lần theo lệnh chỉ huy.

Tuy vậy thao tác trên bị nhận xét là quá phô trương, bởi chi phí hoạt động của Tu-160 lẫn Tu-95MS trên một giờ bay tiêu tốn nhiều chục ngàn USD, vũ khí này chỉ nên dùng để tấn công tác mục tiêu cách xa lãnh thổ Nga.

Còn đối với chiến trường Ukraine, những loạt tên lửa hành trình đối đất Kalibr từ tàu chiến, hay Iskander-M và Iskander-K từ đất liền hoàn toàn đủ năng lực giải quyết mục tiêu một cách nhanh gọn.

Có thể thông qua việc sử dụng tên lửa chiến lược Kh-101, Nga đang muốn thử nghiệm năng lực của vũ khí mới, đồng thời gửi lời cảnh báo tới những quốc gia thuộc NATO về sức mạnh quân sự của mình.

Việt Dũng