Vì sao nhân sự giỏi thường rời bỏ doanh nghiệp nhỏ?

Bởi thực tế, nhân sự giỏi không rời đi vì lương, mà vì họ không còn thấy con đường phát triển cho mình. Và điều đó thường bắt nguồn từ chính cách doanh nghiệp nhỏ đang vận hành.

Ở các doanh nghiệp nhỏ, nhà lãnh đạo thường tập trung vào doanh số, sản phẩm và vận hành hằng ngày. Điều này khiến việc xây dựng chiến lược nhân sự, đặc biệt là lộ trình phát triển cho người tài bị xem nhẹ. Nhân sự giỏi luôn có nhu cầu được thử thách, được ghi nhận và được nhìn thấy tương lai của mình trong tổ chức. Khi họ không còn thấy mình lớn lên, khi mọi nỗ lực không được ghi nhận đúng mức, họ sẽ đi tìm môi trường khác, nơi có thể giúp họ phát triển hơn. Không phải vì họ thiếu trung thành, mà vì họ có khát vọng tiến xa.

Một nguyên nhân sâu xa khác là sự thiếu rõ ràng trong vai trò và trách nhiệm. Ở nhiều doanh nghiệp nhỏ, mọi người làm “tất cả mọi việc”, dẫn đến ranh giới công việc mờ nhạt. Ban đầu, điều này có vẻ linh hoạt, nhưng về lâu dài, nó khiến nhân sự giỏi cảm thấy bế tắc. Họ không biết đâu là thước đo cho sự tiến bộ, không rõ mục tiêu của mình đóng góp thế nào vào bức tranh lớn. Người giỏi luôn cần được định hướng rõ ràng để phát huy tối đa năng lực. Khi họ cảm thấy đang làm việc trong một hệ thống mơ hồ, không có tiêu chuẩn và không có hướng đi cụ thể, động lực sẽ nhanh chóng bị bào mòn.

Nhân sự giỏi không rời đi vì lương, mà vì họ không còn thấy con đường phát triển cho mình.

Ngoài ra, cách lãnh đạo là yếu tố quyết định khiến người giỏi ở lại hay rời đi. Trong doanh nghiệp nhỏ, lãnh đạo thường kiêm nhiều vai trò và có xu hướng kiểm soát chặt. Nhưng người giỏi không cần được quản lý – họ cần được tin tưởng. Họ cần không gian để sáng tạo, để đề xuất và thử nghiệm. Khi lãnh đạo không trao quyền, không chấp nhận rủi ro cho sự thử sai, họ vô tình bóp nghẹt tinh thần đổi mới của đội ngũ. Một người giỏi sẽ không ở lại nơi mà họ phải “xin phép” để được làm điều đúng. Họ chọn ra đi để tìm môi trường tôn trọng năng lực và tư duy của mình hơn.

Một nguyên nhân nữa khiến doanh nghiệp nhỏ đánh mất người giỏi là thiếu cơ chế ghi nhận và phát triển sự nghiệp. Nhiều chủ doanh nghiệp nghĩ rằng nhân viên giỏi nên tự hiểu giá trị của mình, không cần phải động viên quá nhiều. Nhưng điều con người cần không chỉ là lương thưởng, mà là cảm giác được ghi nhận và có tương lai. Một lời khen đúng lúc, một buổi phản hồi tích cực hay một lộ trình thăng tiến rõ ràng đôi khi còn có giá trị hơn cả tăng lương. Nếu doanh nghiệp không giúp họ nhìn thấy con đường dài hơn, họ sẽ tự tạo con đường đó – bằng cách rời đi.

Cuối cùng, văn hóa doanh nghiệp là yếu tố giữ chân hoặc đẩy đi nhân sự giỏi. Một môi trường nơi sự nhỏ nhen, ganh ghét hay bảo thủ được dung túng sẽ không bao giờ giữ được người tài. Người giỏi thường có tư duy cầu tiến, nên họ dễ bị “ngột ngạt” trong môi trường thiếu cởi mở. Doanh nghiệp nhỏ có thể không trả lương cao như tập đoàn, nhưng hoàn toàn có thể giữ người bằng văn hóa học hỏi, tôn trọng và cùng nhau phát triển. Khi họ cảm thấy mình được thuộc về, họ sẽ ở lại, dù bên ngoài có nhiều lời mời hấp dẫn hơn.

Giữ chân người giỏi không nằm ở ngân sách, mà ở tầm nhìn lãnh đạo. Một chủ doanh nghiệp có thể không giàu tài chính, nhưng nếu giàu tầm nhìn và biết đầu tư cho con người, họ sẽ không bao giờ cô đơn trong hành trình phát triển. Hãy nhớ rằng, nhân sự giỏi không chỉ làm cho doanh nghiệp mạnh lên mà họ còn giúp lãnh đạo trưởng thành hơn. Vì thế, thay vì tiếc nuối khi họ rời đi, hãy bắt đầu bằng việc xây dựng một môi trường khiến họ muốn ở lại. Đó không chỉ là nghệ thuật giữ người, mà là năng lực dẫn dắt, phẩm chất không thể thiếu của một nhà lãnh đạo hiện đại.

ThS. Trần Gia Thông