Khi xem các bộ phim cổ trang Trung Quốc, khán giả thường thấy cảnh các quan viên nhà Thanh, thị vệ cho đến thái giám đều có hành động phủi 2 ống tay trước khi quỳ gối hành lễ với hoàng đế. Điều này xuất phát từ 3 lý do.
Lý do đầu tiên là vì muốn ghi nhớ về quá khứ của tổ tiên. Tổ tiên của nhà Thanh vốn là bộ lạc du mục sống ở phương Bắc lạnh giá. Họ rất giỏi cưỡi ngựa bắn cung nên có được lợi thế lớn khi săn bắn và chinh chiến.
Do vậy, tổ tiên của nhà Thanh may trang phục dày, dài, che kín các bộ phận của cơ thể để giữ ấm cơ thể trong mùa Đông lạnh giá. Một đặc điểm nổi bật của loại trang phục này là cổ tay áo hình móng ngựa. Nó ôm sát và che kín cổ tay giúp cơ thể không bị lạnh.
Mặt khác, loại tay áo này không cản trở việc nam giới rút mũi tên hay dùng cung tên khi săn bắn hay tiêu diệt kẻ thù trên chiến trường.
Sau khi lật đổ nhà Minh, lập nên nhà Thanh, họ vẫn giữ nguyên đặc điểm ở cổ tay áo khi may các trang phục của quan viên, thị vệ cho đến thái giám.
Mục đích là nhằm nhắc nhở con cháu nhà Thanh ghi nhớ công lao của tổ tiên. Tuy nhiên, đến mùa Hè, việc mặc trang phục như vậy khiến các đại thần, thị vệ, thái giám khá nóng và hơi bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày.
Vì vậy, họ thường xắn cổ tay áo lên. Mỗi khi hành lễ với hoàng đế, họ sẽ phủi hai ống tay áo xuống để bày tỏ sự tôn kính bậc đế vương.
Lý do thứ hai mà các đại thần, thị vệ, thái giám phủi hai ống tay áo xuống trước khi quỳ gối hành lễ với nhà vua là nhằm thể hiện rằng bản thân không giấu bất cứ vũ khí nào trong người.
Nguyên nhân cuối cùng là vì người Trung Quốc xưa có thành ngữ "lưỡng tụ thanh phong". Câu nói này có nghĩa là giữa 2 ống tay áo ("lưỡng tụ") không có gì ngoài một ngọn gió nhẹ ("thanh phong") thổi xuyên qua. Mọi thứ đều rõ ràng, không có gì mập mờ, cần phải che giấu.
Thêm nữa, câu "lưỡng tụ thanh phong" còn hàm ý chỉ tấm lòng liêm khiết, thanh bạch mà các quan viên, thị vệ muốn chứng minh cho hoàng thượng thấy. Ảnh trong bài mang tính minh họa.
Mời độc giả xem video: Bí quyết khiến Hoàng đế dù ăn sơn hào hải vị cũng không béo phì.
Tâm Anh (TH)