Vì sao thiên đường du lịch châu Á lại quay lưng với Google Maps?

Khi du khách người Đài Loan (Trung Quốc) Eric Weng đến Hàn Quốc, anh phải chuyển đổi giữa 3 ứng dụng bản đồ khác nhau để tìm đường đi. Đó là bởi vì Google Maps, vốn phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, lại không hoạt động đầy đủ ở Hàn Quốc.

Chính vì vậy mà mỗi năm có hàng triệu du khách như Weng phải tìm cách tải xuống những ứng dụng thay thế Google Maps của Hàn Quốc như Kakao Map và Naver Map, dù chúng thiếu nhiều chức năng chi tiết như Google.

Google không phải ứng dụng bản đồ phổ biến ở Hàn Quốc. (Ảnh: Alamy)

“Thật mệt mỏi vì bạn phải tải xuống ba ứng dụng, sau đó phải xoay sở với ba ứng dụng đó để tìm đường đến nơi bạn muốn đến”, Weng nói.

Theo CNN, xét trên mọi phương diện, Hàn Quốc được xem là thiên đường du lịch công nghệ. Hầu hết những nền tảng nước ngoài đều không gặp vấn đề tương tự khi vận hành tại đất nước này, bao gồm sản phẩm khác của Google như Gmail hay YouTube.

Cốt lõi của vấn đề này nằm ở bộ dữ liệu bản đồ thuộc sở hữu của chính phủ Hàn Quốc. Google cho biết họ cần tạo ra bản đồ toàn diện về đất nước này, kèm theo hướng dẫn định vị. Trong gần 20 năm, Google nhiều lần yêu cầu Hàn Quốc cung cấp dữ liệu đó, nhưng chính quyền từ chối với lý do lo ngại về an ninh quốc gia.

Trong khi đó, nhiều chuyên gia cho rằng vấn đề phức tạp hơn thế. Họ cho biết cuộc đấu tranh kéo dài hàng thập kỷ này bắt đầu từ những căng thẳng địa chính trị và mở rộng sang những vấn đề lớn hơn về "chủ quyền kỹ thuật số" cũng như sự thống trị thị trường.

Nói cách khác Hàn Quốc đang lo ngại trước những câu hỏi: ai được kiểm soát dữ liệu của một quốc gia? Ai được hưởng lợi và cái giá phải trả là gì? Điều gì sẽ xảy ra với những công ty địa phương khi một gã khổng lồ công nghệ đa quốc gia tham gia vào thị trường? Đây là những câu hỏi đang được nhà chức trách Hàn Quốc tranh luận, dự kiến họ sẽ chấp thuận hoặc từ chối yêu cầu xuất khẩu mới nhất của Google vào đầu tháng 10.

Đối với những du khách như Weng, quyết định này mang lại hy vọng Google Maps cuối cùng có thể có mặt tại Hàn Quốc.

Google đến Hàn Quốc như thế nào?

Theo PGS Soyun Ahn công tác tại Đại học Boston, mâu thuẫn giữa Hàn Quốc và Google bắt đầu vào năm 2008, khi Google Maps gắn nhãn một số địa điểm ở Hàn Quốc bằng tên tiếng Nhật.

Những cái tên này là chủ đề rất nhạy cảm ở Hàn Quốc. Dù hai nước đã bình thường hóa quan hệ, nhưng căng thẳng vẫn thường xuyên bùng phát, đặc biệt là liên quan đến những tranh chấp lịch sử chưa được giải quyết.

Chính quyền Hàn Quốc nhiều lần yêu cầu Google thay đổi tên địa điểm, nhưng Google phản đối và vướng vào một số tranh cãi khác về nhãn bản đồ của Hàn Quốc trong những năm tiếp theo.

Nhiều du khách đến Hàn Quốc gặp khó sử dụng ứng dụng tìm đường. (Ảnh: Getty)

Đến đầu những năm 2010, Hàn Quốc tạo ra bản đồ vệ tinh tỷ lệ 1:25.000, nghĩa là mỗi đơn vị trên bản đồ tương ứng với 25.000 đơn vị trên thực địa. Ví dụ, một inch trên bản đồ có thể tương đương với 25.000 inch trên một con đường. Bản đồ này cung cấp miễn phí trực tuyến, bao gồm cả cho người dùng ở nước ngoài.

Bản đồ tỷ lệ 1:25.000 này là bản đồ Google Maps đang sử dụng để mô tả Hàn Quốc. Đó là lý do tại sao khi bạn xem đất nước trên ứng dụng, nó hiển thị rất nhiều thông tin địa lý cơ bản, bao gồm vị trí thành phố, đường xá, thậm chí nhiều điểm tham quan và tuyến tàu hỏa. Nhưng nó không hiển thị hướng dẫn đi bộ hoặc lái xe chi tiết. Khi bạn cố gắng vạch ra lộ trình, Google Maps sẽ chỉ hiển thị thông báo: "Có vẻ như không tìm thấy đường đến đó".

Google cho biết lý do nó yêu cầu bản đồ chi tiết hơn của Hàn Quốc tỉ lệ 1:5.000, trong đó mỗi đơn vị trên bản đồ đại diện cho 5.000 đơn vị trên thực tế.

Ngay sau khi bản đồ tiên tiến này phát hành vào năm 2016, Google gửi yêu cầu chính thức để truy cập dữ liệu. Tuy nhiên, theo luật pháp Hàn Quốc, dữ liệu này không thể được xuất sang máy chủ ở nước ngoài mà không có sự chấp thuận của chính phủ.

Sau một loạt phiên điều trần và cuộc họp kín, Hàn Quốc kiên quyết bác bỏ yêu cầu này, với lý do Google từ chối xóa dữ liệu quân sự nhạy cảm khỏi bản đồ vệ tinh hiện có.

Trong bài đăng trên blog được công bố vào hồi đầu tháng 8, Google cho biết hình ảnh vệ tinh sử dụng trong bản đồ của họ được chụp bởi công ty khác rồi bán thông qua thị trường mở. Chính vì vậy, ngay cả khi Google Maps làm mờ những địa điểm nhạy cảm ở Hàn Quốc, chúng vẫn có thể nhìn thấy trong hình ảnh vệ tinh gốc mà ai cũng có thể mua được.

Tuy nhiên, để giải quyết mối lo ngại của chính phủ Hàn Quốc, Google sẽ thực hiện biện pháp bảo mật bổ sung, bao gồm làm mờ cơ sở nhạy cảm trên Google Maps và Google Earth. Nhưng vẫn còn nhiều bất đồng về việc liệu Google có nên được cung cấp dữ liệu bản đồ chi tiết hơn hay không và một số chuyên gia cho rằng liệu Google có thực sự cần dữ liệu đó hay không.

Tại sao Hàn Quốc không từ bỏ bản đồ?

Trên bề mặt, vấn đề chính là an ninh quốc gia, nhiều nhà lập pháp Hàn Quốc lập luận việc xuất khẩu bản đồ tỷ lệ 1:5.000 có thể tiết lộ căn cứ quân sự và cơ sở của chính phủ. Nhưng một số chuyên gia tỏ ra nghi ngờ về những rủi ro này.

GS Scott McQuire tại Đại học Melbourne, người nghiên cứu việc sử dụng công nghệ truyền thông ở thành phố cho hay: "Mối lo ngại về an ninh quốc gia có lẽ đã bị phóng đại, vì bản đồ này được cung cấp rộng rãi".

Một chiếc điện thoại có ứng dụng Kakao Map hiển thị chỉ đường. (Ảnh: CNN)

Google cũng đưa ra lập luận tương tự khi viết trong bài đăng trên blog rằng bản đồ tỷ lệ 1:5.000 "đã trải qua quá trình đánh giá an ninh nghiêm ngặt của chính phủ, thông tin nhạy cảm bị xóa bỏ". Google cũng chỉ ra ứng dụng bản đồ nội địa của Hàn Quốc như Kakao và Naver "cũng dựa trên dữ liệu này".

Một nỗi lo lớn khác là sự thống trị của Google Maps có thể thay thế đối thủ cạnh tranh như Naver và Kakao nếu được phép vào quốc gia này. Trong đó, Naver và Kakao đã công khai phản đối việc cho phép Google Maps sử dụng dữ liệu, với lý do điều này không công bằng với công ty Hàn Quốc nộp thuế và tuân thủ quy định của địa phương.

Tất cả những điều này có thể thay đổi trong những tháng tới khi Hội đồng Nhà nước đưa ra quyết định. PGS Soyun Ahn cho rằng rất có thể họ sẽ lại từ chối yêu cầu trừ khi Google đưa ra những nhượng bộ lớn hoặc thể hiện thiện chí hợp tác với chính phủ về những lo ngại của họ.

Tuy nhiên, có khả năng Hàn Quốc sẽ chấp thuận yêu cầu này như động thái chiến lược để giành những nhượng bộ khác từ Mỹ, đặc biệt là trong thương mại.

Kông Anh (Nguồn: CNN)