Vì sao TP.HCM chưa thu hồi được 1,2ha đất làm khu tái định cư rạch Xuyên Tâm?

Vừa qua, lãnh đạo UBND TP.HCM chỉ đạo các đơn vị đẩy nhanh tiến độ liên quan dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến sông Vàm Thuật) trên địa bàn các quận Gò Vấp, Bình Thạnh.

Tuy nhiên, tại quận Bình Thạnh hiện còn khu đất rộng 1,213ha tại phường 12 chưa thể thu hồi.

Dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm nhằm cải thiện môi trường, chỉnh trang đô thị và góp phần phát triển kinh tế - xã hội cho khu vực TP.HCM. Ảnh: L.Y.

Có hành vi chiếm đất?

Theo UBND quận Bình Thạnh, sau nhiều lần tiếp xúc vận động, Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng vẫn chưa đồng thuận việc khôi phục nguyên trạng và bàn giao mặt bằng khu đất 1,213ha (số 4 Phan Chu Trinh, phường 12, quận Bình Thạnh) để UBND quận Bình Thạnh tiếp nhận, xây dựng nhà ở xã hội phục vụ tái định cư cho dự án rạch Xuyên Tâm.

Trước đó, vào tháng 10/2023, UBND quận Bình Thạnh đã có công văn về việc khôi phục hiện trạng sử dụng đất tại khu đất 1,213ha này. Công văn nêu rõ, theo Quyết định số 5806/QĐ-UBND ngày 21/12/2009 của UBND TP và Thông báo số 109/TB-VP ngày 21/2/2014 của Văn phòng UBND TP, thể hiện Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng được UBND TP giao đất không thu tiền sử dụng đất để đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật công viên cây xanh, thể dục thể thao và chung cư phục vụ tái định cư (cho các dự án ở TP.HCM).

Sau khi tổ chức thi công hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng kỹ thuật theo đúng nội dung của hồ sơ thiết kế được duyệt, Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng phải bàn giao khu đất thương mại dịch vụ cho nhà nước để xem xét, quyết định việc sử dụng đất theo quy định.

Những căn nhà tạm bợ bên rạch Xuyên Tâm tại quận Bình Thạnh, TP.HCM. Ảnh: Mỹ Quỳnh

Đến tháng 8/2023, UBND quận Bình Thạnh có văn bản đề nghị Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng khẩn trương khôi phục hiện trạng và bàn giao mặt bằng. Tuy nhiên đến nay, Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng không đồng thuận khôi phục nguyên trạng và bàn giao mặt bằng khu đất 1,213 ha.

UBND quận Bình Thạnh nhận thấy, Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng đã có hành vi chiếm đất theo quy định tại Điểm a khoản 2 Điều 3 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ.

Căn cứ quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi chiếm đất chưa sử dụng của Tổng công ty trên, UBND quận Bình Thạnh kiến nghị UBND TP giao Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp UBND quận Bình Thạnh xử phạt theo nội dung nêu trên.

Bên cạnh đó, từ tháng 10/2023 đến tháng 5/2024, UBND TP đã có chỉ đạo về việc khôi phục hiện trạng khu đất này. Trong đó, yêu cầu đẩy nhanh tiến độ dự án rạch Xuyên Tâm; giao UBND Bình Thạnh tiếp tục phối hợp, làm việc với Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng để sớm khôi phục hiện trạng, bàn giao mặt bằng khu đất cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp để triển khai dự án nhà ở xã hội.

Dự án cải tạo cải tạo rạch Xuyên Tâm có tổng chiều dài hơn 6,7 km, đi qua địa bàn 2 quận Bình Thạnh và Gò Vấp. Ảnh: L.Y

UBND quận Bình Thạnh cho biết, trường hợp Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng tiếp tục không đồng ý bàn giao mặt bằng, giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp UBND Bình Thạnh đề xuất biện pháp cưỡng chế, thu hồi mặt bằng theo đúng quy định.

Chỉ giao đất khi giải quyết kiến nghị

Ngày 3/5, UBND quận Bình Thạnh ban hành công văn về việc thu hồi, bàn giao khu đất 1,213 ha nêu trên tới Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng.

Tuy nhiên, Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng chỉ chấp nhận khôi phục nguyên trạng và bàn giao mặt bằng cho UBND quận Bình Thạnh khi đã giải quyết các nội dung kiến nghị của doanh nghiệp này.

Trong đó, có kiến nghị yêu cầu hoàn trả vốn đầu tư hạng mục hạ tầng kỹ thuật toàn khu dự án, thanh toán giá trị bảo hành hiện đang giữ lại tại công trình Chung cư tái định cư 1050 căn của Tổng công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng.

Người dân sinh sống cạnh rạch Xuyên Tâm. Ảnh: L.Y

Đồng thời, ngày 21/5, Tổng công ty cổ phần Thương mại Xây dựng có văn bản kiến nghị phương án bàn giao Khu đất thương mại và tháo gỡ khó khăn thuộc dự án khu tái định cư. Các nội dung kiến nghị gồm: Thời gian thanh toán chi phí bảo hành công trình với số tiền hơn 26 tỷ đồng (bao gồm lãi vay phát sinh do chậm thanh toán).

Thời gian thanh toán vốn đầu tư công trình hạ tầng kỹ thuật toàn khu, bao gồm lợi nhuận định mức, lãi vay phát sinh sau khi kết thúc xây dựng.

Phương án bù đắp chi phí thiệt hại cho nhà đầu tư khi UBND TP đã giảm trừ hơn 165 tỷ đồng và UBND TP đã chấp thuận tiếp nhận bàn giao toàn bộ dự án (17,519ha) theo nguyên trạng.

UBND quận Bình Thạnh cho biết, hiện các sở ngành có liên quan đang được UBND TP chỉ đạo rà soát, tham mưu giải quyết các khó khăn vướng mắc của Tổng Công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng nhưng chưa có phản hồi cụ thể về cách thức, phương hướng thực hiện, thời gian dự kiến có kết quả giải quyết.

UBND quận Bình Thạnh kiến nghị UBND TP.HCM giao Sở Tài chính khẩn trương báo cáo về kết quả tham mưu, giải quyết các vướng mắc, tồn đọng liên quan đến dự án (các kiến nghị hoàn trả vốn đầu tư hạng mục hạ tầng kỹ thuật toàn khu dự án, thanh toán giá trị bảo hành hiện đang giữ lại tại công trình chung cư tái định cư 1050 căn của Tổng Công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng), có thời gian phản hồi cụ thể với công ty này.

Giao Sở Xây dựng phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra, nghiệm thu chất lượng công trình, giám định, tiếp nhận bàn giao, quản lý hạ tầng kỹ thuật của dự án tái định cư; giao Sở Tài Nguyên và Môi trường phối hợp các đơn vị tham mưu, giải quyết các thủ tục pháp lý về đất đai, tiếp nhận toàn bộ dự án khu tái định cư (không chỉ bàn giao riêng khu đất 1,213 ha).

Mỹ Quỳnh