Việc nhà sản xuất giấu chất Sorbitol sẽ nguy hại như thế nào tới sức khỏe?
Sorbitol là chất thuộc nhóm phụ gia tạo vị ngọt, được phép sử dụng trong thực phẩm với liều lượng cho phép. Tuy nhiên, việc lạm dụng sorbitol có thể gây ra các hệ lụy cho sức khỏe.
Hôm 20/3, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã thông tin kết quả kiểm nghiệm của kẹo rau củ Kera.
Theo kết quả kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia báo cáo Cục An toàn thực phẩm, các chỉ tiêu về hàm lượng đạm, đường, chất béo, năng lượng tổng cơ bản phù hợp với bản tự công bố của sản phẩm, các chỉ tiêu an toàn về vi sinh vật, nấm, kim loại nặng..., đều không phát hiện hoặc nằm trong giới hạn an toàn.
Tuy nhiên, Viện kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia phát hiện sản phẩm có chứa sorbitol - một chất tạo ngọt với hàm lượng 33,4 g/100g nhưng không ghi trên nhãn sản phẩm theo quy định.
Chất tạo ngọt Sorbitol
Ăn nhiều sorbitol không khác gì ăn nhiều đường
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia công nghệ thực phẩm, cho hay việc một sản phẩm không công bố rõ thành phần là sai quy định về an toàn thực phẩm của Bộ Y tế. Về nguyên tắc, tất cả các sản phẩm đóng gói khi đưa ra ngoài thị trường phải công bố thành phần.
Cũng theo ông Thịnh, sorbitol hay còn gọi là glucitol, có công thức hóa học là C6H14O6. Đây là một chất thuộc nhóm phụ gia tạo vị ngọt. Sorbitol tồn tại dưới dạng chất lỏng màu trắng, vị ngọt, không mùi, tan trong nước hoặc rượu. Trong tự nhiên, sorbitol được tìm thấy trong các loại trái cây có vị ngọt.
Trong sản xuất công nghiệp hiện nay, sorbitol chủ yếu được tạo ra từ glucose hóa với niken dưới nhiệt độ và áp suất cao của hydro.
Theo ông Thịnh, sorbitol là chất thuộc nhóm phụ gia tạo vị ngọt, được phép sử dụng trong thực phẩm với liều lượng cho phép theo tiêu chuẩn Việt Nam. Tuy nhiên, việc lạm dụng sorbitol có thể gây ra các hệ lụy cho sức khỏe.
Do sorbitol là chất tạo ngọt nên trong 1g có chứa khoảng 2.6 calo. Ăn nhiều thực phẩm chứa sorbitol cũng không khác gì ăn nhiều đường
“Việc ăn nhiều sorbitol có thể gây ra dư thừa năng lượng, tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Đối với người đái tháo đường, ăn thực phẩm có sorbitol sẽ gây tăng đường huyết”, ông Thịnh nói.
Sorbitol được dùng trong y học như loại thuốc nhuận tràng
Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Oxy cao áp Việt Nga, Bộ Quốc phòng, cho biết Sorbitol được dùng trong y học như một loại thuốc gây nhuận tràng và khác hoàn toàn chất xơ. Trong trường hợp người bị táo bón, bác sĩ sẽ kê Sorbitol để thúc đẩy sự lưu thông tốt hơn.
Chất xơ là chất không thể tiêu hóa được ở dạ dày và ruột non, có thể lên men ở đại tràng. Tác dụng của chất xơ là làm chậm hấp thu tinh bột, không làm tăng đường huyết nhanh, giúp phòng bệnh tiểu đường và ngăn tình trạng kháng insulin.
Chất xơ hòa tan có tác dụng làm giảm cholesterol, từ đó giảm xơ vữa mạch máu, phòng tránh các bệnh tim mạch, đột quỵ... Đây là thức ăn cho hệ vi khuẩn đường ruột (tăng cường miễn dịch, giảm căng thẳng), kích thích nhu động hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và hội chứng ruột kích thích.
Hàm lượng 33,4 g/100g chất tạo ngọt Sorbitol chứa trong sản phẩm kẹo rau của kera là một lượng lớn
Trong khi đó, Sorbitol là đường cao phân tử được dùng trong y học để làm thuốc nhuận tràng với mục đích điều trị triệu chứng táo bón và có chống chỉ định cụ thể cho một số trường hợp.
Theo bác sĩ Hoàng, hàm lượng 33,4 g/100g chất tạo ngọt Sorbitol chứa trong sản phẩm kẹo rau của kera là một lượng lớn. Một hộp kẹo Kera (theo như công bố của nhà sản xuất) chứa 96g kẹo. Theo kết quả kiểm nghiệm mới nhất, 100g kẹo có 33,4g Sorbitol. Như vậy, nếu ăn hết một hộp kẹo sẽ tương đương với gần 6 gói thuốc Sorbitol.
“Bởi thông thường Sorbitol là thuốc điều trị sẽ được đóng gói với hàm lượng chỉ 5g/gói. Khi điều trị bệnh, tùy thuộc vào bệnh lý bác sĩ sẽ kê cho bệnh nhân 2 – 3 gói/ngày. Như vậy lượng Sorbitol dùng trong một ngày sẽ rơi vào khoảng 15g/ngày liều dùng đối với người lớn. Và việc dễ tiêu hóa khi ăn kẹo rau Kera, tôi nghĩ nhiều là do Sorbitol. Vì hàm lượng chất xơ trong kẹo này là rất thấp”, bác sĩ Hoàng nói.
Những người này cần tránh sản phẩm chứa Sorbitol
Ngoài ra, việc nhà sản xuất không hề công bố sản phẩm kẹo rau Kera có chứa Sorbitol là rất nguy hiểm. Vì có những người bị dị ứng, chống chỉ định với chất này, ví dụ như: Bệnh thực thể viêm ruột non, viêm loét đại - trực tràng, viêm đại tràng xuất huyết, bệnh Crohn và hội chứng tắc hay bán tắc; Hội chứng đau bụng chưa rõ nguyên nhân; Người bệnh không dung nạp fructose do di truyền (một bệnh về chuyển hóa hiếm gặp); Người dị ứng Sorbitol.
“Nhà sản xuất không công bố thành phần có Sorbitol là điều rất không ổn, gian dối nguy hiểm. Sorbitol sẽ phải có chỉ định rất rõ ràng của bác sĩ. Nếu như ăn 1 viên kẹo khối lượng khoảng 3,2g thì lượng Sorbitol là ít không gặp vấn đề. Nhưng nếu ăn nhiều lại nguy hiểm vì thành phần có chứa thuốc (Sorbitol) dùng phải theo chỉ dẫn của bác sĩ”, bác sĩ Hoàng nói.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, hiện nay ngành công nghiệp sản xuất thực phẩm không khuyến khích cho chất ngọt nhân tạo vào thực phẩm.
“Sorbitol bổ sung vào thực phẩm không phải là chất dinh dưỡng mà chỉ tạo ngọt. Do đó, sorbitol không được khuyến khích đưa vào thực phẩm”, vị chuyên gia cho biết.
Để bổ sung chất xơ, các chuyên gia sức khỏe cho rằng nên tăng cường ăn rau xanh, trái cây để có thêm các vitamin và khoáng chất khác.
