Xã Ba Lòng chưa về đích nông thôn mới vì bài toán thu nhập
Theo Kế hoạch số 130/KH-UBND ngày 1/7/2022 của UBND tỉnh về triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021- 2025, xã Ba Lòng, huyện Đakrông nằm trong lộ trình phấn đấu đạt chuẩn NTM vào năm 2025. Tuy nhiên, để thực hiện mục tiêu năm 2024 toàn tỉnh có 77/101 xã đạt chuẩn NTM theo Nghị quyết số 99/2023/NQ- HĐND của HĐND tỉnh về kế hoạch phát triển KT-XH năm 2024, Ba Lòng đăng ký và phấn đấu xây dựng xã đạt chuẩn NTM trong năm 2024. Thế nhưng đến nay, vì nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan, mục tiêu này không hoàn thành.

Cây đậu xanh được coi là cây trồng chủ lực mang lại thu nhập khá cho người dân Ba Lòng, Đakrông -Ảnh: B.B
Hành trình xây dựng NTM thời gian qua đã mang đến những đổi thay tích cực cho xã Ba Lòng. Hệ thống cơ sở hạ tầng KT-XH được đầu tư, nâng cấp, tạo nên diện mạo nông thôn khang trang, sạch đẹp. Hạ tầng thiết yếu như: điện chiếu sáng, đường giao thông được cải thiện đáng kể, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất. Trong lĩnh vực nông nghiệp, nhiều mô hình chăn nuôi ứng dụng cơ giới hóa đã được triển khai như: mô hình chăn nuôi bò, các gia trại, hộ gia đình chăn nuôi bò vỗ béo và tổ hợp tác sản xuất. Tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ cũng phát triển đa dạng, tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho người dân.
Tính đến cuối năm 2024, xã Ba Lòng đã hoàn thành 18/19 tiêu chí theo quy định. Các tiêu chí đạt chuẩn bao gồm: Quy hoạch, giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, giáo dục và đào tạo, văn hóa, cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, thông tin và truyền thông, nhà ở, hộ nghèo, lao động, y tế, tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, môi trường và an toàn thực phẩm, hệ thống chính trị và quốc phòng - an ninh. Còn lại tiêu chí số 10 về thu nhập chưa đạt, đây là một thách thức lớn đối với địa phương như Ba Lòng. Theo quy định, thu nhập bình quân đầu người năm 2024 phải đạt từ 45 triệu đồng/người trở lên.
Xã đã thực hiện đúng quy trình thu thập, tổng hợp và tính toán tiêu chí thu nhập theo quy định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (cũ). UBND huyện Đakrông cũng đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn phối hợp chặt chẽ với xã trong quá trình triển khai. Theo đó, xã đã tuyển chọn đội ngũ điều tra viên có năng lực, kinh nghiệm, thông thạo địa bàn, đảm bảo việc thu thập thông tin chính xác, khách quan. Trên cơ sở dữ liệu từ Tổng điều tra Dân số và nhà ở năm 2019, xã đã rà soát hộ, nhân khẩu, xác định số lượng hộ và nhân khẩu thực tế thường trú.
Chi cục Thống kê đã chọn mẫu khảo sát ngẫu nhiên, phân bổ theo từng thôn, đảm bảo tính đại diện cho toàn xã. Kết quả, tổng thu nhập toàn xã đạt hơn 127,6 tỉ đồng, bao gồm thu nhập từ tiền lương, tiền công, trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp, thủy sản, hoạt động kinh doanh và thu nhập khác. Tuy nhiên, khi chia đều cho số dân, thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 43,6 triệu đồng/người/năm, thấp hơn 1,4 triệu đồng so với quy định.
Khó khăn về thu nhập ở Ba Lòng phản ánh một thực tế chung của nhiều xã vùng sâu, vùng xa. Một trong những “điểm nghẽn” ảnh hưởng đến việc gia tăng thu nhập của người dân là tuyến đường 588A, huyết mạch giao thông của xã đã xuống cấp nghiêm trọng, các cầu cống quá thấp, không đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ. Tình trạng này không chỉ gây khó khăn cho việc đi lại, vận chuyển hàng hóa của người dân mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển KT-XH của địa phương.
Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch UBND xã Ba Lòng Trần Hữu Hiếu bày tỏ sự tiếc nuối nhưng cũng khẳng định quyết tâm của địa phương: “Địa phương đã nỗ lực để thực hiện 19 tiêu chí trong xây dựng NTM. Tuy nhiên, tiêu chí thu nhập là một thách thức lớn, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn. Chúng tôi sẽ tiếp tục tập trung vào các giải pháp nâng cao thu nhập cho người dân, đồng thời mong muốn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp, các ngành để sớm về đích NTM”
Để cải thiện về tiêu chí thu nhập, thời gian tới, xã Ba Lòng tập trung phát triển nông nghiệp với việc ưu tiên các cây trồng, vật nuôi chủ lực như: cây họ đậu, bò và gia cầm. Chú trọng vào các giống có giá trị kinh tế cao và khả năng chống chịu tốt; đồng thời, triển khai hiệu quả các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất từ nguồn vốn các chương trình MTQG.
Đẩy mạnh nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả như: mô hình liên kết cây lạc của người dân với HTX Thiên Phú, mô hình chăn nuôi bò tại Thôn 5 để cung ứng giống cho các đơn vị ở trên địa bàn của huyện và các địa phương khác trong tỉnh. Để hỗ trợ sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, xã Ba Lòng tiếp tục duy tu hệ thống thủy lợi, nâng cấp đường giao thông, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và tổ chức các lớp đào tạo kỹ thuật, kinh doanh.
Bên cạnh phát triển nông nghiệp, xã Ba Lòng cũng chú trọng phát triển du lịch dựa trên giá trị lịch sử, văn hóa và thiên nhiên của xã an toàn khu để phát triển du lịch trải nghiệm (du lịch cách mạng, du lịch sinh thái). Địa phương cũng khuyến khích người dân tham gia thương mại điện tử và xuất khẩu lao động.
Cùng với sự đồng lòng, quyết tâm của Nhân dân và các cấp chính quyền địa phương, xã Ba Lòng rất cần sự quan tâm, hỗ trợ từ UBND tỉnh và các sở, ban, ngành cấp tỉnh. Sự chung tay này sẽ là động lực quan trọng, giúp Ba Lòng sớm hoàn thành mục tiêu, đạt chuẩn NTM vào năm 2025, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho người dân.