Xu hướng tất yếu trong thời đại công nghệ số
Cả nước hiện có gần 8,9 ngàn lễ hội, trong đó có trên 8,1 ngàn lễ hội truyền thống được tổ chức quanh năm nhưng tập trung nhiều nhất vào dịp dịp đầu xuân mới. Đây được xem là di sản quý rất cần được bảo tồn, lưu giữ và lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống xã hội.
Để lưu giữ các lễ hội này, từ năm 2021 Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch đã ban hành Quyết định số 2139/QĐ-BVHTTDL phê duyệt Đề án Số hóa dữ liệu lễ hội tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025 nhằm rà soát, đánh giá thực trạng lễ hội ở nước ta phục vụ công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội Việt Nam; tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động lễ hội; nâng cao vai trò, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước của các bộ, ngành, địa phương và người dân trong hoạt động lễ hội.
Hệ thống hóa cơ sở dữ liệu trong quản lý hoạt động lễ hội giúp việc cung cấp thông tin nhanh chóng, hiệu quả, tiết kiệm thời gian, góp phần cải cách hành chính, nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý nhà nước về hoạt động lễ hội. Đồng thời chuyển đổi phương thức quản lý dữ liệu lưu trữ truyền thống sang quản lý, lưu trữ điện tử nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về hoạt động lễ hội truyền thống. Mục tiêu mà đề án đặt ra là số hóa 100% dữ liệu các loại hình lễ hội truyền thống.
Thực hiện đề án này, các địa phương trong cả nước đã tích cực rà soát, thống kế, tìm kiếm dữ liệu để số hóa lễ hội. Trong đó, nhiều địa phương đã thực hiện khá tốt, như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Huế, Đà Nẵng… Nhờ số hóa, ngành du lịch ở những địa phương này có sự phát triển mạnh mẽ, thu hút được đông đảo du khách trong và ngoài nước tới tham quan, thưởng lãm. Du lịch khi ứng dụng công nghệ số đã cho thấy bước tiến vượt bậc, góp phần quảng bá mạnh mẽ về vùng đất, con người, văn hóa đất nước Việt Nam nói chung và mỗi địa phương nói riêng.
Tuy nhiên, số địa phương triển khai số hóa lễ hội hiệu quả chưa nhiều do còn gặp khó khăn trong công tác kiểm kê dữ liệu, kinh phí, nguồn nhân lực công nghệ số… Như tại Đồng Nai, dù là tỉnh có đa dạng các lễ hội song việc số hóa lễ hội chưa thực sự bài bản, chuyên nghiệp.
Số hóa lễ hội là chuyện tất yếu trong thời đại công nghệ hiện nay, do đó, các địa phương như Đồng Nai cần nỗ lực hơn nữa để vừa giữ gìn, phát huy, lan tỏa mạnh mẽ các lễ hội, di sản vừa tạo nên giá trị bằng những con số doanh thu từ du lịch, dịch vụ…
