Xuất khẩu lô 'Gạo Việt xanh phát thải thấp' đầu tiên sang Nhật Bản
Chủ tịch Viện nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI) - nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cho rằng đây là một thời khắc lịch sử, đánh dấu mốc chuyển mình của ngành nông nghiệp.
Chiều ngày 5/6 tại Cần Thơ, Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) phối hợp với Công ty cổ phần nông nghiệp công nghệ cao Trung An tổ chức lễ xuất khẩu lô hàng “Gạo Việt xanh phát thải thấp” đầu tiên sang Nhật Bản.
Đây là sự kiện đánh dấu sản phẩm gạo từ Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” (Đề án 1 triệu ha) mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” được đưa vào thị trường xuất khẩu.
Lễ xuất khẩu lô “Gạo Việt xanh phát thải thấp” đầu tiên ở Việt Nam vào Nhật Bản
Nhằm phục vụ kịp thời cho Đề án 1 triệu ha, VIETRISA được sự khích lệ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tiến hành xây dựng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” có sự phối hợp và hỗ trợ của các cơ quan của Bộ và các tổ chức quốc tế bao gồm Viện nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI), Tổ chức Phát triển Hà Lan (Dự án Chuyển đổi chuỗi giá trị lúa gạo - TRVC) và Ngân hàng thế giới (WB), VIETRISA đã hoàn tất việc xây dựng và ban hành Quy chế sử dụng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” vào ngày 16/4/2025.
Nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” được VIETRISA cấp cho sản phẩm gạo sản xuất theo Quy trình kỹ thuật của Đề án 1 triệu ha được chính quyền/ngành nông nghiệp địa phương (cấp xã) hoặc tổ chức quốc tế chuyên ngành xác nhận, đảm bảo nguồn gốc (nơi sản xuất lúa, tên giống lúa, mùa vụ) và việc tuân thủ quy trình kỹ thuật sản xuất lúa chất lượng cao và phát thải thấp của Đề án 1 triệu ha.
Sau khi ban hành Quy chế sử dụng nhãn hiệu, VIETRISA được sự phối hợp của Dự án TRVC đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” cho 7 doanh nghiệp với tổng lượng gạo 19,2 ngàn tấn. Công ty cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An là một trong số các doanh nghiệp này, và đặc biệt Công ty Trung An được sự hợp tác của Tập đoàn MURASE (Nhật Bản) là doanh nghiệp đầu tiên xuất khẩu lô hàng mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” sang thị trường Nhật Bản.
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cảm ơn những nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp, những cán bộ ngành nông nghiệp các tỉnh triển khai Đề án 1 triệu ha đã miệt mài trong thời gian qua. Theo ông Nam, mặc dù vẫn còn rất nhiều khó khăn nhưng đây là niềm tin về sự chuyển đổi từ duy sản xuất sang phát triển bền vững, bằng sự kết hợp khai thác hiệu quả đất đai vừa đảm bảo sức khỏe cho đất, nâng cao giá trị gia tăng, người nông dân biết phải làm sao để làm ra hạt gạo mà giảm được phát thải, khẳng định thêm vai trò của ngành hàng lúa gạo Việt Nam…
Còn Chủ tịch Viện nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI), nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cho rằng, đây là một thời khắc lịch sử, đánh dấu mốc chuyển mình của ngành nông nghiệp. Từ những ngày đầu với tham gia với tư cách đại diện IRRI xây dựng Đề án 1 triệu ha đến nay, ông Phát nhận định, đã có những chuyển biến tích cực trong bà con nông dân khi họ thấy được tăng thu nhập, giảm chi phí giảm, góp phần bảo vệ môi trường, những nông dân không chỉ là người sản xuất lương thực mà còn là những ‘chiến sĩ xanh’ trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Theo Chủ tịch Viện nghiên cứu lúa quốc tế, Đề án 1 triệu ha là một chương trình đột phá tư duy của ngành nông nghiệp. Ông cũng bày tỏ tri ân sự phối hợp của các bộ ngành, sự đồng hành tích cực của các địa phương trong thực hiện mô hình mới. Đồng thời, cảm ơn những nông dân, doanh nghiệp tiên phong xây dựng chuỗi giá trị bền vững từ đồng ruộng đến bàn ăn, cảm ơn các tổ chức quốc tế đã đồng hành, hỗ trợ hết mình…
“Sự kiện hôm nay không chỉ cho thấy Việt Nam xuất khẩu gạo ngon mà còn xuất khẩu theo một triết lý sống và tấm lòng của người Việt Nam, là tình yêu, sự chăm sóc tỉ mỉ của người nông dân Việt trong quá trình sản xuất gạo xanh. Những chuyến gạo hôm nay chở theo niềm tự hào, tâm huyết, ước mơ của một nền nông nghiệp Việt Nam hiện đại, xanh, bền vững”, Chủ tịch Viện nghiên cứu lúa quốc tế chia sẻ.
Việc đưa vào thị trường số lượng gạo đầu tiên lên đến vài chục ngàn tấn mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp”, trong đó có lô gạo xuất khẩu đầu tiên vào Nhật Bản minh chứng Việt Nam là nước đầu tiên trên thế giới đưa gạo phát thải thấp ra thị trường kể cả xuất khẩu.
Đề án 1 triệu ha đã thực hiện nhiều mô hình thí điểm thành công trong năm 2024. Từ năm 2025, Đề án bước vào giai đoạn mở rộng trong sản xuất, ngày càng có nhiều cánh đồng lúa chất lượng cao phát thải thấp, song song đó là từ sự khởi đầu của nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” sẽ tiến đến phát triển nhãn hiệu chứng nhận và thương hiệu quốc gia Gạo Việt Nam carbon thấp theo mục tiêu của Đề án 1 triệu ha, vì sự bền vững và thịnh vượng của ngành lúa gạo và nâng cao vị thế, hình ảnh lúa gạo Việt Nam trên thế giới.
