76 năm thực hiện Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Bác Hồ

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng nước nhà, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi trọng và đề cao vai trò của thi đua yêu nước trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ngay sau ngày đất nước giành được độc lập, chính quyền non trẻ nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa đứng trước muôn vàn khó khăn, thử thách, phải đối mặt với nạn giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã cùng Trung ương Đảng và Chính phủ kêu gọi toàn dân tham gia các phong trào tăng gia sản xuất, xóa nạn mù chữ, góp gạo cứu đói cho dân nghèo, từng bước đưa đất nước thoát khỏi tình thế ngàn cân treo sợi tóc, giữ vững quyền độc lập, tự do của dân tộc.

Bác Hồ với các đại biểu dự Đại hội Anh hùng, chiến sĩ thi đua và cán bộ gương mẫu toàn quốc lần thứ nhất tại Kim Bình (5/1952). Ảnh tư liệu

Bước vào cuộc kháng chiến chống Pháp, sau chiến thắng Việt Bắc Thu - Đông năm 1947, trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn gian khổ của cuộc kháng chiến kiến quốc, để động viên đồng bào, chiến sĩ cả nước phát huy truyền thống yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, lòng tự hào, tự tôn dân tộc vượt qua mọi hy sinh, gian khổ hoàn thành thắng lợi sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đề ra sáng kiến tổ chức, lãnh đạo phong trào thi đua ái quốc. Ngày 27/3/1948, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ra chỉ thị về việc đẩy mạnh phong trào thi đua ái quốc để động viên mọi lực lượng phục vụ công cuộc kháng chiến và kiến quốc. Chỉ thị vạch rõ “mục đích thi đua ái quốc là làm sao cho kháng chiến mau thắng lợi, kiến quốc mau thành công”.

Nhằm triển khai một cách sâu rộng Chỉ thị của Trung ương Đảng về phong trào thi đua ái quốc, nhân kỷ niệm 1.000 ngày kháng chiến (ngày Nam Bộ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược 23/9/1945), ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra “Lời kêu gọi thi đua ái quốc”, chính thức phát động phong trào thi đua ái quốc trên cả nước. Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh được đăng trên báo Cứu quốc, chi nhánh số 6, số 968, ngày 24/6/1948, toàn văn như sau(1):

“Mục đích thi đua ái quốc là:

Diệt giặc đói,

Diệt giặc dốt,

Diệt giặc ngoại xâm.

Cách làm là dựa vào:

Lực lượng của dân,

Tinh thần của dân, để gây:

Hạnh phúc cho dân.

Vì bổn phận của người dân Việt Nam, bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc gì, đều cần phải thi đua nhau:

Làm cho mau,

Làm cho tốt,

Làm cho nhiều.

Mỗi người dân Việt Nam, bất kỳ già trẻ, gái trai, bất kỳ giàu, nghèo, lớn, nhỏ, đều cần phải trở nên một chiến sĩ tranh đấu trên mặt trận: Quân sự, kinh tế, chính trị, văn hóa. Thực hiện một khẩu hiệu:

Toàn dân kháng chiến,

Toàn diện kháng chiến.

Trong thi đua ái quốc, chúng ta:

Vừa kháng chiến,

Vừa kiến quốc.

Kết quả đầu tiên của thi đua ái quốc sẽ là:

Toàn dân đủ ăn, đủ mặc,

Toàn dân biết đọc, biết viết,

Toàn bộ đội đầy đủ lương thực, khí giới, để diệt ngoại xâm.

Toàn quốc sẽ thống nhất độc lập hoàn toàn.

Thế là chúng ta thực hiện:

Dân tộc độc lập,

Dân quyền tự do,

Dân sinh hạnh phúc.

Ba chủ nghĩa mà nhà đại cách mạng Tôn Văn đã nêu ra.

Để đi đến kết quả tốt đẹp đó, tôi xin

Các cụ phụ lão thi đua đốc thúc con cháu hăng hái tham gia công việc,

Các cháu nhi đồng thi đua học hành và giúp việc người lớn,

Đồng bào phú hào thi đua mở mang doanh nghiệp,

Đồng bào công nông thi đua sản xuất,

Đồng bào trí thức và chuyên môn thi đua sáng tác và phát minh,

Nhân viên chính phủ thi đua tận tụy làm việc, phụng sự nhân dân,

Bộ đội và dân quân thi đua giết cho nhiều giặc, đoạt cho nhiều súng.

Nói tóm lại, ai cũng thi đua, ai cũng tham gia kháng chiến và kiến quốc. Phong trào sôi nổi.

Thi đua ái quốc sẽ ăn sâu, lan rộng khắp về mọi mặt và mọi tầng lớp nhân dân, và sẽ giúp chúng ta dẹp tan mọi nỗi khó khăn và mọi âm mưu của địch để đi đến thắng lợi cuối cùng.

Với tinh thần quật cường và lực lượng vô tận của dân tộc, với lòng yêu nước và chí kiên quyết của nhân dân và quân đội ta, chúng ta có thể thắng lợi, chúng ta nhất định thắng lợi.

Hỡi toàn thể đồng bào,

Hỡi toàn thể chiến sĩ,

Tiến lên!”

Một góc trung tâm thành phố Vinh. Ảnh: Thành Cường

Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh là sự kết tinh và thể hiện tập trung những nội dung cơ bản tư tưởng của Người về thi đua ái quốc; là văn kiện chứa đựng những chỉ dẫn quý báu, có giá trị sâu sắc cả về lý luận và thực tiễn đối với phong trào thi đua yêu nước; đặc biệt là thể hiện sự rõ nét tính hệ thống và nhất quán trong tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước, về xây dựng đời sống mới, xã hội mới, con người mới. Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Người đã có sức lôi cuốn, động viên, hiệu triệu toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, vượt qua mọi hy sinh, gian khổ, sẵn sàng đem hết trí tuệ, sức lực phục vụ sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

76 năm qua, phong trào thi đua yêu nước liên tục phát triển, gắn với mỗi thời kỳ cách mạng đều có những phong trào thi đua thiết thực mang lại hiệu quả to lớn, góp phần tô thắm truyền thống yêu nước, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng của dân tộc Việt Nam.

Thấm nhuần lời của Bác: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua, những người thi đua là những người yêu nước nhất”, công tác thi đua, khen thưởng và phong trào thi đua trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân và toàn dân trong tỉnh vượt qua khó khăn, thử thách, giành thắng lợi trên mọi lĩnh vực. Trong những năm qua, tỉnh nhà tiếp tục tổ chức quán triệt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Các sở, ban, ngành cấp tỉnh, các địa phương đẩy mạnh các phong trào thi đua thực hiện thành công các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội quyết tâm xây dựng Nghệ An ngày càng phát triển toàn diện, vững mạnh; để xứng đáng với tâm nguyện của Bác Hồ trước lúc Người đi xa: “Rất mong đồng bào và đồng chí tỉnh nhà ra sức phấn đấu làm cho Nghệ An mau trở thành một trong những tỉnh khá nhất ở miền Bắc” (2).

--------------------------

[1] Hồ Chí Minh toàn tập (1995) tập 5, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tr 444-446.

[2] Hồ Chí Minh toàn tập (1995) tập 12, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tr 483.

Lê Hà