B-587 Velikiye Luki: tàu ngầm Lada 677M tiến gần bàn giao

Theo các nguồn tin quân sự nội bộ, Admiralty Shipyards đang dốc lực cho giai đoạn nghiệm thu B-587 Velikiye Luki, tàu ngầm tấn công diesel-điện thuộc Project 677M Lada. Dự án từng nhiều lần lỡ hẹn từ 2019 qua 2021, 2022, 2024 và nay hướng tới mốc bàn giao trước khi năm 2025 khép lại.

Tổng quan tiến trình

Velikiye Luki được đặt ky ngày 10.11.2006 với tên Sevastopol theo cấu hình Project 677 ban đầu. Sự cố kỹ thuật kéo dài trên tàu dẫn lớp Sankt Peterburg khiến chương trình bị tạm dừng năm 2009. Dự án tái khởi động năm 2014 theo cấu hình cải tiến Project 677M; đến tháng 3.2015 đổi tên thành Velikiye Luki.

Năm 2019, tiến độ hoàn thiện đạt khoảng 55%, nhưng mốc bàn giao tiếp tục lùi sang 2021. Tàu hạ thủy ngày 23.12.2022, xuất hiện tại lễ duyệt binh Hải quân Nga năm 2023 và bước vào thử nghiệm trên biển từ tháng 12.2023.

Chuỗi thử nghiệm tại Baltic được đánh giá nghiêm ngặt, gồm các lần lặn sâu 100 mét vào cuối năm 2024 và tới 180 mét vào tháng 7.2024. Quy trình lặp đi lặp lại: vận hành – phát hiện vấn đề – quay về nhà máy tinh chỉnh kỹ thuật, nhằm kiểm định hệ động lực, cảm biến thủy âm và quy trình ứng phó khẩn cấp.

Tàu ngầm B-587 Velikiye Luki trong quá trình thử nghiệm, với súng máy gắn trên tháp chỉ huy - Ảnh: Defense Express

Thông số kỹ thuật đã biết

Tàu B-587 Velikiye Luki - Ảnh: Curious

Động lực và đặc tính tàng hình âm học

Velikiye Luki sử dụng kiến trúc thân đơn nhỏ gọn kết hợp lớp phủ chống sonar Molniya và hệ thống giảm rung cải tiến. Cách tiếp cận này nhằm giảm tiếng ồn và dấu vết âm học, phù hợp môi trường biển nông và phức tạp như Baltic, Biển Đen. Nga từng nghiên cứu công nghệ AIP cho các biến thể tương lai, nhưng Velikiye Luki vẫn duy trì cấu hình diesel–điện truyền thống.

Hệ thống cảm biến và hỏa lực

Tổ hợp Litiy tích hợp các cảm biến, điều khiển hỏa lực và dẫn đường ở mức tự động hóa cao. Khoang vũ khí với sáu ống phóng 533mm cho phép linh hoạt cấu hình ngư lôi – thủy lôi, đồng thời phóng tên lửa hành trình Kalibr để tấn công mục tiêu mặt đất, tàu mặt nước hoặc tàu ngầm ở cự ly xa. Khi nổi, tàu có thể sử dụng MANPADS Igla-1M hoặc Verba; một số hình ảnh ghi nhận súng máy hạng nặng trên tháp chỉ huy.

Hệ thống tên lửa Kalibr của Nga có thể tấn công mục tiêu mặt đất xa tới 2.500km, bay thấp tránh radar và được phóng từ tàu ngầm, tàu mặt nước - Ảnh: Wikipedia

Tên lửa Kalibr được phóng từ tàu ngầm - Ảnh: Internet

Chiến thuật triển khai và môi trường tác chiến

So với Kilo/Varshavyanka, lợi thế của Velikiye Luki nằm ở kích thước nhỏ gọn, lớp phủ Molniya và các biện pháp giảm rung, hỗ trợ hoạt động bí mật trong vùng biển nông. Tàu phù hợp nhiệm vụ săn ngầm, bảo vệ căn cứ, tuần tra tuyến hàng hải và tăng cường năng lực răn đe bằng đòn tấn công Kalibr từ ngoài tầm phát hiện.

Tác động đối với chương trình Lada và Hạm đội Baltic

Sankt Peterburg, tàu dẫn lớp Lada, gặp vấn đề kỹ thuật và đến năm 2023 phải xem xét loại biên, đẩy chương trình vào thế lửng lơ. Các biến thể xuất khẩu như Project 677E, Amur 950, Amur 1650 chưa mang lại hợp đồng lớn; khó khăn ngân sách từng khiến việc đóng mới các tàu tiếp theo như Vologda, Yaroslavl tạm dừng.

Trong bối cảnh đó, Velikiye Luki cùng tàu chị em Kronstadt được ưu tiên hoàn thiện. Nếu nghiệm thu đúng kế hoạch và bàn giao trước cuối 2025, Velikiye Luki sẽ bổ sung đáng kể cho Hạm đội Baltic, đồng thời đánh dấu bước ngoặt phục hồi năng lực tàu ngầm phi hạt nhân của Nga theo hướng hiện đại hóa, giảm phụ thuộc vào dòng Kilo/Varshavyanka đã phục vụ lâu năm.

CTVX