Bãi bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh từ 1/1/2026

Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên chất vấn và trả lời chất vấn (Ảnh: Quang Vinh)

Đại biểu Quốc hội (ĐB) Đào Chí Nghĩa (Đoàn Cần Thơ) cho hay, hiện nay Đảng, Nhà nước có chủ trương tạo điều kiện thúc đẩy kinh tế tư nhân, đặc biệt là khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia vào các dự án lớn của đất nước. “Bộ Tài chính sẽ có giải pháp gì để tham mưu Chính phủ khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia vào phát triển hạ tầng và dịch vụ công thời gian tới?, ông Nghĩa chất vấn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn (Ảnh: Quang Vinh)

Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ Tài chính đã tham mưu cho Chính phủ tiếp tục trình Quốc hội đổi mới các quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư PPP, trong đó có việc 1 luật sửa 8 luật vừa được Bộ tham mưu để trình. Trong đó có điểm lưu ý là rút ngắn tối đa thời gian lập, thẩm định dự án PPP; cắt giảm thủ tục phê duyệt chủ trương đầu tư với một số nhóm dự án; trao quyền chủ động cho cơ quan có thẩm quyền để quyết định thành lập hoặc không thành lập hội đồng thẩm định. Đây là những chính sách này sẽ giúp giảm thời gian triển khai các dự án PPP.

Ông Thắng cho biết, sẽ mở rộng các trường hợp cho phép chỉ định thầu, đáp ứng yêu cầu đặc thù đối với dự án mới, dự án trọng điểm cấp bách. Vừa qua có dự án Quốc hội đã duyệt nhưng vẫn phải làm thủ tục đấu thầu trong khi đã xác định được nhà đầu tư, gây mất rất nhiều thời gian, thậm chí lên đến hàng năm thì lần này sẽ cho sửa các trường hợp này để cho chỉ định thầu

Bộ cũng giản lược yêu cầu, tiêu chí đánh giá với nhà đầu tư, giúp họ được tham gia, đa dạng hóa các hình thức hợp tác đầu tư công để doanh nghiệp có nhiều sự lựa chọn, phát huy các mô hình như: đầu tư tư - sử dụng công; đầu tư công - quản trị tư; rồi lãnh đạo công - quản trị tư. Vừa rồi chúng ta mở hết trên tất cả các lĩnh vực. Sẽ ưu tiên sử dụng ngân sách Nhà nước cho giải phóng mặt bằng; chia sẻ rủi ro và cân đối nguồn lực tham gia vào các dự án PPP trọng điểm như cao tốc Bắc - Nam, sân bay Long Thành. “Lần này có cách làm rất mới đó là trước đây khi doanh nghiệp muốn làm các dự án PPP doanh nghiệp phải tự bỏ 100% tiền ra để làm, còn hiện nay nhiều dự án Nhà nước tham gia, thậm chí tham gia 50-60%”, ông Thắng chia sẻ

Ông Thắng cho hay, riêng trong lĩnh vực khoa học công nghệ, Bộ Tài chính cũng đang xây dựng Nghị định về PPP trong khoa học công nghệ để đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, dự kiến sẽ trình Chính phủ ban hành trong tháng 6. Chính sách này sẽ gồm nhiều điều kiện cởi mở để thu hút doanh nghiệp.

Đại biểu Quốc hội Lã Thanh Tân chất vấn (Ảnh: Quang Vinh)

Liên quan đến việc ĐB Lã Thanh Tân (Đoàn Hải Phòng) nêu ra về việc hơn 5 triệu hộ kinh doanh hiện nay, nhiều hộ có quy mô hoạt động rất lớn nhưng vẫn chưa chính thức gia nhập khu vực doanh nghiệp do còn e ngại về chi phí, thủ tục và nghĩa vụ tài chính. Vậy Bộ trưởng có giải pháp đột phá nào để thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp? ông Thắng cho hay, các hộ kinh doanh có doanh thu rất lớn nhưng chưa chuyển đổi sang doanh nghiệp là tiềm năng rất lớn để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp năm 2030.

Theo ông Thắng, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ đã quy định chính sách hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang doanh nghiệp. Tuy nhiên, sau hơn 7 năm triển khai luật, có thể nói số lượng hộ kinh doanh chuyển đổi sang doanh nghiệp không nhiều.

Do đó, để khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, ông Thắng cho biết sẽ rà soát, hoàn thiện khung pháp lý về hộ kinh doanh để thu hẹp tối đa khoảng cách về tổ chức quản trị và sổ sách kế toán, tài chính giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.

Đồng thời, Bộ sẽ tham mưu sớm hoàn thiện khung pháp lý về nâng cấp hạ tầng kỹ thuật để triển khai bãi bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh từ 1/1/2026. Đây là giải pháp căn cơ để minh bạch hóa hoạt động của các hộ kinh doanh, thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.

Cùng với đó, nhiều chính sách hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang doanh nghiệp được đưa ra như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 3 năm đầu thành lập, bãi bỏ lệ phí môn bài, cung cấp miễn phí nền tảng số, hệ thống kế toán dùng chung. Khi chuyển đổi sang doanh nghiệp, hộ kinh doanh sẽ được hưởng nhiều chính sách hỗ trợ hơn.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường chất vấn (Ảnh: Quang Vinh)

Dẫn Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân đã đề cập đến việc phát triển hộ kinh doanh thông qua bỏ thuế khoán. Chính sách này tác động đến hàng triệu hộ kinh doanh, mang đến cho họ tâm lý e ngại, ĐB Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) phản ánh các hộ không ngại việc nộp thuế, nhưng e ngại về thủ tục hoặc cách tính toán làm thế nào cho đúng. “Chính phủ có kế hoạch và giải pháp gì để chuẩn bị cho các hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán, để các hộ cảm thấy thuận lợi, chuyên nghiệp và hứng khởi trong việc nộp thuế”, ông Cường chất vấn.

Ông Thắng cho rằng, hệ thống thuế đã được cơ quan quốc tế đánh giá tiệm cận với thông lệ quốc tế, song tính minh bạch trong một số loại thuế đang thu thủ công đang là rào cản lớn tạo sự không minh bạch. Vừa qua, Nghị quyết của Quốc hội đã yêu cầu bỏ thuế khoán trong năm 2026. Việc bãi bỏ thuế khoán từ năm 2026 là chủ trương rất đúng; là bước đi căn cơ và cần thiết để minh bạch hóa hoạt động của các hộ kinh doanh; thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp và khu vực chính thức.

Ông Thắng thông tin, Bộ Tài chính đang chuẩn bị đồng bộ về pháp lý, công cụ để thực hiện đảm bảo thuận lợi, giảm gánh nặng về thủ tục, chi phí cho người dân. Bộ đang rà soát, sửa luật quản lý thuế, thu nhập cá nhân, hướng đến mô hình quản lý thuế mới đơn giản, minh bạch, dễ thực hiện; đơn giản hóa sổ sách, hóa đơn chứng từ. Đảm bảo hộ kinh doanh không bị áp lực khi chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.

Việt Thắng