Bắt đầu tháo dỡ tòa nhà 'Hàm cá mập'

Chiều 21/4, các hộ kinh doanh trong tòa nhà "Hàm cá mập" – công trình quen thuộc nằm tại quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, trung tâm Hà Nội – đã chính thức dừng hoạt động, tháo dỡ đồ đạc, chuẩn bị bàn giao mặt bằng cho chính quyền thành phố phá dỡ trước ngày 30/4.

Đây là bước đầu trong kế hoạch cải tạo và tổ chức lại không gian kiến trúc, cảnh quan khu vực hồ Hoàn Kiếm, trong đó tòa nhà "Hàm cá mập" – tên gọi dân gian ám chỉ kiến trúc bị cho là thô kệch, cồng kềnh – sẽ bị gỡ bỏ hoàn toàn sau hơn 30 năm tồn tại.

Từ chiều 20/4, các xe tải đã xếp hàng quanh tòa nhà để phục vụ di chuyển đồ đạc. Các cửa hàng thời trang, nhà hàng, quán cà phê bên trong tất bật tháo dỡ nội thất, đóng gói vật dụng. Biển thông báo “ngừng đón khách từ ngày 21/4” được dán tại các lối lên tầng. Khu vực ban công và vỉa hè xung quanh chất đầy bàn ghế, vật dụng chờ vận chuyển đi.

Những thương hiệu quen thuộc, gắn bó với tòa nhà Hàm cá mập nhiều năm qua

Một số người dân và du khách tranh thủ dừng chân trước tòa nhà, ghi lại những khoảnh khắc cuối cùng của công trình từng là điểm hẹn nhộn nhịp nhất nhì trung tâm Hà Nội. Dự kiến trong vài ngày tới, những tầng cuối cùng của tòa nhà sẽ được thu dọn xong.

Được xây dựng trong giai đoạn 1991–1993, tòa nhà Trung tâm thương mại – dịch vụ – ăn uống Hồ Gươm, do Transerco quản lý, cao 6 tầng với mặt sàn khoảng 390m². Trong suốt ba thập kỷ qua, nơi này không chỉ là điểm kinh doanh sôi động mà còn là địa điểm check-in nổi tiếng của giới trẻ và du khách quốc tế.

Tuy nhiên, kiến trúc của tòa nhà lại trở thành chủ đề tranh cãi kéo dài. Nhiều ý kiến cho rằng khối bê tông giật cấp, chiếm lĩnh quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, đã làm xấu đi cảnh quan hồ Gươm – trái tim văn hóa và du lịch của Thủ đô. Chính vì thế, biệt danh “Hàm cá mập” ra đời như một cách ví von có phần châm biếm.

Dù bị chê bai về mặt thẩm mỹ, giá thuê tại đây lại thuộc nhóm cao nhất khu vực. Theo Avison Young, mặt bằng tầng trệt có giá thuê từ 150–200 USD/m², các tầng trên cũng không dưới 100 USD/m².

Việc tháo dỡ "Hàm cá mập" là một phần trong đề án cải tạo và tổ chức lại không gian kiến trúc tại khu vực quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục do UBND quận Hoàn Kiếm đề xuất. Dự kiến toàn bộ phần nổi của dự án sẽ hoàn thành trước 2/9, còn không gian ngầm sẽ được triển khai sau.

Theo quy hoạch, diện tích khu vực cải tạo lên tới 1,2 ha, giáp các tuyến phố Hàng Gai, Cầu Gỗ, Đinh Liệt và mép hồ Hoàn Kiếm. Phía dưới sẽ xây dựng ba tầng hầm, dự kiến gồm không gian văn hóa, thương mại và bãi đỗ xe. Lối lên xuống hầm sẽ bố trí từ hướng phố Đinh Liệt.

Một công ty đã đề xuất phá dỡ tòa nhà theo hình thức xã hội hóa, tận thu vật liệu để bù chi phí, tuy nhiên UBND TP Hà Nội yêu cầu phải tổ chức đấu thầu công khai để đảm bảo quy định pháp luật.

Việc phá dỡ tòa nhà "Hàm cá mập" không chỉ là dấu chấm hết cho một công trình gây tranh cãi mà còn là dấu mốc mở đầu cho việc tái thiết trung tâm Hà Nội hiện đại, văn minh và hài hòa với cảnh quan lịch sử.

Dù có nhiều cảm xúc lẫn lộn, phần đông người dân đều hiểu rằng sự thay đổi này là cần thiết. Một không gian mở, xanh hơn, đẹp hơn – đó là điều mà Hà Nội đang hướng tới sau khi tạm biệt một "hàm cá mập" từng sừng sững suốt hơn ba thập kỷ giữa lòng Thủ đô.

Duy Tuấn