Bên lề Quốc hội: Xây dựng hành lang pháp lý đột phá cho Trung tâm tài chính quốc tế
Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ xây dựng một hành lang pháp lý mang tính đột phá; đồng thời, tuân thủ luật pháp và chuẩn mực quốc tế đối với Trung tâm tài chính.
Việt Nam dự kiến thành lập một Trung tâm tài chính quốc tế hoạt động tại hai thành phố là TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Theo đó, Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ xây dựng một hành lang pháp lý mang tính đột phá; đồng thời, tuân thủ luật pháp và chuẩn mực quốc tế đối với Trung tâm tài chính.
Bên lề Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, ngày 29/5, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP. Hồ Chí Minh) để hiểu rõ hơn về những cơ hội cũng như các khó khăn, thách thức cũng như những chuẩn bị cần có khi thành lập Trung tâm tài chính quốc tế.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn Thành phố Hồ Chí Minh). Ảnh: Thúy Hiền/Bnews/vnanet.vn
Phóng viên: Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về chủ trương thành lập Trung tâm tài chính quốc tế ở TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng?
Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Ban soạn thảo rất nghiêm túc tiếp thu ý kiến của các chuyên gia cũng như đang tiếp cận nhiều Trung tâm tài chính quốc tế trên thế giới. Với kết luận của Bộ Chính trị và với thông tin từ Chính phủ, Việt Nam sẽ có Trung tâm tài chính quốc tế đặt tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.
Hiện, TP. Hồ Chí Minh đã được các tổ chức trên thế giới xếp hạng là một trong những Trung tâm tài chính toàn cầu và đang được xếp hạng 98/121 Trung tâm tài chính trên thế giới.
Tuy nhiên, để phát triển thành Trung tâm tài chính quốc tế đòi hỏi phải có 5 trụ cột quan trọng. Trụ cột thứ nhất là thể chế và môi trường kinh doanh. Trụ cột này phải tạo được niềm tin của các nhà đầu tư với thể chế hội nhập, minh bạch và điều kiện kinh doanh thông thoáng, ưu đãi để có thể cạnh tranh, thu hút được các nhà đầu tư.
Với trụ cột này, hiện nay Quốc hội và Chính phủ đang thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, nhất là Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Cùng với đó, trụ cột thể chế phải sẵn sàng áp dụng các luật quốc tế để giải quyết tranh chấp trong các Trung tâm tài chính quốc tế.
Trụ cột thứ hai về hạ tầng bao gồm toàn bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, hạ tầng giao thông, hạ tầng năng lượng và đặc biệt là hạ tầng để phục vụ các hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế, yêu cầu tốc độ cao, chính xác và thuận lợi. Với trụ cột này, chúng ta đang triển khai đầu tư và đặc biệt đầu tư công cho hạ tầng này đang được chú trọng.
Thứ ba là trụ cột về nhân sự. Theo đó, TP. Hồ Chí Minh có hệ thống ngân hàng thương mại phát triển rất sớm, từ năm 1987 cho đến nay. Tiếp đến là Sở Giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh cũng đã ra đời từ năm 2000 với 25 năm kinh nghiệm.
Cùng với đó, các Trường Đại học đang tập trung đào tạo rất nhiều sinh viên trong lĩnh vực này. Như vậy, Việt Nam đang có nguồn nhân lực dồi dào về lĩnh vực tài chính và đây là một thuận lợi cho việc ra đời Trung tâm tài chính quốc tế.
Tiếp đến là trụ cột liên quan đến hệ thống tài chính ngân hàng, hệ thống các định chế tài chính. TP. Hồ Chí Minh hiện có khoảng 35 ngân hàng thương mại với các chi nhánh ngân hàng trong nước và 9 ngân hàng nước ngoài với khoảng gần 320 chi nhánh.
Bên cạnh đó, thành phố còn có 7 ngân hàng thương mại Nhà nước, 30 công ty chứng khoán, 30 quỹ đầu tư và gần 30 tổ chức bảo hiểm. Quan trọng hơn nữa, thành phố đang có khoảng 10 triệu tài khoản của các nhà đầu tư chứng khoán. Như vậy, hệ sinh thái, hệ thống các định chế tài chính thành phố đang có và sẵn sàng tham gia vào Trung tâm tài chính quốc tế.
Trụ cột thứ năm là về thương hiệu và theo đó, thương hiệu quốc gia Việt Nam hiện nay đang có vị thế và uy tín trên thị trường quốc tế. Thương hiệu của TP. Hồ Chí Minh và đặc biệt là Đại lễ 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước cũng tạo những uy tín cho thành phố. Mặc dù chưa có quyết định thành lập Trung tâm tài chính quốc tế TP. Hồ Chí Minh nhưng Trung tâm tài chính Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã được xếp hạng trong hệ thống các Trung tâm tài chính toàn cầu. Tôi cho rằng, 5 trụ cột này sẽ tạo đà cho sự phát triển Trung tâm tài chính quốc tế trong thời gian tới.
Phóng viên: Thưa ông, để sánh vai với các Trung tâm tài chính quốc tế trên thế giới, TP. Hồ Chí Minh cần phải chuẩn bị và đầu tư những gì?
Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Để sánh vai với các Trung tâm tài chính quốc tế trên thế giới, TP. Hồ Chí Minh phải có sự khác biệt. Hiện nay, thành phố đang đầu tư rất lớn cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo đó, thành phố có hơn 2.200 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Vừa qua, thành phố được xếp hạng 110/1.400 thành phố trên thế giới về số doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Điều này sẽ giúp cho các Trung tâm tài chính quốc tế có sàn để các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo gọi vốn trên thị trường. Theo đó, thành phố sẽ có điều kiện thu hút được các quỹ đầu tư mạo hiểm trên thế giới.
Mục tiêu quan trọng nhất khi Bộ Chính trị và Chính phủ quan tâm đến Trung tâm tài chính quốc tế, đó là huy động vốn để hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế của đất nước. Như vậy, Trung tâm tài chính sẽ là cầu nối, là nơi có thể phát hành trái phiếu đô thị, trái phiếu Chính phủ để huy động vốn trên thế giới. Điều này tạo ra nguồn tài lực để đầu tư vào hệ thống đường sắt tốc độ cao, hệ thống đường sắt đô thị tại TP. Hồ Chí Minh cũng như tại Hà Nội…
Phóng viên: Ngoài việc thành lập một Trung tâm tài chính quốc tế hoạt động tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, nhiều ý kiến cho rằng cần thành lập Trung tâm tài chính quốc tế ở địa phương khác, theo ông có cần thiết hay không?
Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế đặt tại TP. Hồ Chí Minh không có nghĩa là chỉ phục vụ cho thành phố mà đây là Trung tâm tài chính quốc tế phục vụ cho cả nước và được cả thế giới quan tâm.
Vì vậy, các địa phương khác trong cả nước cũng có thể tham gia vào trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng để có thể gọi vốn đầu tư cho địa phương mình thông qua trung tâm tài chính quốc tế TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Tất cả những vấn đề này hiện nay là một trong những nội dung sẽ được Chính phủ quy định chi tiết khi Quốc hội ban hành nghị quyết này.
Phóng viên: Theo ông, đâu là những khó khăn, thách thức nhất của việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng hiện nay?
Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Một trong những khó khăn, thách thức nhất của Trung tâm tài chính quốc tế TP. Hồ Chí Minh cũng như Đà Nẵng đó là tiền Việt Nam chưa phải là một đồng tiền mạnh có khả năng chuyển đổi cao. Việt Nam chưa có được tự do hóa tài khoản vốn do đó, việc này phải có thời gian và phải có những điều kiện quy định cụ thể.
Theo đó, các Ngân hàng cần có chính sách, quy định quản lý ngoại hối một cách rõ ràng để các thành viên tham gia thị trường cũng như các thành viên bên ngoài thị trường nắm bắt và hiểu rõ.
Cuối cùng, điều quan trọng nhất thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư quốc tế là vấn đề về trọng tài, về giải quyết các tranh chấp… Những vấn đề này Việt Nam sẽ theo hướng áp dụng luật quốc tế hay Thông luật là một hệ thống pháp luật dựa trên các án lệ, tức là các phán quyết của tòa án trong các vụ án cụ thể. Nhà nước Việt Nam sẽ đảm bảo quyền lợi của các nhà đầu tư và khi đó, các nhà đầu tư tin tưởng vào nền thể chế minh bạch rõ ràng. Như vậy, chắc chắn Việt Nam sẽ thu hút được các nhà đầu tư quốc tế tham gia vào Trung tâm này.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn đại biểu!
