Cách người trẻ giữ gìn văn hóa dân tộc

Người dân và du khách thích thú trải nghiệm in tranh Cửu đỉnh tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám

Những dự án đưa văn hóa truyền thống vào cuộc sống đương đại thường bắt nguồn từ những người trẻ rất yêu những nét văn hóa đặc trưng của đất nước. Có thể kể đến là dự án “Màu dân tộc” được khởi xướng bởi chị Nguyễn Thị Hữu.

Là một người yêu tranh dân gian, chị Hữu đã phối hợp cùng các sinh viên đến từ các trường đại học trên địa bàn Hà Nội, khéo léo và giàu cách điệu để đưa ba dòng tranh dân gian tiêu biểu của Việt Nam là tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống và tranh Kim Hoàng lên các sản phẩm như: đèn lồng, đèn bàn, túi, cốc, bình giữ nhiệt, các thiết bị học tập,... để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của khách hàng .

“Dự án của tôi tuyển chọn những bạn trẻ yêu thích mỹ thuật và văn hóa dân gian để kết hợp ý tưởng mới; trên cơ sở tư vấn từ các nghệ nhân làng nghề để tạo ra sản phẩm vừa mang giá trị truyền thống vừa có hơi thở cuộc sống hiện đại. Đối tượng khách hàng chủ yếu của chúng tôi là các nhà hàng, các khu nghỉ dưỡng và các không gian văn hóa”, chị Nguyễn Thị Hữu chia sẻ.

Tranh dân gian Đông Hồ được ứng dụng vào sản xuất sản phẩm đèn bàn. (Ảnh Dự án "Màu dân tộc".

Tired City (Hà Nội) là đơn vị chuyên sản xuất và phân phối các dòng sản phẩm quà tặng, quà lưu niệm, trang phục, văn phòng phẩm… được sáng lập bởi Nguyễn Việt Nam (sinh năm 1993).

Là người luôn trăn trở với việc lan tỏa văn hóa truyền thống trong cuộc sống hiện đại, Nguyễn Việt Nam đã hiện thực hóa ước mơ của mình bằng cách hợp tác với gần 200 nghệ sĩ trẻ để cho ra đời hàng nghìn sản phẩm sáng tạo mang tính ứng dụng, đậm dấu ấn văn hóa Việt.

Thí dụ như trong “Âm sắc truyền thống", với phong cách vẽ chibi đáng yêu kết hợp cùng ngôn ngữ tối giản của đồ họa, bộ sưu tập này đưa hình ảnh sáu loại hình nghệ thuật truyền thống đặc trưng của Việt Nam như ca trù, chèo, tuồng… lên trang phục và túi xách.

Các sản phẩm của Tired City được các bạn trẻ yêu thích. ( Ảnh Tired City)

Bên cạnh tạo ra các sản phẩm, Nguyễn Việt Nam cũng đã tổ chức nhiều sự kiện văn hóa sáng tạo khác cho cộng đồng, nhằm lan tỏa rộng rãi văn hóa truyền thống đến với công chúng trong nước và du khách nước ngoài.

Dự án “Âm vọng - từ Cửu đỉnh Triều Nguyễn đến sáng tạo đương đại” là một dự án đầy tâm huyết do Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trang Thanh Hiền cùng các họa sĩ trẻ và các sinh viên Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam nghiên cứu, xây dựng.

Cửu đỉnh là một di sản đặc biệt của triều Nguyễn (được công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2012), đó là chín chiếc đỉnh đồng được vua Minh Mạng cho đúc năm 1835. Tất cả các bức chạm khắc đúc đồng trên Cửu đỉnh dường như đã khái quát thành “bách khoa toàn thư” về một quốc gia Đại Nam giàu có và cường thịnh dưới thời vua Minh Mạng.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trang Thanh Hiền, Chủ nhiệm dự án chia sẻ: Chúng tôi kết hợp những kỹ thuật hiện đại với những giá trị lịch sử, để thực hiện bộ tranh khắc gỗ lấy cảm hứng từ hình mẫu 162 bức đúc đồng trên Cửu đỉnh.

Bên cạnh đó, với sự tham gia của các nghệ nhân gốm sứ Bát Tràng, lần đầu những họa tiết tinh xảo trên Cửu đỉnh cũng được tái hiện một cách sinh động trên những bộ ấm chén, bát đĩa, tạo nên một sự kết hợp độc đáo giữa truyền thống và hiện đại.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Lý, Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam: Các dự án khai thác những giá trị di sản văn hóa, lịch sử truyền thống để sáng tạo nên các giá trị mới - những sản phẩm phái sinh, chính là những sản phẩm của công nghiệp văn hóa.

Đây chính là việc làm rất đúng với tinh thần của Luật Di sản văn hóa, đúng với tinh thần nghị quyết của Đảng về chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa của đất nước. Tín hiệu đáng mừng là ngày càng có nhiều bạn trẻ tham gia vào công cuộc này.

Với sự thích ứng linh hoạt, cùng với tài năng, sự sáng tạo và khả năng tiếp cận nhanh chóng với công nghệ hiện đại, những người trẻ đã và đang đóng góp tích cực vào công cuộc bảo tồn văn hóa truyền thống bằng những cách làm riêng, giúp cho những giá trị xưa cũ được sống động, làm mới và thu hút công chúng hơn.

Các tác phẩm nghệ thuật lấy cảm hứng từ Cửu đỉnh triều Nguyễn; những sản phẩm lưu niệm từ tranh dân gian; hay những bộ áo dài lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia… không chỉ được khách hàng trong nước đón nhận, mà thời gian qua đã theo chân các du khách đi tới nhiều quốc gia trên thế giới, góp phần vào công cuộc quảng bá văn hóa và du lịch đất nước.

VƯƠNG DIỆM