Cán bộ 'cắp ô đi về' không thể cứ hoàn thành nhiệm vụ, định kỳ lên lương

Đây là một trong những nội dung trong dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) nhận được nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận hội trường trong phiên làm việc chiều nay 14/5, tại Kỳ họp thứ 9.

Liên thông đội ngũ cán bộ mở ra cơ hội phát triển bình đẳng

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách tỉnh Hải Dương đánh giá, quy định liên thông đội ngũ cán bộ, công chức từ cấp xã đến cấp tỉnh và thống nhất một chế độ công vụ là một bước tiến cải cách đúng hướng, cần thiết và rất đáng ủng hộ.

Hiện nay, cán bộ, công chức cấp xã đang nằm ngoài hệ thống công vụ chuyên nghiệp, trong khi họ lại là người gần dân nhất, trực tiếp thực thi chính sách, xử lý thủ tục hành chính và giải quyết hàng loạt vấn đề phát sinh từ thực tiễn. Tuy nhiên, do chế độ không ổn định, không có lộ trình phát triển rõ ràng và ít cơ hội thăng tiến, nguồn nhân lực chất lượng khó được giữ chân, càng khó thu hút người giỏi về công tác ở cấp cơ sở.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga

Việc quy định cơ chế liên thông từ cấp xã đến cấp tỉnh và thống nhất chế độ công vụ trên toàn hệ thống hành chính nhà nước sẽ giải quyết tận gốc sự phân mảnh trong quản lý nhân sự khu vực công, đồng thời mở ra cơ hội phát triển bình đẳng cho cán bộ cấp xã trên cơ sở năng lực và kết quả công tác, thay vì bị rào cản bởi cấp hành chính.

Quan trọng hơn, cơ chế liên thông sẽ tạo ra một chuỗi phát triển cán bộ từ cơ sở, qua thực tiễn, lên các vị trí cao hơn, thay vì chỉ tuyển chọn “từ trên xuống”. Đây chính là cách để kết hợp đào tạo lý luận với rèn luyện qua thực tiễn – điều mà nhiều quốc gia có nền công vụ hiệu quả như Hàn Quốc, Singapore hay Pháp đã và đang làm rất tốt.

Dự thảo cũng quy định việc đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức phải căn cứ vào phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực và kết quả, hiệu quả thực thi nhiệm vụ theo yêu cầu vị trí việc làm.

Để thực hiện được nguyên tắc trên, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị cần xây dựng riêng khung đánh giá cho các vị trí việc làm có tính chất khác nhau, không dùng chung một khung đánh giá như hiện nay đang áp dụng.

Mỗi vị trí việc làm của công chức sẽ có những nội dung công việc khác nhau, kết quả đầu ra, sản phẩm của công việc khác nhau. Nếu dùng chung một khung tiêu chí đánh giá cho tất cả các vị trí việc làm thì sẽ khó có thể đánh giá toàn diện và công bằng; vì vậy, cần xây dựng những tiêu chí riêng, rõ ràng, cụ thể và có tính định lượng để dễ dàng trong công tác đánh giá.

Cũng đề cập vấn đề này, Đại biểu Lê Đào An Xuân (đoàn Phú Yên) đánh giá quy định mới sẽ góp phần đưa công tác đánh giá thực chất hơn, làm cơ sở để tuyển chọn được đội ngũ năng lực cao, cho ra khỏi hệ thống người yếu kém.

Tuy vậy, bà đề nghị giao Chính phủ quy định rõ tiêu chí đánh giá vì áp dụng quy định vào thực tiễn vẫn định tính. Việc Bộ Nội vụ đang nghiên cứu áp dụng phần mềm đánh giá hiệu quả công việc công chức (KPI) theo vị trí việc làm nhằm minh bạch hóa quy trình, giảm thiểu yếu tố cảm tính, vốn được áp dụng thành công ở khu vực tư, là định hướng đúng.

Bên cạnh đó, cần mạnh dạn giao chỉ số đánh giá theo lĩnh vực, ngành, cơ quan để tăng tính khả thi, chú trọng tiêu chí hiệu lực, hiệu năng và sáng tạo đổi mới, dám nghĩ dám làm.

Áp KPI đánh giá cán bộ sẽ công bằng hơn

Ở góc độ khác, đại biểu Lê Đào Anh Xuân cho rằng, đánh giá cán bộ cần gắn với quá trình, “như bản đồ phát triển của cán bộ” thay vì chấm điểm hành chính. Người sử dụng lao động cần có cơ chế rõ ràng trách nhiệm, đánh giá đa chiều, kèm theo sự giám sát độc lập để giảm tiêu cực và đánh giá khách quan hơn.

“Chấm điểm thì có thể có con số đẹp mà không thể hiện được bản chất, nhưng coi đánh giá là định hướng dẫn dắt đội ngũ thì sẽ có đội ngũ năng lực, thu hút được người tài vào khu vực công”, vị đại biểu đoàn Phú Yên nhấn mạnh.

Nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội cũng cho rằng đánh giá cán bộ là khâu khó nhất, đã có nhiều quy định song triển khai chưa đạt kết quả như mong đợi, còn có sự nể nang, tính phê và tự phê chưa cao. Điều đó dẫn đến có cán bộ làm việc cầm chừng, hiệu quả thấp, thiếu rèn luyện nhưng cuối năm vẫn không bị đánh giá không hoàn thành nhiệm vụ.

Chính vị vậy, Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng quan điểm, quyết tâm trong quản lý cán bộ, công chức thể hiện qua dự thảo luật lần này là cơ sở để sàng lọc những người không đáp ứng yêu cầu, xóa bỏ tư duy “công chức suốt đời”.

Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa ủng hộ áp dụng KPI để đánh giá cán bộ

“Không thể “sáng vắp ô đi, chiều cắp ô về” mà không bị đánh giá không hoàn thành nhiệm vụ, không làm được việc mà cứ định kỳ lên lương. Tôi tâm đắc đánh giá theo vị trí việc làm và áp dụng KPI để thay đổi tư duy trong đánh giá cán bộ, đảm bảo công bằng hơn”, ông Phạm Văn Hòa nêu quan điểm.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) cũng nhấn mạnh, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức không thể chỉ dựa vào các khẩu hiệu chung chung. Chúng ta cần một nền công vụ có khả năng tuyển chọn được người tốt, giữ được người giỏi và loại bỏ được người kém, dù họ đang ở cấp nào trong hệ thống.

“Nhất là trong bối cảnh đổi mới tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị như hiện nay, trước những thay đổi lớn của đất nước, đây vừa là thời điểm vàng để lựa chọn những người thực sự có năng lực ở lại trong hệ thống và cũng là thời điểm mà chúng ta càng cần quan tâm hơn nữa đến các chế độ, chính sách đối với lực lượng cán bộ, công chức”, bà Nguyễn Thị Việt Nga nói.

Ngọc Thành/VOV.VN