Cần cấm tuyệt đối các hành vi ép mua bảo hiểm khi vay vốn ngân hàng

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Sáng 18/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Hà Sỹ Huân (đoàn Thái Nguyên) cho rằng, kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng là tất yếu, phù hợp với xu hướng quốc tế. Tuy nhiên, thời gian qua có nhiều bất cập trong việc triển khai, đặc biệt là tình trạng ép mua bảo hiểm gắn với vay vốn.

Đại biểu Hà Sỹ Huân đề nghị phải đặt hoạt động kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng trong khuôn khổ pháp lý chặt chẽ, có giám sát thực chất, chế tài nghiêm minh, đảm bảo, bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp của người tham gia bảo hiểm.

"Tôi đề nghị bổ sung vào dự thảo luật quy định về nguyên tắc và giám sát kinh doanh bảo hiểm. Trong đó, quy định rõ ràng, minh bạch giữa hoạt động tư vấn bảo hiểm và cho vay, huy động vốn của ngân hàng, cấm tuyệt đối các hành vi ép mua bảo hiểm khi vay vốn. Đồng thời, tăng cường chế tài đối với ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm khi vi phạm nguyên tắc tư vấn", ông Huân nhấn mạnh.

Đại biểu đoàn Thái Nguyên cho rằng, dự thảo luật sửa đổi theo hướng tạo điều kiện cho các đại lý bán chéo bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe. Đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến mô hình phân phối, chất lượng tư vấn và quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.

Ông Hà Sỹ Huân cho đây là chủ trương đúng, việc cho phép đại lý bảo hiểm bán chéo các loại bảo hiểm nếu được quản lý tốt sẽ giúp giảm chi phí xã hội trong đào tạo, cấp chứng chỉ, tổ chức mạng lưới, đáp ứng yêu cầu đa dạng của khách hàng.

Tuy nhiên, đại biểu Huân đề nghị cần có các điều kiện cụ thể, đại lý bán chéo bảo hiểm phải đăng ký và công khai rõ ràng đang là đại lý của doanh nghiệp nào? ở loại hình nào?, tránh xung đột lợi ích, người tiêu dùng phải được thông báo minh bạch khi đại lý tư vấn sản phẩm của công ty khác ở loại hình khác.

Còn đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Lâm Đồng) cho biết, dự thảo luật bổ sung theo hướng cho phép cá nhân làm đại lý bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ có thể đồng thời làm đại lý phân phối sản phẩm bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm phi nhân thọ của doanh nghiệp bảo hiểm khác và ngược lại.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Lâm Đồng) phát biểu

Tuy nhiên, ông Thông lo ngại việc mở rộng cơ chế bán chéo sản phẩm trong điều kiện hệ thống giám sát hiện nay của hoạt động đại lý bảo hiểm còn nhiều bất cập, quy định này tiềm ẩn rủi ro, xung đột lợi ích.

Theo ông Thông, thời gian qua, rất nhiều phản ánh của người dân về việc bị tư vấn lệch lạc, bị ép mua bảo hiểm thông qua kênh ngân hàng, đại lý. Nếu chúng ta mở rộng bán chéo mà không tăng cường các yêu cầu pháp lý và cơ chế kiểm soát rất khó khắc phục tình trạng này.

"Đại lý bảo hiểm là người đại diện theo ủy quyền của doanh nghiệp bảo hiểm. Khi cùng lúc đại diện cho nhiều doanh nghiệp, họ có thể chi phối bởi hoa hồng, chính sách ưu đãi, từ đó không còn đảm bảo đủ nghĩa vụ ưu tiên lợi ích của các bên mua bảo hiểm", ông Nguyễn Hữu Thông nói.

Theo ông Thông, nếu cơ quan chủ trì soạn thảo vẫn lựa chọn phương án cho phép bán chéo thì dự thảo luật cần có cơ chế ràng buộc chặt chẽ hơn. Đơn cử, quy định rõ số lượng doanh nghiệp mà 1 đại lý cá nhân được phép đại diện.

Phản hồi về các ý kiến này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa nhận, thời gian qua có hiện tượng nhân viên ngân hàng tư vấn dịch vụ ngân hàng kèm bán bảo hiểm gây nhầm lẫn giữa sản phẩm dịch vụ ngân hàng và sản phẩm dịch vụ bảo hiểm; thậm chí có tình trạng ép mua bảo hiểm như đại biểu đã nêu.

Tư lệnh ngành Tài chính khẳng định, trong Luật Tổ chức tín dụng đã cấm tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, người quản lý, người điều hành, nhân viên của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài gắn việc bán sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc với việc cung ứng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức.

Ông nói thêm, tại Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành cũng nghiêm cấm việc đe dọa, cưỡng ép giao kết hợp đồng kinh doanh bảo hiểm; quy định chặt chẽ công tác tư vấn, ghi âm để nâng cao chất lượng đại lý.

"Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tăng cường kiểm tra, xử lý sai phạm, đồng thời trình các cấp có thẩm quyền ban hành quy định nhằm hạn chế tình trạng này", Bộ trưởng Tài chính nói.

Minh Hy