Cách nào tránh 'chảy máu' nhân tài?

Ngày 25/3, các đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách cho ý kiến về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số và Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật.

Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (đoàn Lạng Sơn) cho rằng, dự thảo luật đã đưa ra một số ưu đãi nhằm đào tạo và thu hút nhân lực cho công nghiệp công nghệ số thông qua các chính sách như hỗ trợ học bổng, thu hút chuyên gia nước ngoài.

Tuy nhiên, đại biểu đoàn Lạng Sơn cho rằng, việc thu hút nhân lực, nhất là tài năng công nghệ số đòi hỏi cạnh tranh quốc tế rất cao. Do vậy, để thu hút được nhân tài quốc tế và tránh việc “chảy máu” nhân tài trong nước, các chính sách ưu đãi cần phải vượt trội.

Đại biểu góp ý cho dự án luật.

Tương tự, đại biểu Trần Văn Khải (đoàn Hà Nam) đề nghị bổ sung các chính sách nhân tài mang tính đột phá như miễn, giảm thuế thu nhập cho chuyên gia công nghệ.

Về trí tuệ nhân tạo, đại biểu Quốc hội nhất trí với cách tiếp cận theo hướng lấy con người làm trung tâm, tôn trọng đạo đức, yêu cầu minh bạch và trách nhiệm giải trình. Tuy nhiên, cần bổ sung nguyên tắc tôn trọng và bảo vệ quyền con người; đồng thời, bảo đảm quyền cũng như trách nhiệm pháp lý của người sản xuất, chủ sở hữu, chủ quản lý đối với trí tuệ nhân tạo.

Tiếp thu các ý kiến sau đó, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, công nghiệp công nghệ số là một ngành kinh tế kỹ thuật rất năng động, rất quan trọng đối với đất nước.

Đảng và Nhà nước đã xác định công nghiệp công nghệ số là công nghiệp nền tảng, có tính chiến lược và đặc biệt phù hợp với tiềm năng của Việt Nam, có ý nghĩa quyết định để phát triển kinh tế số và kinh tế số xã hội số trong kỷ nguyên mới.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng.

Theo ông, điều quan trọng nhất vẫn phải làm rõ khái niệm công nghệ số, nhất là công nghệ số khác gì với công nghệ thông tin.

“Công nghệ thông tin xử lý thông tin, còn công nghệ số xử lý dữ liệu, bao gồm cả thông tin là cái có cấu trúc và cái không có cấu trúc. Do vậy, có thể coi công nghệ số bao gồm cả công nghệ thông tin và thay thế công nghệ thông tin”, Bộ trưởng cho hay.

Về cách tiếp cận mới liên quan đến sửa đổi Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đó là thực hiện tiêu chuẩn hóa toàn diện, lấy thị trường làm chủ đạo, Nhà nước định hướng, doanh nghiệp là trung tâm, xã hội tham gia tích cực và hội nhập quốc tế. Đồng thời, chuyển từ Nhà nước dẫn dắt sang cân bằng giữa Nhà nước và thị trường, mở rộng hệ thống tiêu chuẩn sang toàn bộ nền kinh tế.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, luật sửa đổi lần này đặc biệt quan tâm đến công tác chuyển đổi số hoạt động tiêu chuẩn, quy chuẩn, như xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, quy chuẩn; các doanh nghiệp phải công bố tiêu chuẩn trên cơ sở môi trường điện tử để tăng cường sự công khai, minh bạch, tạo điều kiện cho người dân tham gia tích cực vào hoạt động này.

Luân Dũng