Căn nhà ven sông Hồng từng đón Bác Hồ trở về từ chiến khu Việt Bắc

Nằm ven sông Hồng, căn nhà nhỏ của cụ Nguyễn Thị An ở thôn Phú Gia, xã Phú Thượng (nay là nhà số 6, ngõ 319, đường An Dương Vương, phường Phú Thượng, quận Tây Hồ) là nơi đầu tiên tại Thủ đô đón Bác Hồ trở về từ chiến khu Việt Bắc, cũng là ngôi nhà vinh dự 2 lần được Người ghé thăm.

Theo lời kể của ông Công Ngọc Dũng, hiện là người trông coi, quản lý ngôi nhà đặc biệt này, ngôi nhà được cụ Công Ngọc Lâm và cụ Nguyễn Thị An (là ông và bà nội của ông Dũng) xây dựng vào năm 1929. Đầu những năm 40 của thế kỷ XX, khi phong trào cách mạng phát triển mạnh mẽ, cụ Nguyễn Thị An và ông Công Ngọc Kha (bố ông Dũng) tham gia hoạt động cách mạng, phục vụ kháng chiến. Ngôi nhà cũng từ đó trở thành nơi thường xuyên lui tới họp bàn của cán bộ cách mạng.

Do vị trí kín đáo, lại nằm trong vùng an toàn khu ngoại thành Hà Nội nên đồng chí Hoàng Tùng - cán bộ cách mạng hoạt động ở xã Phú Thượng lúc bấy giờ đã lựa chọn làm địa điểm dừng chân của Bác Hồ (từ ngày 23/8 đến 25/8/1945), khi Người từ chiến khu Việt Bắc trở về, chuẩn bị cho Ngày Quốc Khánh 2/9/1945, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Gia đình ông Dũng đã dùng gian giữa để đặt trang nghiêm, tôn kính ảnh Bác cùng dòng chữ “Đời đời nhớ ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại”.

Nhớ lại những câu chuyện được bà nội và cha kể về Bác, ông Công Ngọc Dũng bồi hồi: “Hôm ấy là chiều 23/8/1945, khi đò cập bến cây gạo Phú Xá, có một đoàn người đi tới. Trong đoàn có một ông cụ già để râu, mắt sáng đi thẳng về nhà cụ Nguyễn Thị An. Ông cụ già cùng đoàn người đã nghỉ ngơi và làm việc tại đây từ chiều 23/8 đến chiều 25/8".

"Chiều 25/8, trước khi rời đi, ông cụ đã gặp tất cả những người trong gia đình tôi để nói lời cảm ơn. Mãi đến chiều 2/9/1945, khi gia đình tôi ra Quảng trường Ba Đình dự lễ mít tinh. Nghe giọng đọc qua loa phóng thanh, mọi người mới ngờ ngợ người đang đọc Tuyên ngôn độc lập hình như là ông cụ đã ở trong nhà mình trước đó, nhưng không dám khẳng định. Sau này khi trở về, gia đình mới được thông báo, ông cụ đã ở trong nhà của gia đình chính là Bác Hồ. Lúc bây giờ, cả nhà tôi vừa mừng, vừa tiếc nuối vì không nhận ra Bác sớm hơn" - Ông Dũng kể lại.

Từ đó đến nay, ngôi nhà của gia đình ông Dũng được coi như "bảo tàng ký ức", lưu giữ những kỷ niệm in dấu chân Bác. Hiện ngôi nhà vẫn được bảo tồn vẹn nguyên với nhiều di vật, hiện vật cùng nhiều tài liệu, hình ảnh liên quan sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh lưu lại tại đây.

Chiếc gương Bác và các đồng chí bảo vệ thường dùng.

Chiếc chậu đồng Bác thường ngày rửa mặt.

Chiếc máy chữ Chủ tịch Hồ Chí Minh mang từ Chiến khu Việt Bắc về Hà Nội.

Bộ tràng kỷ nơi Bác Hồ từng ngồi làm việc.

Gần 30 năm qua, ông Công Ngọc Dũng vẫn luôn tận tụy trông coi bảo quản và làm người hướng dẫn cho nhiều khách tham quan trong và ngoài nước đến thăm ngôi nhà Bác Hồ từng ở.

Mọi hiện vật trong căn nhà được ông Dũng nâng niu, chăm sóc đến tận bây giờ, bởi nó gắn với kỷ niệm của nhiều thế hệ trong gia đình với Bác Hồ kính mến.

Gia đình ông Dũng cũng vẫn duy trì nếp sinh hoạt thường niên, chọn ngày 23/8 hằng năm là ngày đoàn tụ, để kể cho con cháu về những kỷ niệm trong ngôi nhà vinh dự được Bác Hồ ghé thăm.

Trước đó vào ngày 23/8/2022, đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trao Bằng xếp hạng di tích Quốc gia địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở và làm việc tại nhà cụ Nguyễn Thị An.

Trải qua gần 80 năm từ ngày Bác ghé thăm, di tích mang một giá trị to lớn về lịch sử cách mạng này đã trở thành địa chỉ đỏ, là nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ hôm nay./.

Hà Phương - Kim Nhung/VOV.VN