Cần sự phối hợp đồng bộ phát triển thị trường nghệ thuật Việt Nam

Toàn cảnh hội thảo khoa học.

Những năm gần đây, thị trường nghệ thuật Việt Nam đã từng bước hình thành và phát triển, với các sản phẩm, dịch vụ ngày càng phong phú về nội dung và hình thức, đáp ứng nhu cầu đa dạng của công chúng, đồng thời bước đầu vươn ra thị trường quốc tế. Tuy nhiên, quá trình phát triển này vẫn đang ở giai đoạn ban đầu, còn tồn tại nhiều điểm nghẽn, hạn chế về thể chế, cơ chế quản lý, hạ tầng, nguồn lực và tính liên kết trong hệ sinh thái nghệ thuật.

Phát biểu khai mạc hội thảo, đại diện Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam nhấn mạnh: "Phát triển thị trường nghệ thuật là yêu cầu khách quan của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đồng thời cũng là động lực quan trọng để nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, khẳng định bản sắc và vị thế văn hóa Việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế".

Hội thảo tập trung thảo luận về vấn đề thuộc các lĩnh vực nghệ thuật tiêu biểu gồm: Điện ảnh, hội họa và các chương trình-sự kiện âm nhạc trực tiếp. Các đại biểu đã trao đổi, phân tích nhiều khía cạnh như: Cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển thị trường nghệ thuật Việt Nam; cấu trúc, động lực và các chủ thể chính tham gia thị trường; cơ chế, chính sách, nguồn lực, hạ tầng, công nghệ và chuyển đổi số trong quản lý và phát triển thị trường nghệ thuật; kinh nghiệm quốc tế và những bài học có thể vận dụng trong điều kiện Việt Nam.

Theo đó, các tham luận tại hội thảo chú trọng nhận định, phân tích, đưa ra giải pháp với hai nhóm chủ đề chính: sự hội tụ giữa nghệ thuật và công nghệ trong kỷ nguyên số; hoàn thiện chính sách, mô hình quản trị và nâng cao tính bền vững của thị trường nghệ thuật Việt Nam.

Nhiều ý kiến cho rằng, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và quá trình chuyển đổi số đang tạo ra những thay đổi sâu sắc trong hoạt động sáng tạo, sản xuất, phân phối và tiêu dùng các sản phẩm nghệ thuật. Công nghệ giúp nghệ sĩ, nhà sản xuất và công chúng tương tác trực tiếp, đồng thời mở ra những mô hình kinh doanh mới trong các lĩnh vực điện ảnh, âm nhạc và mỹ thuật.

Các tham luận cũng chỉ rõ ảnh hưởng của chuyển đổi số đến hành vi tiêu dùng nghệ thuật, tầm quan trọng của việc sử dụng dữ liệu và công cụ phân tích thị trường để định hướng sáng tạo, cũng như những thách thức trong bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan trong môi trường trực tuyến.

Bên cạnh đó, các ý kiến nhấn mạnh vai trò của marketing số, nền tảng phát hành trực tuyến, cùng các không gian sáng tạo trong việc thúc đẩy sản phẩm nghệ thuật Việt Nam tiếp cận công chúng rộng rãi hơn. Việc tận dụng danh hiệu "Thành phố Sáng tạo" của UNESCO tại một số địa phương được coi là cơ hội để phát triển công nghiệp văn hóa và gắn kết nghệ thuật với du lịch, công nghệ và đời sống xã hội.

Tiến sĩ Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến và phát triển Điện ảnh Việt Nam phát biểu tại hội thảo.

Nhóm chủ đề thứ hai của hội thảo tập trung vào việc hoàn thiện thể chế, chính sách và tăng cường tính bền vững tài chính của thị trường nghệ thuật. Các ý kiến, tham luận đề xuất cần cải thiện khung pháp lý về sở hữu trí tuệ, bản quyền, hợp tác quốc tế; xây dựng mô hình liên kết giữa các tổ chức nghệ thuật, doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, cần khuyến khích vai trò của các quỹ văn hóa, nhà tài trợ và tổ chức thiện nguyện trong phát triển nghệ thuật như một tài sản kinh tế, văn hóa và xã hội. Bên cạnh đó, việc đa dạng hóa nguồn đầu tư, minh bạch hóa dòng chảy tài chính trong lĩnh vực sáng tạo cũng được nhấn mạnh là điều kiện tiên quyết để bảo đảm tính chuyên nghiệp và lành mạnh cho thị trường nghệ thuật Việt Nam.

Hội thảo thống nhất, phát triển thị trường nghệ thuật Việt Nam trong giai đoạn hiện nay cần sự phối hợp đồng bộ giữa Nhà nước, giới nghệ sĩ, doanh nghiệp và cộng đồng xã hội. Trong đó, trọng tâm là ứng dụng mạnh mẽ khoa học-công nghệ, nâng cao năng lực quản lý, hoàn thiện chính sách hỗ trợ sáng tạo và xây dựng môi trường văn hóa hiện đại, giàu bản sắc.

Phát triển thị trường nghệ thuật vừa là yêu cầu khách quan của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đồng thời là nhiệm vụ chiến lược nhằm nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, khẳng định vị thế văn hóa Việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế và kỷ nguyên số.

Hội thảo là diễn đàn khoa học quan trọng, góp phần định hướng chiến lược phát triển thị trường nghệ thuật Việt Nam trong giai đoạn mới, hướng tới xây dựng một hệ sinh thái nghệ thuật năng động, hiện đại và mang đậm bản sắc dân tộc, đóng góp tích cực vào sự phát triển văn hóa, con người Việt Nam và nền kinh tế sáng tạo quốc gia.

THỤY PHƯƠNG